سیسرک هرءَ وارینت انت

اسماعیل امیری – لندن

۲۹/۰۱/۲۰۱۹

من وتی بنگیجی چارمی کلاس، ” تلانگ”ءَ ونت و آسر کت. تلانگءِ  وانگجاهءَ، چه چار کلاسءَ گیشتر نه وانینت اتش. په پنچمی کلاسءِ وانگءَ، منی پتءَ “بونّو”ءَ منءَ دیم دات. بونّوءَ، مئے وانینوک غلام محمد نامیں ” گِه”ءِ ورنا ئے ات که نوک وتی وانینگءِ وانگ آسری کتگ ات و بونوءَ راه دیگ بیتگ ات. وهدیکه ما وانگ بنگیج کت، ما را گشگ بیت که چه اے سالءَ پنچمی کلاسءِ وانگی کتاب بدل بیتگ انت و پر ما نوکیں کتاب کئیت؛ په سالءِ گُڈی امتحان ( امتحان نهائی)ءَ ما را ” نگور”ءَ روگ لوٹیت. یکبرے همے ” امتحان نهائی”ءَ ما سرپد نه بیتیں. مئے گوشاں ” امتحان نائی” کپت؛ ما فکر کت که اے باریں چونیں امتحانے بیت انت، بلکیں یک روچے ما را ” ناه”ءِ گڈگ کنگ پرماینت. ما چو هم نزانت که ” نگور” ، ” گِه” و ” کسر کند” نه انت که اوداں ” ناه” باز انت. رندا، ما سرپد بیتیں که ” نائی” ، گُڈی امتحانءَ گشنت. چه همے ” نهائی” و “نائی”ءَ ، منءَ ” لنکُک” و ” لنتُت”ءِ گپ هم یاد آتک و وتی دلءَ یکبرے پدا کند ات. آ گپ چوش ات؛ من سیمی یا چارمی کلاسءَاتاں که مئے میتگءِ اولی کلاسءِ بچکےءَ نوک وانگ بنگیج کتگ ات، وهدیکه وانینوکءَ وتی لنکُکے شون دات و چه اولی کلاسءِ چُکاں جست کت که اشیءَ چے گشنت؛ گڑا یکےءَ اشتاپیءَ گشت ” لَنتُت”. ما که وتی منّءَ پارسیءَ بلد اتیں آ بیچارگءِ سرا کند ات . آ وهداں په درستیں کلاساں ایوکا یک وانینوکے ات و درستیں کلاس یکجاه اتنت. اولی کلاس دیم دیما اولی ردءَ، دومی رد دومی کلاس ءِ و همے دابا سَیمی و چارمی و پنچمی.

چنت ماهءَ رند، ما را (پنچمی کلاس)ءَ گشگ بیت که په امتحان نهائیءَ عکس هم پکار انت. په عکسءِ کشّگءَ ما چهبارءَ شتیں. اولی رند ات که من چهبار و زر دیست انت.

سیسرک هرءَ وارینت انت

اسماعیل امیری – لندن

۲۹/۰۱/۲۰۱۹

من وتی بنگیجی چارمی کلاس، ” تلانگ”ءَ ونت و آسر کت. تلانگءِ  وانگجاهءَ، چه چار کلاسءَ گیشتر نه وانینت اتش. په پنچمی کلاسءِ وانگءَ، منی پتءَ “بونّو”ءَ منءَ دیم دات. بونّوءَ، مئے وانینوک غلام محمد نامیں ” گِه”ءِ ورنا ئے ات که نوک وتی وانینگءِ وانگ آسری کتگ ات و بونوءَ راه دیگ بیتگ ات. وهدیکه ما وانگ بنگیج کت، ما را گشگ بیت که چه اے سالءَ پنچمی کلاسءِ وانگی کتاب بدل بیتگ انت و پر ما نوکیں کتاب کئیت؛ په سالءِ گُڈی امتحان ( امتحان نهائی)ءَ ما را ” نگور”ءَ روگ لوٹیت. یکبرے همے ” امتحان نهائی”ءَ ما سرپد نه بیتیں. مئے گوشاں ” امتحان نائی” کپت؛ ما فکر کت که اے باریں چونیں امتحانے بیت انت، بلکیں یک روچے ما را ” ناه”ءِ گڈگ کنگ پرماینت. ما چو هم نزانت که ” نگور” ، ” گِه” و ” کسر کند” نه انت که اوداں ” ناه” باز انت. رندا، ما سرپد بیتیں که ” نائی” ، گُڈی امتحانءَ گشنت. چه همے ” نهائی” و “نائی”ءَ ، منءَ ” لنکُک” و ” لنتُت”ءِ گپ هم یاد آتک و وتی دلءَ یکبرے پدا کند ات. آ گپ چوش ات؛ من سیمی یا چارمی کلاسءَاتاں که مئے میتگءِ اولی کلاسءِ بچکےءَ نوک وانگ بنگیج کتگ ات، وهدیکه وانینوکءَ وتی لنکُکے شون دات و چه اولی کلاسءِ چُکاں جست کت که اشیءَ چے گشنت؛ گڑا یکےءَ اشتاپیءَ گشت ” لَنتُت”. ما که وتی منّءَ پارسیءَ بلد اتیں آ بیچارگءِ سرا کند ات . آ وهداں په درستیں کلاساں ایوکا یک وانینوکے ات و درستیں کلاس یکجاه اتنت. اولی کلاس دیم دیما اولی ردءَ، دومی رد دومی کلاس ءِ و همے دابا سَیمی و چارمی و پنچمی.

