ترامپ طرح تغییر رژیم در ایران را بررسی می‌کند

حمایت از جنبش‌های مردمی و نه جنگ

طراح این پیشنهادات، «گروه مطالعات امنیتی» (Security Studies Group) یا اس.اس.جی.، اندیشکده‌ای امنیتی است که روابط نزدیکی با مقامات امنیتی کاخ سفید شامل جان بولتون دارد. این طرح سیاست خارجی بلندمدت آمریکا درباره ایران را از طریق تاکید بر یک راهبرد علنی تغییر رژیم تعیین می‌کند، یعنی کاری که دولت اوباما از آن خودداری کرد هنگامی که مردم ایران در سال ۲۰۰۹ در تظاهراتی گسترده علیه رژیم به خیابان‌ها آمده بودند. چنانکه واشنگتن فری بیکن می‌گوید، طرح اس.اس.جی. در کاخ سفید مورد توجه قرار گرفته، چرا که دولت آمریکا از زمان ورود بولتون به کاخ سفید خودش در همین مسیر حرکت می‌کند.

به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید

این طرح دخالت نظامی آمریکا را اولین گزینه نمی‌داند، و به جای آن روی حمایت از مردم ایران و روحیه دادن به آنها تکیه می‌کند، که خودشان به خاطر سرمایه‌گذاری سنگین رژیم روی ماجراجویی نظامی در منطقه از آن دل خونی دارند. چنانکه در طرح با اشاره به تظاهرات سراسری دی‌ماه ۹۶ آمده: «در حالی که رژیم ثروت‌های ایران را به خارج از کشور می‌فرستد تا از یک طرف حساب بانکی آخوندها و سرداران سپاه را پر کند و از طرف دیگر هزینه‌ی جنگ‌های توسعه‌طلبانه رژیم در منطقه را تامین کند، مردم عادی در ایران از بحران شدید اقتصادی رنج می‌برند. همین باعث شده مردم در چند ماه اخیر تظاهرات گسترده‌ای در سرتاسر کشور برگزار کنند.»

جیم هنسن، مدیر اس.اس.جی.، به واشنگتن فری بیکن گفته که دولت ترامپ به دنبال دخالت نظامی در ایران نیست، اما کاملا به ایده تغییر رژیم آخوندی در ایران پایبند است. به گفته وی: «دولت ترامپ قصد ندارد تانک‌های آمریکایی را به ایران روانه کند تا طی یک مداخله مستقیم رژیم را سرنگون کنند. با این وجود این دولت دارد روی ساختن حکومت بعد از ملایان برنامه‌ریزی می‌کند. این مطمئن‌ترین روش برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی و کاهش تهدید امنیتی ایران است.»

تلاش برای تغییر رفتار جمهوری اسلامی

در همین زمینه، یک مقام کمیته امنیت ملی که نخواسته نامش فاش شود به واشنگتن فری بیکن گفته «دولت آمریکا به شدت تلاش می‌کند رفتار رژیم ایران را عوض کند. سیاست رسمی ما تغییر رفتار رژیم ایران است که مدام منطقه را ناامن کرده و از تروریسم حمایت می‌کند.» با این وجود، این مقام اضافه کرده کاخ سفید طرح‌های دیگری را هم در دست بررسی دارد: «کمیته امنیت ملی دریافت‌کننده گزارش‌ها و طرح‌های بسیاری است. بعضی از آنها مورد توجه قرار می‌گیرند و برخی دیگر نمی‌گیرند. بررسی یک طرح لزوما به این معنی نیست که دولت قرار است آن طرح را اجرا کند.»

یک مقام دیگر کاخ سفید که طرح اس.اس.جی. را مطالعه کرده به واشنگتن فری بیکن گفته کاری که برجام کرد این بود که چنبره رژیم آخوندی بر قدرت را سخت‌تر کرد و عامدانه مانع تلاش‌های آمریکا برای تغییر رژیم در ایران شد. به گفته این مقام، «برجام به عمد همگرایی جهانی را که طی سالیان دراز در برابر رژیم اهریمنی در ایران شکل گرفته بود نابود کرد. پیش از برجام همه از خطرات لاس زدن با بزرگترین حامی تروریسم در سرتاسر جهان آگاه بودند. حالا نوبت ترامپ، بولتون و پمپئو است تا آن همگرایی را به سر جای اولش بازگردانند.»

این مقام افزود بولتون کاملا از خطرات رژیم آخوندی آگاه است: «جان با تمام وجود خطرات رژیم ایران را می‌شناسد. او کاملا می‌داند که هیچ وقت نمی‌شود رفتار این رژیم به ویژه تهدیدهایش علیه اسرائیل و عربستان را از بنیاد تغییر داد؛ مگر اینکه رژیم به کلی ساقط شود.» این مقام در پایان اظهار کرد «اگر رژیم ایران اسرائیل را مورد حمله همه‌جانبه قرار دهد تمام گزینه‌ها برای برخورد با این رژیم روی میز است.»

