اهمیت مذاکره در فرهنگ بلوچ
و ضرورت هوشیاری شخصیتهای مبارز در شرایط کنونی
گفتگو و مذاکره برای پایان دادن به درگیری ها و حل اختلافات اهمیت و جایگاهی خاص در زندگی و فرهنگ ملت بلوچ دارد۰
جایگاه ” دیوان “در جامعه بلوچ ریشه در تاریخ بلوچستان و زندگی روزمره مردم دارد۰طی هزاران سال مردم بلوچ توانسته اندحتیدر سخت ترین شرایط مسائل مهم بلوچستان را از طریق مذاکره و ” دیوان “ بدوندخالت بیگانگان حل و فصل کنند ۰
تاریخ بلوچستان و تجارب بدست آمده از مذاکره با دشمنان نشان می دهند که مذاکره کنندگان بلوچ هرگز بر علیه طرف مذاکره توطئه چینی نکرده اند۰ بلوچ با اطمینان به حقوق ملی و موضع خود و بدون واهمه برای پایان دادن به درگیریهای خونین و حل مشکلات حاضر به مذاکره با دشمنان شده است۰
در تاریخِ مذاکرات بلوچ با بیگانگانحتی یک مورد یافت نمی شود که مذاکره کنندگان بلوچ طرف مقابل را در حین مذاکره بقتل برسانند یا برای نابودی طرف تله گذاشته باشند۰برخوردمذاکره کنندگان بلوچ با بیگانگان نشانگر سطح بالای شعور اجتماعیو فرهنگغنی مردمبلوچستاناست۰
اما دشمنان بلوچستان همیشه از مذاکره و گفتمان بعنوان حربه ای برای بدام انداختن سران و رهبران بلوچستان استفاده کرده اند۰ آنها همیشه با توطئه چینی و برنامه ریزی در پی ضربه زدن و کشتنمذاکره کنندگان بلوچ بوده اند۰
دشمنان بلوچ و بلوچستان بارها با قتل و کشتار یا دستگیریِ مذاکره کنندگان بلوچ در حین مذاکرهثابت کرده اند که از دنیای متمدن بشری و ارزشهای انسانی بدور هستند و بدون حضور میانجی گر نباید با آنان سر میز مذاکره نشست۰
در تاریخِ مذاکرات بلوچ با بیگانگانحتی یک مورد یافت نمی شود که مذاکره کنندگان بلوچ طرف مقابل را در حین مذاکره بقتل برسانند یا برای نابودی طرف تله گذاشته باشند۰برخوردمذاکره کنندگان بلوچ با بیگانگان نشانگر سطح بالای شعور اجتماعیو فرهنگغنی مردمبلوچستاناست۰
اما دشمنان بلوچستان همیشه از مذاکره و گفتمان بعنوان حربه ای برای بدام انداختن سران و رهبران بلوچستان استفاده کرده اند۰ آنها همیشه با توطئه چینی و برنامه ریزی در پی ضربه زدن و کشتنمذاکره کنندگان بلوچ بوده اند۰
دشمنان بلوچ و بلوچستان بارها با قتل و کشتار یا دستگیریِ مذاکره کنندگان بلوچ در حین مذاکرهثابت کرده اند که از دنیای متمدن بشری و ارزشهای انسانی بدور هستند و بدون حضور میانجی گر نباید با آنان سر میز مذاکره نشست۰
در ادامه همین نوشتار نظری به چند مورد تاریخی خواهیم افکند تا ضمن گرامیداشتیاد شهدای پرافتخار بلوچستان به رهبران فعلی بلوچستان نیز خاطرنشان شود تا توطئه چینی های مکرر دشمنان رانادیده نگیرند۰
شهادت چهـارده تن از ســران بلــوچ در پهره
ناصرالدین شاه قاجار توانست با کمک نیروهای انگلیسی حکومت پنجاه ساله خود را پایه ریزی کند۰ سرزمینبلوچستـاننه در زمان جَدّ ناصرالدین شاه بخشی از قلمرویحکومت قاجار بود و نه در زمان پدرش ۰لشکر بلوچستــان در آن زمان چنان قوی بود که نه تنهاپوزهقشون قاجار را بارها بخاک مالید بلکه موفق به فتح کرماننیزشده بود۰
