تابناک – ضریب جینی شاخصی اقتصادی است که از طریق آن میتوان به نحوه توزیع ثروت در بین مردم یک جامعه پی برد. هر چه ضریب جینی به صفر نزدیک تر باشد به منزله برابرتر بودن درآمدها در جامعه است و هر چه به یک نزدیکتر باشد نشان دهنده آن است که شکاف درآمدی در جامعه بیشتر شده است. روند این شاخص در سالهای اخیر نشان میدهد که برخلاف شعارهای مسئولین دولت تدبیر امید، در این دولت پولدارها پولدارتر و فقرا فقیرتر شدهاند.
به گزارش تابناک اقتصادی، هنگامی که دولت تدبیر و امید بر مسند قوای اجرایی کشور تکیه زد، مسئولین این دولت همواره از کاهش فقر و عدالت درآمدی سخن گفتند. حسن روحانی در خرداد ماه ۱۳۹۲ هنگامی که در گفتگوی ویژه خبری شبکه دو حضور یافته بود، گفت: دولت تدبیر و امید به دنبال این است که آنچنان مردم را از درآمد سرشار کند که اصلاً به یارانه ۴۵ هزار تومانی نیازی نداشته باشند.
روزگار گذشت و نه تنها مردم به درآمدی سرشار نرسیدند، بلکه همان ۴۵ هزار تومان یارانه هم قدرت خرید خود را در طی این سالها به دلیل افزایش نرخ تورم از دست داد. همچنین آمارها نشان میدهند که در طول دوره دولت تدبیر و امید شکاف درآمدی در جامعه در این سالها افزایش یافته است.
یکی از شاخص هایی که نشان دهنده وضعیت درآمدی در سطح جامعه میباشد، ضریب جینی است. ضریب جینی از جمله شاخص هایی است که میتوان با استفاده از آن وضعیت توزیع درآمد در یک جامعه را مورد سنجش قرار داد. عدد این شاخص بین صفر و ۱ میباشد. هر چه این عدد به صفر نزدیک تر باشد به منزله برابرتر بودن درآمدها در جامعه است و هر چه به یک نزدیکتر باشد نشان دهنده آن است که شکاف درآمدی در جامعه تشدید شده است. به عبارت بهتر اگر همه افراد جامعه به اندازه هم درآمد داشته باشند، ضریب جینی معادل صفر و اگر تمام درآمدها تنها به یک نفر برسد ضریب جینی یک است که این بدترین حالت ممکن خواهد بود.
آمارهای ارائه شده توسط مرکز آمار ایران پیرامون ضریب جینی نشان میدهد که شکاف درآمدی در دوران دولت تدبیر و امید یعنی بین سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ به صورت مداوم بیشتر شده است. طبق آنچه از نمودار نمایان است هنگامی که دولت تدبیر و امید سکان هدایت قوه مجریه را بر عهده گرفت (۱۳۹۲) ضریب جینی کل کشور در حدود ۰،۳۶۵۰ بود. این ضریب در سال ۱۳۹۶ به ۰،۳۹۸۱ افزایش یافت. این یعنی ضریب جینی در طول سالهای ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ به میزان ۹ درصد رشد کرده است. روند افزایشی ضریب جینی و رشد آن، حکایت از عمیق تر شدن شکاف درآمدی در جامعه دارد و نشان میدهد که در دولت تدبیر و امید فقرا فقیرتر و پولدارها پولدارتر شدهاند.
همچنین همان گونه که نمودار زیر نشان میدهد وضعیت توزیع درآمد در دولت دهم بهتر بوده و توزیع درآمد در جامعه به سمت برابرتر شدن پیش رفته است. با آغاز به کار دولت دهم (۱۳۸۸) ضریب جینی در حدود ۰،۴۱۱۱ بوده و در پایان کار دولت دهم (۱۳۹۱) این ضریب به ۰،۳۶۵۹ کاهش یافته است. در طول دوره دولت دهم این ضریب روندی کاهشی داشته و شکاف درآمدی در جامعه نیز کاهش یافته است.
علاوه بر این باید گفت که طبق ماده ۳ قانون برنامه ششم توسعه ضریب جینی باید در پایان سال ۱۴۰۰ به ۰،۳۴ برسد اما همان گونه که ملاحظه میشود این ضریب در سالهای اخیر به صورت مرتب افزایش یافته است و از هدف تعیین شده دور و دورتر شده و در نهایت در سال ۱۳۹۶ به ۰،۳۹۸۱ رسیده است.
در انتها میتوان گفت که سیاستهای اقتصادی دولت در این چند ساله به شکلی بوده است که شکاف درآمدی در بین طبقات جامعه عمیق تر شده و کیسه عدهای از درآمد سرشار شده است و در عوض عده دیگری در جامعه فقیرتر شدهاند. در طی سالهای باقیمانده تا سال ۱۴۰۰ دولت باید سیاست هایی را اتخاذ نماید تا حداقل این شکاف بیشتر نشود و عدد ضریب جینی به هدف تعیین شده در برنامه ششم توسعه نزدیکتر گردد.
https://news.gooya.com/2019/01/post-22341.php