(+ویدئو) محمدجواد ظریف در یک گفتگوی ویدئویی با خبرآنلاین از وجود «پولشویی گسترده» در ایران به عنوان یک واقعیت خبر داده و گفته است خیلیها از پولشویی منفعت میبرند. او تأکید کرده است منافع گروههایی که در پولشویی ذینفعاند و هزاران میلیارد تومان پول را جابجا میکنند و منابع مالیشان بیشتر از بودجه وزارت امور خارجه است، اجازه نمیدهد که اتحادیه بینالمللی مبارزه با پولشویی (FATF) تصویب شود.
محمدجواد ظریف همچنین افزوده است آنجاهایی که هزاران میلیارد پولشویی انجام میدهند حتما آنقدر توان مالی دارند که دهها یا صدها میلیارد هزینه تبلیغات و فضاسازی در کشور علیه قوانین ضدپولشویی انجام دهند.
محمدجواد ظریف در ادامه گفته است «فضایی درست کردند کسانی که یک قلم معاملهشان ممکن است ۳۰هزار میلیاد تومان در آن منفعت جابجا شود کل بودجه وزارت خارجه را هزینه یک قلم تبلیغات و فضاسازیشان میکنند.»
محمدجواد ظریف که به نظر میرسد در مقابله با رقبا چارهای جز تایید آنچه همه میدانند برای وی و دولت باقی نمانده گفت که «مجموع بودجه دلاری و ریالی وزارت امور خارجه ۱۱۰۰ میلیارد تومان است یعنی کمتر از بودجه برخی دستگاههای فرهنگی که با ارگانهای قدرتمند کشور ارتباط دارند و ما نمیتوانیم با آن فضاسازی مقابله کنیم.»
این اعترافات جنجالی محمدجواد ظریف از یکسو بسیاری را متعجب کرد که چگونه وزیر خارجه، موضوع پولشویی را آنهم در سطح گسترده در حکومت و دولتی که خود عضو آن است تأیید میکند؛ از سوی دیگر این اظهارات با واکنشهای تند از سوی جریانهای مخالف دولت روبرو شد.
احمد امیرآبادی، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهارات ظریف مبنی بر وجود پولشویی گسترده در ایران را تهمتی بزرگ به نظام دانست که کاملاً به معنای بازی در زمین دشمن است. امیرآبادی با اشاره به ظریف گفته است که «پولشویی در بانکها انجام میشود و با وجود قوانین و مرکزی برای پولشویی در کشور، ایشان در هیئت وزیرانی حضور دارد که رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد حضور دارند و باید به رئیس جمهور یا قوه قضائیه اعلام میکرد، طبق قانون اساسی اعضای هیئت وزیران مسئولیت مشترک دارند و باید پاسخگو باشند.»
امیرآبادی افزوده است: «بیشترین سؤال نمایندگان مجلس در دوره دهم، در ارتباط با آقای ظریف بوده است بطوری که وی برای پاسخ به ۷۳ سؤال نمایندگان، ۱۵ بار به صحن علنی مجلس آمده و به سؤالات نمایندگان در موضوعات مختلف پاسخ داده است چرا این مسائل را تا کنون مطرح نکرده و حال در یک مصاحبه، بر زبان میآورد؟»
همانطور که امیرآبادی نیز اشاره کرده است اختلاف نظرهای زیادی درباره پیوستن جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم سازمان ملل در میان جریانهای مختلف نظام وجود دارد. جناح موسوم به تندرو به شدت با پیوستن به این کنوانسیون مخالف است اما دولت روحانی با هدف محکم کردن پیوندهای جمهوری اسلامی با اتحادیه اروپا در نظر دارد پیوستن ایران به این کنوانسیون زودتر عملی شود.
به نظر میرسد سخنان محمدجواد ظریف نیز در ادامه همین تلاش دولت صورت گرفته باشد. با این وجود این مصاحبه توپ را در میدان مخالفان و منتقدان دولت قرار داده تا به شدت به ظریف و دولت «تدبیر و امید» بتازند.
جدا از احمد امیرآبادی تعدادی از کارشناسان مالی نیز روز سهشنبه ۲۲ آبانماه با انتشار نامهای سرگشاده به محمدجواد ظریف به انتقاد از اظهارات وی درباره پولشویی گسترده در ایران پرداختند.
در این نامه با ابزار نگرانی شدید درباره سوء استفاده «دشمنان» از اظهارات ظریف درباره پولشویی در نشست آینده FATF آمده است: «کدام یک از مفاد اکشن پلن که مورد اعتراض مخالفان است اساساً ربط فنی به تقویت مبارزه با پولشویی دارد؟»
حسین شریعتمداری مدیر مسئول کیهان تهران نیز در مقالهای زیر عنوان «آقای ظریف متوجه هستید که…؟!» به ظریف تاخته و نوشته است که «جناب ظریف! چرا دقیقاً هنگامی که آمریکا و اروپا برای تصویب لوایح چهارگانه FATF در کشورمان یقه چاک میدهند و فشار میآورند، جنابعالی ایران اسلامی را به پولشویی گسترده متهم میکنید؟!»