ناصرالدین شاه با مشورت انگلیسی ها وجمع آوری لشکری از اصفهـان،یزد و شیرازبلوچستـان را هدف انتقام جویی قرار داده با همکاریژنرال «گلد سمیت»به سرداران بلوچستــان پیشنهاد صلح و مذاکره می دهـد۰
با سوگند دروغین به دین اسلام و قرآن از طریق حاکم وقت کرمان پیغام می فرستد که هدفش صلح است و به مذاکره کنندگان بلوچ آسیبی وارد نمی کند۰اما لشکر ناصرالدین شاه چهارده تن از سرداران بلوچستــان را در حینمذاکره در پهـره (ایرانشهـر)غافلگیر کرده همگی را فجیعانه به قتل رساند۰
بدنبال همان فاجعه دهشتناک بود که ژنرال گلد سمیت نماینده استعمار انگلیس باکشیدن خط مرزی « گلد سمیت »بلـوچ گلزمین را خودسرانه در سال ۱۸۷۱ میلادی به بلوچستان شرقی و غربی تقسیـم کرد۰
ناصرالدین شاه با مشورت انگلیسی ها وجمع آوری لشکری از اصفهـان،یزد و شیرازبلوچستـان را هدف انتقام جویی قرار داده با همکاریژنرال «گلد سمیت»به سرداران بلوچستــان پیشنهاد صلح و مذاکره می دهـد۰
با سوگند دروغین به دین اسلام و قرآن از طریق حاکم وقت کرمان پیغام می فرستد که هدفش صلح است و به مذاکره کنندگان بلوچ آسیبی وارد نمی کند۰اما لشکر ناصرالدین شاه چهارده تن از سرداران بلوچستــان را در حینمذاکره در پهـره (ایرانشهـر)غافلگیر کرده همگی را فجیعانه به قتل رساند۰
بدنبال همان فاجعه دهشتناک بود که ژنرال گلد سمیت نماینده استعمار انگلیس باکشیدن خط مرزی « گلد سمیت »بلـوچ گلزمین را خودسرانه در سال ۱۸۷۱ میلادی به بلوچستان شرقی و غربی تقسیـم کرد۰
شهادت مذاکره کنندگان بلوچ در دِزَّک
با طولانی شدن جنگِدِزَّکدر پايیز۱۳۰۷هجری شمسی و افزايش تلفات قشون اشغالگر امان الله جهانبانی به حربهمذاکره متوسل شده با ادای سوگند دروغين و همکاری محمد شاه ميرمرادزهی و سرداران سرحد دو تناز فرماندهان لشکر بلوچستـان يوسف هان بزرگزاده و برام هان اعظم هان را به مذاکره در مسجد جامع شهـر دعـوت می کنـد۰اما جهانبانی درحین آمدن فرماندهان بلوچ محل ملاقات را به جای دیگری منتقل کرده آن دو فرمانده بيباک را باتفاق همراهان شاندرحين مذاکره از پشت سر هدف قرارداده فجيعانه به قتل رساند۰
او با تکرارجنايت جدش ناصرالدين شـاه قاجار ثابت کرد که مذاکره در فرهنگ اشغالگـران جایی ندارد۰
شهادت میردوست محمدخان در طهران
در پايیزسال ۱۳۰۷ هجری شمسی رضا میرپنج با فرستادن دعوتنامه ای با قاصدش نخجوان حاکم بلوچستـان مستقــل را برای مذاکره به طهران دعوت می کند۰میردوست محمـد خان بهمراه نخجوان و پنج محافظ مسلح بلوچبه طهران می رود اما در آنجا به اسارت گرفته شده و در ۲۸ دیماه ۱۳۰۸ هجری شمسی به دستور«میزبان » خود یعنی رضا میرپنج وبا مشارکت امان الله جهانبانی به قتـل می رسـد ۰ لازم به ذکر است که میر دوست محمد خان بدلیل قبول نکردن الحاق بلوچستان غربی به “پَرشیا” به شهادت رسید ۰
شهادت دادشاه و برادرش در حین مذاکره