چنت ماهءَ رند، ما را (پنچمی کلاس)ءَ گشگ بیت که په امتحان نهائیءَ عکس هم پکار انت. په عکسءِ کشّگءَ ما چهبارءَ شتیں. اولی رند ات که من چهبار و زر دیست انت.

انگت مئے وانگءِ دو ماه پَشت کپتگ ات که مئے وانینوک په “سربازی”ءَ بُرت اش و تا سالءِ گُڈسرا، ما را وانینوک نیست ات. امتحان نهائیءِ وهد نزیک ات و ما را ” نگور” – دشتیاریءِ آ وهدءِ بُنجاه – ءَ روگی ات. منی دو همکلاس پیسرا چهبارءَ شتگ اتنت و گشتگ اتش که چه هما دیما نگورءَ رَو انت؛ منی گمانءَ دگه یکےءَ وانگ چه همداں کوتاه کت. منءَ تیوکا نگورءَ روگی ات. منی ناکو ( حاجی نورمحمد – منی گمانءَ آ وهداں انگت حاجی نه ات – ) ءَ منی راه دیگءِ بند و بست کنگی ات. گل محمد نامیں مردے هست ات که ” کُلو” گشت اتش. آئیءَ رمگے و اشترے هم هست ات. ناکوءَ ” کلو” لوٹائینت و آئیءِ اشتر پر من کریه کت.

سُبارگءَ رند ( ماه و روچ یاد نه انت)، ما اشترءَ جماز و راه کپتیں. روچ که ایر شت و کمے تهار بیت، کلوءَ گشت که شپءَ داریں و سُهبءَ سر گریں و نیمروچءَ نگورءَ سر بئیں. شپءَ یک جاهے ما داشت، بازارءِ نام یاد نه انت؛ په شامءَ ما را گندیمی نگن و اشتری شیر داتش. اولی بر ات که من اشتری شیر وارتگ ات. سُهبءَ ما سر گپت و نیمروچءَ نگورءَ رستیں. کماشےءِ لوگءَ ما شتیں و گندیں که دگه هم بازیں بچکے چه دشتیاریءِ اے دگه میتگاں په امتحان ءَ آتکگ انت و همے کماشءِ مهمان انت. منی بونوءِ همکلاس اوداں نه اتنت. کلو، بیگاهءَ واتر بیت.  همے بیگاه و شپ، من هما کماشءِ لوگءَ گوں اے دگه بچکاں گوازینت. سُهبءِ سرا، امتحانءِ جاهءَ شتیں و هموداں ، من وتی همکلاس دیستاں و منی چم رُژنا بیت انت. من جست کت که کئی گورا داشتگ اش. گشت اش که کهودا اجرپءِ لوگءَ انت و منءَ  گشت اش که تو هم گوں ما بیا. من گشئے که هُمبے گوں ٹکاں چت. کهودا اجرپ ( اشرف)ءِ جهانگیر نامیں چکے مئے همسروک ات؛ باز وشدل و مردم دوستے ات و دپی مدام پُر کندگ ات. جهانگیرءَ مئے باز دلگوش کتگ ات – جهانگیرءَ چنت سال پیش ما را یله دات و شت و آئیءِ بیرانیءِ حالءِ اشکنگءَ من سکّ اپسوزیگ بیتاں.

