«برایان هوک» نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران و مشاور ارشد سیاست‌گذاری وزیر خارجه آمریکا، در یک گفت‌و‌گوی اختصاصی با بخش فارسی صدای آمریکا گفت که ایالات متحده تجهیزات و امکانات نظامی خود را به منطقه منتقل کرده است تا بتواند از خودش دفاع کند، اما در حمله به ایران پیش‌قدم نخواهد شد.
آقای هوک در پاسخ به این پرسش که آیا ایالات متحده از نیروی نظامی‌اش علیه ایران استفاده خواهد کرد، گفت: «تنها در صورتی که اول به ما حمله شود.»
متن کامل آن را می‌خوانید:
سئوال، مهرنوش کریمیان: آقای هوک، از گفتگوی‌تان با صدای آمریکا ۳۶۵ سپاسگزارم. به تازگی یک ناوگروه هواپیمابر، یک گروه آب‌خاکی، موشک‌های پاتریوت، و بمب‌افکن‌های بی۵۲ به منطقه اعزام شده‌اند. پرزیدنت ترامپ نیز در یک توئیت نوشت: «اگر ایران قصد جنگ دارد، رسما کارش تمام است» و «دیگر هرگز آمریکا را تهدید نکن!» آیا آمریکا از نیروی نظامیش علیه ایران استفاده خواهد کرد؟
برایان هوک : تنها در صورتی که اول به ما حمله شود. ما در اواخر ماه آوریل از سوی جامعه اطلاعاتی‌مان اخبار نگران‌کننده‌ای را درباره تهدیدهای متعدد دریافت کردیم. ما اطلاعات بسیار موثقی داشتیم که نشان می‌دادند ایران در حال طرح‌ریزی حملاتی علیه منافع ایالات متحده است و از این رو ما تصمیم گرفتیم تجهیزات و امکانات نظامی‌مان را به گونه‌ای مستقر کنیم که اگر هدف حمله قرار گرفتیم، در وضعیتی باشیم که بتوانیم از خودمان در منطقه دفاع کنیم.
ژنرال مک‌کنزی، که یک ژنرال چهارستاره و فرمانده سنت‌کام است، از ستاد مشترک ارتش درخواست کمک کرد و گفت که می‌خواهد ناو یو‌اس‌اس آبراهام لینکلن هرچه سریعتر به منطقه خلیج فارس اعزام شود.
ایران در حال طرح‌ریزی حملاتی علیه منافع ایالات متحده است و از این رو ما تصمیم گرفتیم تجهیزات و امکانات نظامی‌مان را به گونه‌ای مستقر کنیم که اگر هدف حمله قرار گرفتیم، در وضعیتی باشیم که بتوانیم از خودمان در منطقه دفاع کنیم.
ما همچنین بمب‌افکن‌های بی۵۲، جنگنده‌های اف۳۵، و همچنین مجموعه‌ای از تجهیزات شناسایی و اطلاعاتی را مستقر کرده‌ایم تا آنچه از دست‌مان برمی‌آمد را برای بازداشتن رژیم ایران از اجرای حملاتی که نگران حتمی بودنشان بودیم، انجام دهیم. آنچه ما نگران آن بودیم – یعنی حمله به نقاطی که انتظارش را داشتیم – هنوز به وقوع نپیوسته است.
ما هم اکنون در حال تحقیق پیرامون حادثه حمله به چهار تانکر نفتکش و نیز حمله به خط لوله شرقی-غربی هستیم. کشورهایی که مورد حمله قرار گرفته‌اند، تحقیقات‌شان را انجام خواهند داد و انتظار داریم که آنها یافته‌هایشان را اعلام کنند. اما تاکنون، هدف تلاش‌های ما بازداشتن این رژیم از حمله به منافع آمریکا بوده است.
سئوال: سناتور لیندزی گراهام گفته است که دولت پرزیدنت ترامپ حملات پهپادی اخیر به تانکرها و نیز خط لوله نفت سعودی را حمله‌ای هماهنگ‌شده و هدایت‌شده توسط دولت ایران تلقی می‌کند. پاسخ شما چیست؟
هوک: ما می‌گذاریم کشورهایی که قربانی این حملات خرابکارانه بودند، نتیجه‌گیری‌های خودشان را اعلام کنند. از ما، و فکر می‌کنم چند کشور دیگر، درخواست شده است تا از این تحقیقات پشتیبانی علمی و قانونی کنیم. ما نمی‌خواهیم در قضاوت شتاب به خرج دهیم و می‌خواهیم این کار را به درستی انجام دهیم. من فکر می‌کنم که وقتی تحقیقات عربستان سعودی، امارات، و نروژ به پایان برسد، آنها نتیجه را اعلام خواهند کرد. من دوست ندارم در مورد مسئله‌ای تا این اندازه مهم، پیش‌داوری کنم. اما امیدواریم که نتایج این تحقیقات به زودی اعلام شود.