دادشاهِ کمـال نیزدر سال ۱۳۳۶ هجری شمسی از طرف حکومت ایران به مذاکره و مصالحه دعوت می شود۰ بیستم دیماه ۱۳۳۶ دادشاه و برادرش محمدشاهبهمراه پنج تن از همراهان مسلح خود قادرداد، عثمان ، حسن مندا ،دوشک، سوبان وکَسـوردر زمينِ هارون واقع در هشت کوه برای ديدار با نماينده دولت سر قرار حاضر می شوند۰ از طرفی دیگر نمایندگانِ محمد رضا پهلوی نیز سر می رسند۰دادشاه فورا متوجه می شـود کهدر کمین دشمن گرفتار شده است و قهرمانانه از خود دفآع می کنـد۰
دادشاه در ابتدای درگیری از فاصله کوتاه کشته می شـود۰وی بخاطر گفتگوی رودرو از هر طرف در تیررس نیروهای دولتی قرار گرفته بود۰علاوه بر دادشاه برادر اومحمد شاهو حسن مندانیزدر همان جنگبه تاریخ پیوستند۰ناگفته نماند که افرادی از طرف مقابل نیز در آن جنگ قربانی شدند کهبجز گروهبان محمودی همگی بلـوچ بودند۰
بنابراین محمد رضا پهلوی همزمان به چند هدف رسید۰ اول اینکه دادشاه و برادرش را بقتل رساند۰ دوم اختلافاتی خانمانسوز و خونینبین بلوچهای حاضر در صحنه جنگبوجود آورد که فقط با آگاهی نسل حال و آینده پایان یافتنی هستنـد۰ سوم اینکه مقاومت در بلوچستــان را بطور موقت سرکوب کرد۰ چهارم بر تعداد عوامل محلی و « جاوید شاه » گویان که برای گرفتنپستهای دولتی رقابت می کردند افزوده شــد
دعوت کردن خان کلات به بندر کلانچی (کراچی ) برای مذاکره و حبس خانگی وی
درتاریخبلوچستـان شرقـی نیز مواردی از مذاکرات با دشمنان وجود دارد که برای ملت بلوچ و بلوچستــان خیلی گران تمام شده اند۰در سال ۱۹۴۸ میلادی محمد علی جناح احمدیارخان (رهبر و شاه بلوچستـان) رابرای مذاکره و گفتگو به کراچی دعوت می کند۰ اما حکومت تازه تاسیس پاکستان بدستور جناح نه تنهااحمدیارخان را از شهر کراچی ممنوع الخروج اعلام می کند بلکه وی رادر حبس خانگی نیز نگه می دارد۰
قسم دروغین ژنرال ایوب خان و دستگیر کردننواب نوروزخان
مورد دیگری دعـوت ژنرال ایوب خان از نواب نوروزخان برای مذاکره بود۰ ژنرال ایوب خان با ادای سوگند دروغین به دین اسلام و فرستادن قاصدی ( ٹکّاخان ) با یک جلد قرآن مجید پیش رهبر مبارزات ملی بلوچستان وی را به مذاکره دعوت می کند۰
از آنجائیکه اعتقاد نواب نوروزخان به دین اسلام و قرآن بی آلایش و ازته دل بود به دعوت ایوب خان جواب مثبت داد و با هفت تن از سرمچاران از کوه پایین آمــد۰ ژنرال مکار دستور داد تا همگی را در محل ملاقات در شهر شال ( کویته ) دستگیر کرده و دریک بیدادگاه نظامی به اعدام محکوم کنند۰
سرمچارانِ میر ولی محمد زرک زی، میر غلام رسول، میر مستی خان، میر سبزل خان زهری، میر بهاول خان، میرجمال خان و میر بٹے خان در پانزدهم جولای ۱۹۶۰ میلادی در زندان حیدرآباد به دار آویخته شده به شهادت می رسند۰
نواب نوروزخان آن بزرگمرد تاریخ بلوچستان دربیست و پنجم دسامبر سال ۱۹۶۵ میلادی در سن نَـوَد سالگی در زندان مخوف حیدرآباد به شهادت رسید۰
از آنجائیکه اعتقاد نواب نوروزخان به دین اسلام و قرآن بی آلایش و ازته دل بود به دعوت ایوب خان جواب مثبت داد و با هفت تن از سرمچاران از کوه پایین آمــد۰ ژنرال مکار دستور داد تا همگی را در محل ملاقات در شهر شال ( کویته ) دستگیر کرده و دریک بیدادگاه نظامی به اعدام محکوم کنند۰
