وزارت خارجۀ ایالات متحدۀ امریکا اسناد و مدارکی را نشر کرده است که نشان می‌دهد حکومت امریکا برای مبارزه بر ضد قشون سرخ اتحاد جماهیر شوروی پیشین در افغانستان، از فعالیت‌های اتمی پاکستان چشم پوشی کرده است.
بر بنیاد این اسناد، در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ میلادی، پیروزی در برابر شوروی وقت برای ایالات متحده بسیار مهم بود و از این رو از فعالیت‌های هسته‌ای پاکستان که متحد قوی واشنگتن بود، با جدیت جلوگیری نکرد.
اسناد وزارت خارجۀ ایالات متحده که پس از حدود سه دهه نشر می‌شود، حاکی از آن است که دینگ ژیاوپینگ رهبر پیشین چین نیز در متقاعد ساختن واشنگتن به حمایت از اسلام آباد نقش بارزی را ایفا کرده بود.
اسناد محرم وزارت خارجۀ امریکا که به تاریخ ۲۰ اگست ۱۹۸۴ نوشته شده است، نشان می‌دهد که ایالات متحده می‌دانسته که پاکستان در آن زمان ظرفیت تولید بم اتم را داشته است.
در بخشی از این گزارش آمده است “با آنکه رئیس جمهور ضیا (الحق) آشکارا و خصوصی اطمینان داده است که پاکستان قصد، مهارت و ظرفیت دستیابی به تسلیحات هسته‌ای را ندارد، ما اطلاعات گسترده و متقاعدکننده داریم که پاکستان در تلاش است تا طرح اسلحۀ هسته‌ای خود را تکمیل کند، اجزای اسلحۀ هسته‌ای را بسازد و به مواد مورد ضرورت هسته‌ای دست یابد”.
یکی دیگر از این مدارک حاکی است که رهبر آن وقت چین نه تنها واشنگتن را قانع کرد که برنامۀ هسته‌ای پاکستان را تحمل کند بلکه مساعدت بیشتر انکشافی، نظامی و امنیتی را در اختیار اسلام آباد قرار دهد.
اسناد نشر شده حاکی است که ایالات متحدۀ امریکا در آن زمان فراهم آوری بستۀ مساعدتی امنیتی و انکشافی را برای پاکستان نهایی کرد که بر اساس آن برای شش سال، هر سال ۳.۲ میلیارد دالر به پاکستان پرداخته شد.
گزارش همچنان تذکر داده است که واشنگتن امیدوار بود تا پاکستان داشتن روابط امنیتی با ایالات متحده را بر گزینۀ دستیابی به تسلیحات هسته‌ای ترجیح دهد.
به نقل از گزارش روزنامۀ دان چاپ پاکستان، اسناد نشر شده نشان می‌دهد که دینگ ژیاوپینگ رهبر چین در همکاری نزدیک با ضیاالحق به جیمی کارتر، رئیس جمهور پیشین ایالات متحدۀ امریکا تفهیم کرد که اندرا گاندی، صدراعظم وقت هند طرفدار روسیه است.
یکی دیگر از اسناد نشر شده حاکی است که هارولد براون، وزیر دفاع پیشین ایالات متحده به تاریخ هشتم جون ۱۹۸۰ در دیدار با دینگ ژیاوپینگ، رهبر چین گفت “به دلیل برنامۀ هسته‌ای پاکستان در زمینۀ فراهم آوری کمک به این کشور محدودیت داریم، هرچند هنوز هم با این رویکرد پاکستان مخالفیم، اکنون این اختلاف را کنار می‌گذاریم تا پاکستان را در برابر اقدام احتمالی شوروی تقویت کرده باشیم”.
در یادداشت دیگر وزارت خارجۀ امریکا از ملاقات تاریخ ۱۴ جنوری ۱۹۸۰ میان ضیاالحق و سفیر پیشین ایالات متحده در اسلام آباد آمده است که جنرال ضیاالحق واشنگتن را ترغیب کرده بود تا به دلیل ایفای نقش بارز پاکستان در جنگ افغانستان، از برنامۀ هسته‌ای اسلام آباد چشم پوشی کند.
از مکاتبه‌ها و بحث‌هایی که در آن زمان میان مقام‌های چینی و امریکایی صورت گرفته بود بر می‌آید که چین به خاطر رقابت و مشکلات مرزی که با هند داشت، در تلاش بود تا پاکستان را که رقیب دیگر هند بود، توانمند سازد.