یک منبع دیگر نزدیک به کاخ سفید به واشنگتن فری بیکن گفته دولت ترامپ رژیم جنایتکار ایران را بزرگترین برهم‌زننده نظم در خاورمیانه می‌داند. به گفته وی، «مسئله برجام نیست، خود رژیم ایران است. تیم بولتون سال‌ها روی طرح‌های متعددی برای برخورد با مسئله کار کرده. وقتی پرزیدنت ترامپ بولتون را استخدام کرد کاملا از نظریات و مواضع وی آگاه بود. دولت حالا با چشمان کاملا باز مسیر مقابله قاطعانه با ریشه تمام بحران‌ها و خشونت‌ها در منطقه را پیش خواهد گرفت.»

طرح خطرناک حمایت از تجزیه‌طلبان

طرح اس.اس.جی. حساب ویژه‌ای نیز روی نیروهای تجزیه‌طلب برای تضعیف رژیم باز می‌کند. چنانکه در طرح آمده: «بازیگران منطقه‌ای که با سازمان ما صحبت کرده‌اند به ما گفته‌اند که یک سوم جمعیت ایران را اقوامی تشکیل می‌دهند که بسیاری در میان آنها به دنبال جدایی هستند. حمایت آمریکا از حرکات جدایی‌طلبانه این نیروها، چه به صورت علنی و چه مخفیانه، می‌تواند رژیم ایران را مجبور کند تا نیرویش را صرف مقابله با این حرکات تجزیه‌طلبانه کند و بدین ترتیب توانش برای دخالت در منطقه را از دست بدهد.»

مطابق آنچه در طرح آمده، آمریکا تا به حال نتوانسته حمایت قابل توجهی از مخالفان رژیم که تشنه تغییر در ایران هستند به عمل آورد: «سیاست حال حاضر آمریکا در قبال ایران در دو محور عمده نقص دارد: یکی آزادی ایرانیان بر مبنای حق حاکمیت مردم ایران- که این باید سیاست رسمی آمریکا در قبال ایران باشد؛ دیگری برنامه‌ریزی دقیق و جدی برای دخالت نظامی در صورت به بن‌بست رسیدن تمام راه‌های دیگر.»

یک استراتژی واقعگرایانه: تغییر رژیم به سود مردم

طرح یادآوری می‌کند که علاوه بر تلاش برای جلوگیری از دستیابی رژیم ایران به بمب اتم، دولت ترامپ باید برای برخورد با رژیم در صورت حمله تمام‌عیارش به اسرائیل و نیروهای آمریکایی در منطقه یک استراتژی نظامی مشخص داشته باشد. با این وجود اس.اس.جی تاکید می‌کند که برای برخورد با رژیم آخوندی «یک گزینه سخت واقعگرایانه وجود دارد؛ و آن گزینه جنگ تمام‌عیار با رژیم آخوندی یا اشغال خرج‌بردار و بلندمدت نیست». از نظر اس.اس.جی. آن گزینه تغییر رژیم در ایران است، که آمریکا بدون آن مدام با تهدیدهای نیروهای رژیم ایران در خاورمیانه در جاهایی همچون عراق، یمن، سوریه و لبنان روبرو خواهد شد.

طرح اس.اس.جی. واقعگرایانه بیان می‌کند که «احتمال اینکه رژیم ایران فعالیت‌های اتمی‌اش را با میل و رغبت یا حتی تحت فشارهای شدید بین‌المللی متوقف کند بسیار کم است. بنابراین، اگر آمریکا نخواهد رژیم ایران را تغییر دهد، باید یا یک ایران اتمی را بپذیرد یا برای جلوگیری از دستیابی رژیم ایران به بمب اتم به تاسیسات اتمی‌اش حمله کند.»

در پایان، اس.اس.جی. تاکید می‌کند دولتمردان آمریکا باید تلاش کنند بین طبقه حاکم و مردم ایران تفاوت قائل شوند. این نکته‌ای است که ترامپ در پیام‌های مختلف و همچنین در بیانیه خروج آمریکا از برجام به آن توجه نشان داد. چنانکه طرح می‌گوید: «هرگونه موضعگیری عمومی در مورد ایران و هرگونه پیام به رژیم ایران باید کاملا خطکشی میان حکومت آخوندی سرکوبگر و مردم رنج‌دیده ایران را مشخص کند. ما باید به مردم ایران کمک کنیم تا یوغی را که رژیم آخوندی بر گردنشان انداخته فرو افکنند و به آزادی که شایسته‌ی آن هستند دست یابند.»