دو سئے روچءَ رند، ما را گشگ بیت که پنچمی کلاسءِ امتحان نهائی انّی گرگ نه بنت. منی گمانءَ دو سئے هپتگءَ رندءِ وهد دات اش. ما شور کت که وتی لوگاں واتر بئیں و امتحانءِ وهدءَ پدا نگورءَ کائیں.

منی همکلاس، حسین خانزهیءِ پت ( حاجی داد محمد) همے روچاں نگورءَ آتکگ ات؛ ما گوں همائیءَ هور یک سهبے چه نگورءَ در آتکیں و نیمروچءَ نوبندیانءَ ، حاجی دادکریمءِ مهمان بیتیں. مئے همکلاس و همراهاں یکے ” سید محمد خانزهی” ات که چه ما درستاں بُرزتر و ڈلگتر ات و ورگءِ وهدءَ گوشتانی هجل ات – آ وهداں گوشت کم ات . سُبارگ بٹ و مُرگ ات ؛ حسینءَ، “گوربُج”ءِ مستریں چنڈ بٹّانی چیرا، هنچو اشتاپیءَ چیر دات که سید محمدءَ نه دیست. آئیءَ، چو هر وهدءِ وڑا زیت زیتءَ وارت ، پاد آتک ، دست شُشت ، پدا آتک و نشت ؛ حسینءَ کندگے جت و گشتی که مرچی ما وتی بیر گپت.

بیگاهءَ، حاجی دادکریمءَ ما را تا “مساپر زهی “ءَ اولاک دات و شپءَ ما مساپر زهیءَ ” استا دادمحمد”ءِ مهمان بیتیں. استا داد محمد، نامداریں بانبندیں استائے ات. آئیءَ دیرمان و چیزے سالءَ رند بونّوءِ مسیت بستگ اتنت. حاجی دادمحمد، چه همداں دگه جاهےءَ شت. سید محمد، حسین، من و   ” نورمحمد بادپا”  –  آ وهداں دیرمانءَ نشتگ ات و پنچمی کلاسءَ ” نوبندیان”ءَ وانگءَ ات – هوریگءَ، پیادگءَ راه گپتیں. نیمروچءَ، “چوکاٹ”ءَ، چه یک لوگےءَ ما آپ لوٹت، لوگءِ کماشیں جنینءَ ما را دیست و جست و پُرس کت؛ ما را پجّاه آورتی و لوگءَ بُرت ، آپ و ورگ دات. بیگاهءَ چه اوداں درکپت و دیم په وتی منزلءَ. ما روان و میتگاں گوازینان تا که روچ ایر شت و تهار بیان بیت و ” بونّو” انگت دیر ات. انگت باز تهار نه ات که ما میتگےءَ سر بیتیں – نام یاد نه انت بلکین “گُزّانی” ات – لوگے مئے راهءِ سرا ات و ما همے لوگءَ شتیں و گشت که ما را شپءَ گپتگ. لوگءِ جنیناں چو وتی چکّانی وڑا ما را نندینت، شام دات و واپینت. سُهبءِ نهاریءَ رند ما در کپتیں ، چه بونوءِ رسگءَ پیش، سید محمد چه ما جدا بیت و دیم په وتی میتگ ( کلات)ءَ شت؛ ما اے دگه سئیں بونّوءَ شت و وتا را سر کت.

منی و نورمحمدءِ منزل انگت دیما ات؛ ما را دیرمانءَ روگی ات. ما شپءَ داشت و سُهبءَ په دیرمانءَ سر گپتیں. نهاریءَ رند، ما را اولاک هرے دات اش. چه بونّوءَ، دیرمان یک بیلےءِ راه ات. بَلّوک جمالی(حاجی نورمحمدءِ مات)ءَ مارا لهتے ” سیسرک” هم په راهءِ توشگءَ بست و دات. ما هرءَ دو پُشته سوار بیت و دیم په وتی بازارءَ. منزل نزیک ات که ما هر داشت و ایر کپتیں و ورگءِ گرنچ پچ کت. ” سیسرک” گوں روگنءَ چرپ  و شکر پِر کنگ بیتگ اتنت. ما شدیگ نه اتیں بلے چنڈے چنڈے وارت؛ چاریں که هر چارگ انت و گشئے دلمانگ انت. درستیں سیسرک، هرءِ دیما دات انت. هرءَ چو ناه و پرماشءَ یکیں دمانءَ وارت انت.

Source: Email