وزارت امور خارجه ایران رای مجمع عمومی سازمان ملل متحد در انتقاد از وضعیت حقوق بشر در این کشور و توصیه به برگزاری انتخابات آزاد و منصفانه ریاست جمهوری در سال آینده را محکوم کرده است.

روز چهارشنبه، ۲۶ آبان (۱۶ نوامبر)، رسانه‌های داخلی ایران گزارش کردند که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به مصوبه یکصد و هفتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، گفته است که “جمهوری اسلامی ایران هرگونه استفاده ابزاری و سیاسی از موضوع حقوق بشر توسط کشورهای غربی علیه کشورهای مستقل جهان را مردود و محکوم می‌داند.”

آقای قاسمی با اشاره به اینکه پیش‌نویس این قطعنامه توسط کانادا به کمیته سوم ارائه شد، رای مثبت شماری از کشورهای منطقه به این قطعنامه را محکوم کرده و آن را ناشی از “همسویی رژیم صهیونیستی، رژیم سعودی و تعداد کم‌شماری از کشورهای عاری از دموکراسی و آزادی در منطقه” توصیف کرده و آرای این کشورها را دلیل “ناموجه و نامشروع بودن” این قطعنامه دانسته است.

سخنگوی وزارت خارجه گفته است که “جمهوری اسلامی ایران یک نظام مردم سالار دینی است و براساس سیاست‌های اصولی و اساسی خود همواره و همیشه مخالف هرگونه تبعیض، بهره برداری ابزاری و سیاسی از موضوع حقوق بشر بوده است.” وی یادآور شده که جمهوری اسلامی معتقد است که “محل مناسب ارزیابی حقوق بشر در کشورها، مکانیسم گزارش‌دهی دوره‌ای حقوق بشر برای تمامی کشورها در شورای حقوق بشر است.”

موضع اعلام شده جمهوری اسلامی در زمینه رسیدگی به وضعیت حقوق بشر این بوده که در ایران، حکومت مذهبی برقرار است و در نتیجه، لازم است رفتار آن با شهروندان به جای معیارهای جهانی حقوق بشر، براساس ضوابط متفاوتی ارزیابی شود. جمهوری اسلامی همچنین با نظارت و اظهار نظر نهادهای جهانی حقوق بشر در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران بدون در نظر گرفتن دیدگاه دولت مخالف بوده و به جای آن، “مکانیسم گزارش‌دهی دوره‌ای” را تنها رویه مناسب برای ارزیابی رفتار حقوق بشری کشورها دانسته است.

در مکانیسم گزارش دهی دوره‌ای، دولت‌ها راسا گزارش‌های مربوط به شرایط و نحوه رعایت حقوق بشر در کشورهایشان و گام‌هایی را که در راستای بهبود وضعیت حقوق بشر برداشته‌اند تهیه می‌کنند و برای آگاهی و اظهار نظر در اختیار سازمان ملل قرار می‌دهند.

روز گذشته، کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل مامور بررسی شرایط اجتماعی، بشردوستانه و فرهنگی کشورهای عضو سازمان، به شرایط حقوق بشر در کشورهای کره شمالی، سوریه، ایران و همچنین منطقه کریمه رسیدگی و قطعنامه هایی را در این زمینه صادر کرد.

مصوبات کمیته سوم

پیش‌نویس قطعنامه “وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران” که با همکاری چند کشور تهیه شده بود، توسط نماینده کانادا برای بحث و رای‌گیری در جلسه کمیته سوم مطرح شد. نماینده کانادا با “ابراز نگرانی شدید” از وضعیت حقوق بشر در ایران، تاکید کرد که در تدوین این گزارش ملاحظات سیاسی منظور نشده بلکه محتوای آن بر اساس شواهد و مدارک مربوط به نقض حقوق بشر در ایران تهیه شده و هدف از طرح آن، کمک به تامین حقوق بشر مردم این کشور بوده است. این قطعنامه همچنین از جمهوری اسلامی خواسته است انتخابات ریاست جمهوری سال آینده را به شکلی آزادانه و در انطباق با موازین شناخته شده انتخابات منصفانه برگزار کند و به گرایش‌های گوناگون اجازه مشارکت موثر در انتخابات را بدهد.

نماینده ایران در نشست کمیته سوم گفت که پیش‌نویس ارائه شده بدون مشورت با دولت او تهیه شده و محتوای آن یکجانبه و سیاسی است و ارائه آن بی‌مورد است. وی اظهار داشت که جمهوری اسلامی به حقوق بشر احترام می‌گذارد و انتخابات را نیز آزادانه برگزار می‌کند. نماینده جمهوری اسلامی افزود که دولت ایران در زمینه بهبود وضعیت حقوق بشر در این کشور پیشرفت‌هایی داشته و هرگز مرزهای خود را به روی پناهجویان نبسته و از عمل به مسئولیت خود در قبال آنان طفره نرفته است.