سئوال: آیا در مورد علت تخلیه بخشی از سفارت‌مان در بغداد، اطلاعات تازه‌ای دارید؟
هوک: ما تهدیدهای زیادی را از طریق کانال‌های اطلاعاتی در مناطق مختلف دریافت می‌کردیم و این فقط منحصر به یک منطقه نبود. اما عراق یکی از مناطقی بود که در آن درجه هشدار نسبت به احتمال یک حمله از سوی ایران، بالا رفته بود. و سفارت ما در آنجا خواستار کاهش تعداد دیپلمات‌هایمان شده بود که این خواسته برآورده شد. ما این کار را صرفا به خاطر محافظت از امنیت آمریکایی‌ها و کسانی که در سفارت هستند انجام دادیم، تا اطمینان یابیم در صورت وقوع حمله، دست‌کم شماری از آنها پیشاپیش از مجتمع بیرون برده شده‌اند.
می‌کوشیم با اعمال فشار بر این رژیم آن را به میز مذاکره بازگردانیم تا بتوانیم به یک توافق تازه بهتر برسیم.
سئوال: پس از سخنان آقای پمپئو در کنگره، برخی نمایندگان مردد، از جمله آدام اسمیت، گفته‌اند که هنوز نمی‌دانند هدف نهایی کارزار فشار حداکثری چیست؛ به ویژه آن که به گفته دولت آمریکا، هدف، تغییر رژیم در ایران نیست. پاسخ شما چیست؟
هوک: ما طی یک سال گذشته بسیار شفاف بوده‌ایم. آقای وزیر پمپئو تقریبا یک سال پیش در چنین روزی راهبرد تازه خود را در قبال ایران اعلام کرد. و آقای وزیر، من، معاون رئیس‌جمهوری، و شخص پرزیدنت ترامپ، سخنرانی‌های زیادی را انجام داده‌ایم. ما فکر می‌کنیم که سیاست خارجی‌مان را کاملا شفاف و آشکار اجرا کرده‌ایم و از این رو شگفت‌آور است که کسی در کنگره درباره اهداف ما ابهام دارد. ما می‌خواهیم درآمد مورد نیاز رژیم ایران برای تامین مالی نیروهای نیابتی و اقماریش در سراسر منطقه را قطع کنیم. آنها به سازماندهی، تجهیز، و آموزش این نیروها – شامل حزب‌الله، حوثی‌ها، و نیروهای نیابتی شیعه در سوریه و عراق – می‌پردازند. ما در این زمینه موفقیت‌هایی داشته‌ایم. اما همزمان، می‌کوشیم با اعمال فشار بر این رژیم آن را به میز مذاکره بازگردانیم تا بتوانیم به یک توافق تازه بهتر برسیم. کار ما، دست کم از لحاظ تاکتیکی، بسیار مشابه رویکرد دولت‌های پیشین آمریکا است: اگر می‌خواهید آنها را از رفتارشان باز داشته و عملکردشان را تعدیل کنید، باید بر آنها فشار وارد کنید و بعد به توافقی فراگیر برسید که مسائلی مانند تسلیحات هسته‌ای، موشک‌ها، و تجاوزات منطقه‌ای را دربر می‌گیرد. پس هدف ما دستیابی به یک توافق تازه و بهتر، و در عین حال قطع منابع درآمد رژیم است.
