مایک پومپئو رییس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا

مایک پومپئو رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی ام.اس.ان.بی.سی که در هفت سال گذشته نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه “فاجعه‌بار” بوده و خطر این کشور برای منافع آمریکا درازمدت‌تر از داعش است.

در این گفتگو از رئیس سیا سوال شد آیا “افراط‌گرایی شیعه که مرکز فرماندهی‌اش تهران است و در منطقه حزب‌‌الله نشین در لبنان و جاهای دیگر شعبه دارد” به تعهداتش در توافق با پرزیدنت اوباما (برجام) عمل کرده است؟

آقای پومپئو پاسخ داد: “قضاوت در این باره را به دیگران واگذار می‌کنم. آنچه می‌توانم با قطعیت کامل بگویم این است که جمهوری اسلامی ایران بزرگترین دولت حامی تروریسم در دنیا است.”

او گفت نفوذ ایران در کل منطقه در هفت سال گذشته “فاجعه‌بار” بوده است: “ما امروز می‌بینیم که ایران نفوذ وسیعی دارد، مثل نفوذی که روی دولت بغداد دارند، تقویت حزب الله لبنان، کارشان در کنار حوثی ها در یمن، عراقی‌های شیعه که در طول مرز با سوریه اکنون مشغول جنگ هستند و همینطور نیروهای شیعه که در سوریه درگیر هستند؛ ایران در تمام خاورمیانه همه جا هست.”

هیو هیوییت، مجری ام.اس.ان.بی.سی از آقای پومپئو پرسید داعش خطر بزرگتری برای آمریکا است یا ایران. رییس سیا پاسخ داد: “ایران یک کشور قوی دارای ثروث و منابع و دولت سازمان یافته و ساختاری تثبیت شده است و کنترل کامل هم در دست خودشان است.”

او گفت که به همین دلیل “ایران تهدید درازمدت‌تری برای آمریکا است اما داعش هم خطر بزرگی برای آمریکا است.”

دونالد ترامپ و محمد بن سلمان ولیعهد عربستان

از رئیس سیا درباره ارتباط عربستان با عاملان یازده سپتامبر سوال شد و او پاسخ داد که قصد ندارد وارد جزئیات شود، اما “سعودی‌ها یک تصمیم اساسی گرفتند که دیگر وارد چنین فعالیت‌هایی نشوند که در دهه‌های قبلی آن همه مشکل ایجاد کرد. ما ملزم هستیم که مطمئن باشیم آنها به تعهدشان پایبند می‌مانند و فکر می‌کنم آنها فهمیده‌اند که دیگر به نفع عربستان نیست که از آن نوع تروریسم حمایت کند و پرزیدنت ترامپ هم این موضوع را کاملا برایشان روشن کرده که اولین شرط روابط خوب دو کشور این است که از این کشور از تروریسم پشتیبانی نشود.”

ترزا می اولین نخست وزیر بریتانیا بود که سال پیش در نشست دو روزه شورای همکاری خلیج فارس شرکت کرد

برجام و واردات اسلحه

پس از توفق ایران و قدرتهای جهانی که به برجام معروف شد ایران خود را به عنوان وزنه‌ای سنگین‌تر در منطقه خاورمیانه و بخصوص خلیج فارس معرفی کرد اما هنوز لغو رسمی تحریم‌ها شروع نشده بود که روابط ایران و عربستان با اعدام روحانی شیعه شیخ نمر در عربستان و حمله گروهی به سفارت عربستان در تهران قطع و بشدت تیره شد.

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا که حتی پیش از به قدرت رسیدن به صراحت با برجام مخالف بود در اولین سفر خارجی خود به ریاض رفت و آنجا بروشنی اعلام کرد که هدفش مهار ایران است. او در این سفر یک قرارداد ۱۱۰۰ میلیارد دلاری نظامی با عربستان امضا کرد.

ترزا می، نخست وزیر بریتانیا هم که متحد آقای ترامپ به شمار می‌رود تقریبا هفت ماه پیش به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر کرد و گفت: “کشورهای این منطقه همین حالا هم بزرگترین سرمایه‌گذار ما و بزرگترین بازار ما بعد از اروپا هستند.”

هم آمریکا و هم بریتانیا قرادادهای نظامی بزرگی با کشورهای منطقه خلیج فارس بسته‌اند و به گزارش موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم که سال گذشته منتشر شد در ده سال گذشته صادرات اسلحه به خاورمیانه ۸۶ درصد افزایش یافته که ۲۹ درصد صادرات اسلحه در دنیا است.

این گزارش نشان می دهد که عربستان و امارات متحده عربی به ترتیب دومین و سومین وارد کنندگان بزرگ اسلحه در دنیا هستند و در پنج سال گذشته هر چه بیشتر به خرید اسلحه از آمریکا و اروپا روی آورده‌اند. در این مدت قطر هم واردات اسلحه خود را ۲۴۵ درصد افزایش داده در حالی که ایران فقط ۱.۲ درصد از واردات اسلحه منطقه را به خود اختصاص داده است.