» نگرانی عراقی‌ها از ایفای نقش حشد الشعبی – تحت نفوذ و کنترل ایران- در سیاست
المانیتور: واحدهای بسیج مردمی عراق [موسوم به حشد الشعبی] در بصره، اخیراً به یک خیابان قدیمی نامی تازه داده‌اند: خیابان امام خمینی. نام‌گذاری یک خیابان به نام آیت‌الله روح‌الله خمینی، رهبر انقلاب ایران، اتفاق تازه‌ای در عراق نیست. آوریل سال ۲۰۱۵ بود که مقام‌های محلی در شهر مقدس نجف، یک خیابان را به اسم او نام‌گذاری کردند؛ لیکن عمل اخیر در بصره که یکم ماه جولای صورت گرفت، باعث جنجال و بحث در شبکه‌های اجتماعی شد زیرا خارج از روند قانونی و بدون گذراندن مراحل اجرایی انجام پذیرفته بود.
غصب قدرت اجرایی مقامات محلی از سوی حشد الشعبی و اعمال مشابه، موضوع بحث در شبکه‌های اجتماعی بود و این سئوال را طرح کرد که جاه‌طلبی‌های سیاسی و تلاش حشد الشعبی برای کسب قدرت، در آینده به کجا منتهی خواهد شد.
طالب عبدالعزیز، روزنامه‌نگار اهل بصره و ستار عواد، استاد فلسفه در دانشگاه مستنصریه بغداد، در گفت‌وگو با المانیتور دربارهٔ آثار این زیاده‌روی حشد الشعبی بر حقوق شهروندان عراق در آینده، ابراز نگرانی کردند. کریم النوری، سخن‌گوی حشد الشعبی، به المانیتور گفت که با توجه به دفاع شبه‌نظامیان حشد الشعبی از عراق در برابر گروه حکومت اسلامی (داعش)، دست‌یابی به اهداف بلند سیاسی، یک خواست مشروع از جانب آنان است.
تلاش المانیتور برای پرسش از شهرداری بصره در این مورد که آیا تغییر نام خیابان، رسمی بوده یا خیر، به جایی نرسید. علاء العلی، مسئول روابط عمومی شهرداری بصره گفت: «ما در این‌باره، به هیچ وجه تأیید یا تکذیب نمی‌کنیم». مضاف بر این، مقام‌های استانی یا شورای استان نیز هیچ‌گونه بیانیهٔ رسمی در این ارتباط منتشر نکرده‌اند.
نوری که دربارهٔ تغییر نام خیابان با المانیتور گفت‌وگو می‌گرد، حاضر نشد که مسئولیت تغییر نام را از سوی گروه خود بر عهده گیرد اما در عین حال این حرکت را زیر سئوال نبرد.
به نظر می‌رسد که حشد الشعبی تلاش روزافزونی دارد تا قدرت و ایدئولوژی خود را در بصره و سایر مناطق شیعه در جنوب، تحمیل کند. طالب عبدالعزیز، شاعر و روزنامه‌نگار معروف اهل بصره، به المانیتور گفت که سازمان حشد الشعبی در برخی موقعیت‌ها، خرید و فروش مشروبات الکلی و برخی مدل‌های مو را که غربی شناخته می‌شدند، ممنوع کرده است. این گروه همچنین پرچم‌های منقش به نشان‌های شیعیان را بر فراز مؤسسات رسمی برافراشته است.
عبدالعزیز گفت که بسیاری از مردم بصره می‌ترسند در مواردی که مرتبط با حشد الشعبی است، بحث کنند. او گفت: «ما نمی‌توانیم حرف بزنیم زیرا شرایط امنیتی از کنترل خارج است. هر کس ممکن است از سوی گروه‌های مسلح وابسته به شبه‌نظامیان حشد الشعبی، تهدید به مرگ شود». وی افزود: «تغییر نام خیابان‌ها، محدودکردن آزادی‌ها و گسترش پرچم‌ها و عکس‌های رهبران ایران، مثال‌هایی از تسلط نیروهای حشد الشعبی در بصره هستند». از آن‌جا که شبه‌نظامیان حشد الشعبی تحت نفوذ و کنترل ایران هستند، این نگرانی وجود دارد که افزایش قدرت سیاسی آن‌ها به‌نوعی حاکمیت در عراق را تحت امر ایران قرار دهد.