سرمچارانِ میر ولی محمد زرک زی، میر غلام رسول، میر مستی خان، میر سبزل خان زهری، میر بهاول خان، میرجمال خان و میر بٹے خان در پانزدهم جولای ۱۹۶۰ میلادی در زندان حیدرآباد به دار آویخته شده به شهادت می رسند۰
نواب نوروزخان آن بزرگمرد تاریخ بلوچستان دربیست و پنجم دسامبر سال ۱۹۶۵ میلادی در سن نَـوَد سالگی در زندان مخوف حیدرآباد به شهادت رسید۰
دستگیری مرحوم عبدالمالک ریگی
تجربه ای دیگر از بلوچ ستیزی دشمنان دسیسه چینی های مکرر سازمان جاسوسیآی۰ اس۰ آی برای به دام انداختن شهید عبالمالک ریگی از طریق مذاکره درشهر کراچی و کویٹه بود۰ در نهایت آی۰ اس۰ آی با همکاری موساد و سی۰ آی۰ اِ موفق شدند وی را در شهر قندهار بدام مذاکره انداخته و پس از دستگیری از طریق مرز افغانستان تحویل اطلاعات ایرانبدهنـد۰
در پایان لازم به ذکر است که ضرباتی که ملت بلـــوچ و بلوچستـــان از مذاکرات کذایی با دشمنان متحمل شده اند بسیار فراتر از موارد برجستهبالاست۰ در چهل سال گذشته دهها بلوچبدام مذاکرات سپاهِ ایران و آی۰ اسآی پاکستان گرفتار شده و در نهایت به شهادت رسیده اند۰
بدون حضور میانجی گر نباید سر میز مذاکره با دشمنان نشست
طی سهدهه گذشته رهبرانی ملی و فداکار که برای تحقق آرمانهای ملت بلوچو دفاع از سرزمین بلوچستان صادقانه مبارزه می کننددر سازماندهی و پیشبرد مبارزات ملی نقش مهمی داشته اند۰دشمنان ملت بلوچ و سازمان های امنیتی ـ جاسوسی شان از حضور شخصیتهای تحصیلکرده، صادق و مسئول در صحنه سیاسی و نظامی بلوچستان به وحشت افتاده همانند اسلاف خود سوءِ استفاده از مذاکرات را مد نظر دارند۰
طی سهدهه گذشته رهبرانی ملی و فداکار که برای تحقق آرمانهای ملت بلوچو دفاع از سرزمین بلوچستان صادقانه مبارزه می کننددر سازماندهی و پیشبرد مبارزات ملی نقش مهمی داشته اند۰دشمنان ملت بلوچ و سازمان های امنیتی ـ جاسوسی شان از حضور شخصیتهای تحصیلکرده، صادق و مسئول در صحنه سیاسی و نظامی بلوچستان به وحشت افتاده همانند اسلاف خود سوءِ استفاده از مذاکرات را مد نظر دارند۰
بنابراین با احترام به خون شهدای بلوچستان و برخورد مسئولانه باید از تجارب تاریخیدرس گرفت۰
هر گاه صحبت از مذاکره مستقیم و یا غیرمستقیم با فارس، پنجابی و حتی پٹان ھا در میان باشد نمایندگان بلوچستان با یادِ قهرمانانی چون میر دوست محمد خان و نواب نوروزخان مسئؤلانه و هشیارانه عمل کنند۰
مذاکره با اشغالگران در شرایط پیچیده فعلی طبق برنامه دشمنان آنهم مخفیانه و بدون حضور نماینده سازمان ملل متحد، نمایندگان یک دولت صلح دوست و یا نماینده پارلمان اروپا ریسکی بزرگ و برابر با خودکشی است۰
هر گاه صحبت از مذاکره مستقیم و یا غیرمستقیم با فارس، پنجابی و حتی پٹان ھا در میان باشد نمایندگان بلوچستان با یادِ قهرمانانی چون میر دوست محمد خان و نواب نوروزخان مسئؤلانه و هشیارانه عمل کنند۰
مذاکره با اشغالگران در شرایط پیچیده فعلی طبق برنامه دشمنان آنهم مخفیانه و بدون حضور نماینده سازمان ملل متحد، نمایندگان یک دولت صلح دوست و یا نماینده پارلمان اروپا ریسکی بزرگ و برابر با خودکشی است۰
محمد کریم بلوچ