او در ادامه آورده است: «فرمودهاید در ایران هزاران میلیارد تومان پولشویی میشود و کسانی یا کسی در یک قلم ۳۰هزار میلیارد تومان پولشویی کرده است! خب! چرا این پولشویان– به قول خودتان– صدها هزار میلیاردی را به مردم و مخصوصا به مراجع قضایی معرفی نمیکنید؟! اگر ادعایتان واقعیت دارد، خودداری شما از معرفی آنان خیانت به ملت و نظام و همدستی با پولشویان است! نیست؟!»
حسین شریعتمداری همچنین نوشته است: «آقای رئیس جمهور بارها اعلام کرده است که همه توان دولت را برای مقابله با مفسدان اقتصادی که پولشویی یکی از مصادیق آن است به کار میگیرد. آیا به رییسجمهور اعتماد ندارید که عوامل هزاران میلیارد پولشویی را به ایشان معرفی نمیکنید؟!»
موسوی لارگانی نماینده اصولگرای مجلس شورای اسلامی نیز گفته است «تأیید ادعای دشمنان از سوی ظریف عملکرد دولت را در مبارزه با پولشویی زیر سوال میبرد. حرفهای وزیر خارجه درباره رابطه FATF با پولشویی گسترده در داخل منطقی و فنی نیست. برخی میخواهند مشکلات به وجود آمده ناشی از عدم توانایی خود را به دوش دیگران بیندازند.»
در همین حال اصلاحطلبان و حامیان دولت تلاش میکنند در مقابل موج تندروها علیه ظریف بایستند. علیرضا رحیمی دبیر اصلاحطلب هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با هشتگ «FATF» در صفحه توئیتر خود نوشت: «عدهای که با اصلاح قانون مبارزه با پولشویی و افزایش مجازاتها مخالفند واقعیات تلخ در سخنان دکتر ظریف نیز به قبایشان برمیخورد و در مقابل فحاشی پیشه میکنند. مبارزه با پولشویی از دیروز هم لازم بود و امروز اجرای بدون تبعیضاش، یک ضرورت حتمی است.»
عبدالرضا هاشمزایی نماینده اصلاحطلب تهران در مجلس شورای اسلامی نیز گفته است: «بعد از اینکه برجام به امضا رسید مهمترین اتفاقی که در عرصه بینالمللی رخ داد این بود که اجماع جهانی که توسط آمریکاییها علیه جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده بود، شکسته شد. این مسئله را همه مسئولان کشور به خوبی میدانند. حالا اینکه امروز فردی در ایالات متحده روی کارآمد که با بیعقلی از این توافق هستهای خارج شد چندان ارتباطی به ماهیت برجام ندارد و محاسن این توافق را نیز نقض نمیکند.»
هاشمزایی در تلاش برای تلطیف سخنان محمدجواد ظریف گفته است: «راستش دلیل مخالفت رسانههای اصولگرا را نمیدانم، شاید آنان معنی پولشویی را به درستی درک نکردهاند! باید به آنان گفت که پولشویی فقط بحث تروریسم را شامل نمیشود. مبحث قاچاق و قاچاقفروشی را در نظر بگیرید، این موارد نیز شامل پولشویی میشود. ما شنیده بودیم که برخی قاچاقچیان ۳۰ میلیارد تومان پول را در بانکهای ما میگذارند. اگر قوانین در ارتباط با FATF وجود داشته باشد این افراد دیگر نمیتوانند چنین کنند. در کشورهای پیشرفته جهان اگر شما بخواهید مبلغی حدوداً بیشتر از ۱۰هزار دلار را در بانکها بگذارید، باید منبع تأمین این پول را مشخص و شفاف کنید.»
گفتنی است نمایندگان مجلس شورای اسلامی پانزدهم مهرماه جاری در یک رأیگیری غیرعلنی با پیوستن ایران به کنوانسیون بینالمللی مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) از لوایح اتحادیه بینالمللی مبارزه با پولشویی (FATF) موافقت کردند. این اقدام اما با مخالفت شدید تندروها در ایران همراه بود و از سوی شورای نگهبان نیز رد شد.
عباس کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان ۱۷ آبانماه خبر داد که این شورا لایحه الحاق ایران به کنوانسیون مبارزه با تأمین مالی تروریسم (CFT) را رد کرده است. این در حالیست که علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی چند ماه پیش و در ۳۰ خردادماه، در جمع رئیس و نمایندگان مجلس به آنها گفته بود «هیچ لزومی ندارد» جمهوری اسلامی لایحه مقابله با تامین مالی تروریسم و مبارزه با پولشویی (FATF) را تصویب کند بلکه قوانین دیگری درباره این موضوع تهیه و تصویب شود.