سئوال: همان طور که گفتید، این هفته نخستین سالگرد اعلام خواسته‌های آقای وزیر پمپئو از ایران بود. مطابق یکی از آن خواسته‌ها، ایران می‌بایست شرح کاملی از ابعاد نظامی گذشته برنامه هسته‌ایش را به آژانس بین‌المللی انرژ‌ی اتمی ارائه دهد. آیا تهران این اطلاعات را ارائه کرده است؟
هوک: نه، آنها همچنان منکر وجود هرگونه ابعاد نظامی در برنامه هسته‌ای‌شان هستند. ما می‌دانیم که اسناد بایگانی هسته‌ای – یعنی نیم تُن اسناد و مدارک به زبان فارسی که رژیم ایران در یک انبار در قلب تهران تحت محافظت نگهبانان مسلح نگهداری می‌کرد – درباره ساخت جنگ‌افزار هسته‌ای بودند. و تردیدی نیست که آنها متعلق به رژیم بودند و رژیم آنها را از آژانس بین‌المللی انرژ‌ی اتمی پنهان کرده بود. حالا این اسناد – شامل نیم تن اسناد و مدارک و سی‌دی و دیسک‌های سخت رایانه‌ای – کشف شده است و ما در حال بررسی آنها هستیم تا به محتوای‌شان پی ببریم. این در حالی است که رژیم ایران هرگز به وجود یک بُعد نظامی در برنامه هسته‌ایش اعتراف نکرده است. این یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز نیست. هم ما و هم رژیم ایران، این را می‌دانیم. اما آنها حقیقت را نمی‌گویند.
سئوال: یکی دیگر از خواسته‌ها، آزادی همه شهروندان آمریکایی گروگان گرفته شده در ایران بود. آیا در این یک سال پیشرفتی داشتید؟
هوک: رابرت اوبراین فرستاده ویژه ما در زمینه امور گروگان‌ها است. ما فقط دیدیم که وزیر خارجه ظریف که برای یک دیدار در سازمان ملل متحد به نیویورک آمده بود، اینجا در آمریکا در چندین برنامه گفتگوی تلویزیونی روز یکشنبه شرکت کرد. او همچنین از چندین اتاق فکر دیدار کرد و گفت که آنها می‌خواهند در زمینه گروگان‌ها کاری انجام دهند.
تحریم‌های ما واقعا به رژیم ایران ضربه می‌زند و ما در حال کاهش درآمد آن هستیم، آنها دیگر پول سابق را برای تامین مالی حزب‌الله، حماس، جهاد اسلامی، و نیروهای نیابتی‌شان در سوریه و عراق ندارند .. حزب‌الله حالا مجبور شده است در خواربارفروشی‌ها قلک بگذارد تا مردم در آنها سکه بیاندازند؛ چرا که پولی که ایران قبلا به آنها می‌داد، حالا دیگر وجود ندارد.
ما گفته‌ایم که آنها این گروگان‌ها را خودسرانه دستگیر کرده‌اند و آن رژیم در استفاده از انسان‌ها به عنوان گروگان‌هایی برای دستیابی به اهداف سیاسی خود، ید طولایی دارد. آمریکایی‌های گرفتار در زندان اوین، بی‌گناه هستند. سازمان ملل نیز ایران را به خاطر این کار محکوم کرده است. آنها باید این افراد را آزاد کنند.
ما گفته‌ایم که باید شاهد اقداماتی حاکی از حسن نیت باشیم و آنها باید یک آمریکایی را آزاد کنند؛ اما هنوز این اتفاق نیافتاده است. ما کماکان ایران را در قبال بازداشت خودسرانه دوتابعیتی‌ها مقصر می‌دانیم. آنها این کار را با شهروندان بریتانیا و بسیاری کشورهای دیگر نیز انجام داده‌اند. این بخشی از سیاست خارجی آنها و اقدامی ناعادلانه و غیراخلاقی است.
سئوال: دولت پرزیدنت ترامپ می‌گوید که اعزام اخیر نیروهای نظامی آمریکا به منطقه، یک عملیات بازدارنده برای پایان دادن به تجاوزات و تنش‌زایی‌های ایران بوده است. آیا شما هیچ نشانه‌ای از تعدیل رفتار ایران، در پی این نمایش قدرت آمریکا، دیده‌اید؟
هوک: از آنجا که تحریم‌های ما واقعا به رژیم ایران ضربه می‌زند و ما در حال کاهش درآمد آن هستیم، آنها دیگر پول سابق را برای تامین مالی حزب‌الله، حماس، جهاد اسلامی، و نیروهای نیابتی‌شان در سوریه و عراق ندارند. به تازگی مطالبی در نیویورک تایمز و واشنگتن پست چاپ شده‌اند که به روشنی نشان می‌دهند تحریم‌های ما موجب کاهش شدید درآمد نیروهای نیابتی ایران شده است. پس این اقدامات مؤثر بوده‌اند. حزب‌الله حالا مجبور شده است در خواربارفروشی‌ها قلک بگذارد تا مردم در آنها سکه بیاندازند؛ چرا که پولی که ایران قبلا به آنها می‌داد، حالا دیگر وجود ندارد. ایران هفتاد درصد بودجه عملیاتی حزب‌الله، یعنی سالانه هفتصد میلیون دلار، را تامین می‌کند و من می‌دانم که مردم ایران ترجیح می‌دهند این پول به جای هزینه شدن در حمایت از حماس و حزب الله، درون ایران خرج شود. آنها صد میلیون دلار در سال به حماس می‌دهند و از سال ۲۰۱۳ تاکنون فقط در عراق، سوریه، و یمن شانزده میلیارد دلار خرج کرده‌اند. اگر این پول به جای تامین هزینه یک سیاست خارجی خشونت‌بار و توسعه‌طلبانه – از جمله استفاده از جنگ‌افزارهای شیمیایی – صرف بهبود زندگی مردم ایران شده بود، بازگشت سرمایه آن بسیار بهتر می‌بود.