در ادامه این جلسه، نمایندگان چند کشور در مورد این قطعنامه و رای خود به آن سخن گفتند.

نماینده عربستان سعودی، با یادآوری اینکه کشور او در گذشته به قطعنامه‌های مربوط به انتفاد از وضعیت حقوق بشر در ایران، رای ممتنع داده، گفت که در این جلسه، در نظر دارد به قطعنامه رای مثبت دهد. نمایندگان ژاپن، مجارستان، شیلی، بریتانیا، ایالات متحده نیز در دفاع از قطعنامه سخن گفتند و با ابراز امیدواری به اینکه جمهوری اسلامی برای بهبود وضعیت حقوق بشر مردم ایران و تامین حقوق دموکراتیک آنان اقدام کند، گفتند که به این قطعنامه رای مثبت خواهند داد.

در مقابل، نمایندگان پاکستان، روسیه، بلاروس، ونزوئلا، کوبا، کره شمالی و سوریه علیه قطعنامه سخن گفتند و اساسا بررسی وضعیت حقوق بشر کشورها بدون مشارکت دولت‌های آنها را مردود دانستند. آنان گفتند که به این قطعنامه رای منفی خواهند داد.

نمایندگان برزیل، مکزیک، میانمار و سنگاپور از جمله کشورهایی بودند که با ارائه دلایل مختلف، اعلام کردند که به این قطعنامه رای ممتنع خواهند داد.

پس از رای گیری، اعلام شد که ۸۵ کشور جهان به قطعنامه انتقاد از وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران رای مثبت، ۳۵ کشور رای منفی و ۶۳ کشور رای ممتنع داده‌اند و در نتیجه، این قطعنامه تصویب شد. در سال‌های گذشته هم وضعیت حقوق بشر ایران در کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شده و در مورد آن رای‌گیری به عمل آمده بود. سال گذشته، قطعنامه محکومیت وضعیت حقوق بشر در ایران با ۸۱ رای مثبت، ۳۷ رای منفی و ۶۷ رای ممتنع به تصویب رسید.

علاوه بر ایران، کمیته سوم در جلسه روز گذشته در مورد قطعنامه‌های مربوط به نقض حقوق بشر در کشورهای سوریه، کره شمالی و وضعیت منطقه کریمه مذاکره و رای‌گیری کرد. قطعنامه انتقاد از وضعیت حقوق بشر در کره شمالی به اتفاق آرا به تصویب رسید هرچند نمایندگان یازده کشور گفتند که رسما از این مذاکرات و رای‌گیری در مورد قطعنامه فاصله می‌گیرند. به قطعنامه محکومیت وضعیت حقوق بشر در سوریه، ۱۱۶ کشور رای مثبت، ۱۵ کشور رای منفی و ۴۹ کشور رای ممتنع دادند. در مورد این قطعنامه، نماینده جمهوری اسلامی گفت که با وجود موضعگیری کمیته سوم مجمع عمومی در محکومیت وضعیت حقوق بشر در سوریه، دولت ایران همچنان به مشارکت “در مقابله با تروریسم” در سوریه ادامه خواهد داد.

قطعنامه مربوط به درخواست رسیدگی به وضعیت حقوق بشر در منطقه کریمه با ۷۳ رای مثبت، ۲۳ رای منفی و ۷۹ رای ممتنع به تصویب رسید. این قطعنامه از کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل خواسته تا در مورد وضعیت حقوق بشر در این منطقه گزارشی تهیه و به مجمع عمومی تسلیم کند. شبه جزیره کریمه که به اوکراین تعلق داشت در سال ۲۰۱۴ و پس از روی کار آمدن یک دولت مخالف روسیه در این کشور، دستخوش ناآرامی شد و سرانجام، روسیه این مطقه را به خاک خود منضم کرد.

در آغاز نشست روز گذشته کمیته سوم مجمع عمومی، پیش نویس قطعنامه‌ای در مورد کار کمیته مطرح شد. در این قطعنامه که توسط نماینده بلاروس ارائه شد، طرح وضعیت حقوق بشر کشورهای عضو سازمان ملل توسط در کمیته سوم مورد انتقاد قرار گرفته و ختم جلسه روز گذشته خواسته شده بود. این پیش‌نویس، که گزارشگر کمیته سوم آن را “غیر متعارف و بی‌سابقه” توصیف کرد، با ۳۲ رای موافق، ۱۰۱ رای مخالف و ۳۷ رای ممتنع رد شد و کمیته سوم تصمیم گرفت پیش‌نویس‌ قطعنامه‌های مطرح شده را مورد مذاکره و رای‌گیری قرار دهد.

http://www.bbc.com/persian/iran-37996736