عواد به المانیتور گفت: «اغلب شاخه‌های حشد الشعبی التزامی به وفاداری به عراق از خود نشان ندادند». او تأکید کرد: «آن‌ها در منازعات منطقه‌ای و جهانی، منافع ایران را به عراق ترجیح می‌دهند». برای مثال، سازمان مجاهدین خلق ایران، حشد الشعبی را به بمباران کمپ لیبرتی، محل استقرار برخی رهبران و اعضای این سازمان، متهم می‌کند. روز چهارم جولای کمپ آن‌ها هدف چندین خمپاره قرار گرفت. دولت عراق هیچ نفعی از هدف قرار دادن این گروه مخالف حکومت ایران ندارد.
حشد الشعبی اغلب همراه با ایران، موضع خصمانه‌ای در برابر ایالات متحده و عربستان سعودی اتخاذ می‌کند. اخیراً و در مراسم روز قدس امسال برخی از اعضای این گروه به پرچم آمریکا و عکس‌های ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پادشاه عربستان، بی‌احترامی کردند. آیت‌الله خمینی فردی بود که آخرین جمعهٔ ماه رمضان را روز قدس اعلام کرد. با این حال، خصومت با ایالات متحده در میان اعضای حشد الشعبی مایهٔ اختلاف نظر است. نوری در این باره گفت: «درست نبود که به پرچم آمریکا بی‌احترامی شود. در وهلهٔ اول، اگر به خاطر آمریکا نبود، هیچ‌کس نمی‌توانست این مراسم را برگزار کند. این رفتارها ناشی از زیاده‌روی، بی‌توجهی و جهالت است».
شبه‌نظامیان حشد الشعبی علاقهٔ خود را به ایفای نقش و قدرت‌گیری سیاسی پنهان نمی‌کنند. نوری می‌گوید: «درست نیست که پس از درگیری در جنگ، درون سربازخانه‌ها بمانیم و از شاخهٔ سیاسی چشم‌پوشی کنیم. دخالت نظامی حشد الشعبی مانع پی‌گیری هدف‌های سیاسی نیست».
جاه‌طلبی برخی از شبه‌نظامیان احتمالاً به دلیل کاهش مشروعیت سیاسیون به دلیل فسادهای گسترده و عدم کارآیی دولت ایجاد شده است. این مسئله باعث خشم عمومی شده و همراه با افزایش محبوبیت حشد الشعبی در مبارزه با داعش در بازپس‌گیری فلوجه، به نفع این گروه [حشد الشعبی] تمام شده است.
برای مثال، عصائب اهل حق یکی از گروه‌های مشتق از حشد الشعبی است که برای ورود به صحنهٔ سیاسی، تشکیل حزب داده است. در موارد دیگر، شبه‌نظامیان با احزاب سیاسی ائتلاف کردند اما بعد از فتوای آیت‌الله العظمی علی سیستانی برای خیزش عراقی‌ها علیه داعش، منحل شدند تا با یکدیگر اتحاد کنند. سپاه صلح مقتدی صدر یکی از این نمونه‌هاست.
چشم‌انداز ورود شبه‌نظامیان به دولت از دید برخی ناظران چندان خوشایند نیست. عواد می‌گوید: «حشد الشعبی هیچ‌گونه شایستگی برای گرداندن کشور و مردم ندارد. دانش آن‌ها محدود به نبرد و اجرای شریعت است؛ دقیقاً مانند احزاب مذهبی در ایران». به نظر می‌رسد که حشد الشعبی با نیروهای سیاسی که اکنون در قدرت هستند، تفاوت چندانی ندارد.
http://www.peykeiran.com/Content.aspx?ID=113345