سئوال: پرزیدنت ترامپ این هفته در یک توئیت نوشت که روند نزولی اقتصاد ایران ادامه دارد و این برای مردم ایران بسیار اسفناک است. برآورد شما چیست؟
هوک: ایران اکنون در رکود به سر می‌برد و رشد اقتصادی آنها احتمالا منفی شش درصد است. صندوق بین‌المللی پول چشم‌انداز خود را برای ایران طی شش هفت ماه گذشته، دو بار تغییر داد و از مثبت سه درصد به منفی سه درصد، و سپس به منفی شش درصد رساند. این، بهایی است که رژیم به خاطر رفتار کردن به عنوان یک رژیم قانون‌شکن می‌پردازد. مردم باید بدانند که آمریکا، در چارچوب برجام، سیاست رفع تحریم‌ها را آزمود. رژیم ایران صد میلیارد دلار در قالب معافیت از تحریم‌ها به دست آورد، اما آن پول هرگز به دست مردم ایران نرسید؛ بلکه به اسد در سوریه و به نیابتی‌های همیشگی‌شان در سراسر خاورمیانه و فراتر از آن داده شد. آنچه مردم ایران را بسیار ناراحت می‌کند این است که آنها از توافق هسته‌ای هیچ سودی نبردند. بلکه بیشتر منافع توافق هسته‌ای به اسد رسید. شانزده میلیارد دلار طی مدت فقط چند سال در سوریه، عراق، و یمن هزینه شد. ما فکر می‌کنیم مردم ایران شایسته بهتر از این‌ها هستند. و آنها اکنون در رکود اقتصادی به سر می‌برند. رژیم ایران می‌داند که چگونه می‌تواند از این وضعیت خارج شود. آنها می‌دانند که مسیر بهتری وجود دارد. پرزیدنت ترامپ به روشنی گفته است که از یک تماس تلفنی استقبال می‌کند. پس اگر ایران آماده تغییر رفتارش باشد، جاه‌طلبی‌هایش برای برخورداری از جنگ‌افزار هسته‌ای را کنار بگذارد، آزمایش موشک‌های بالیستیک – که اصلا نیازی به آنها ندارد – را متوقف کند، از تامین مالی گروه‌های تروریستی دست بردارد، و به طور کلی مانند یک کشور عادی رفتار کند، در آن صورت می‌توان کارهای بسیار زیادی را انجام داد. ما فکر می‌کنیم که مردم ایران هم همین را می‌خواهند.
سئوال: پرزیدنت ترامپ این هفته در یک توئیت نوشت که ایران وقتی که آماده باشد، تماس خواهد گرفت. آیا هیچ گونه تلاشی از سوی رهبری ایران برای تماس با آمریکا صورت گرفته است؟
هوک: هنوز که نه. همانطور که شما گفتید، پرزیدنت ترامپ این را کاملا روشن کرده است که اگر رژیم ایران با او تماس بگیرد و درباره مذاکره صحبت کند، بسیار خوشحال خواهد شد. هم او، هم آقای وزیر پمپئو، و هم خود من، این را بارها به روشنی بیان کرده‌ایم. ما هنوز از ایرانی‌ها چیزی ندیده و نشنیده‌ایم. بنا بر این، انتخاب با آنها است.
یکی از چیزهایی که من متوجه شدم این بود که وزیر خارجه ظریف به آمریکا می‌آید و از آزادی مطبوعاتی، که هر آمریکایی از آن برخوردار است، برای فرستادن پیامش بهره‌برداری می‌کند. او سپس به تهران بازمی‌گردد و همان آزادی را از مردم کشورش دریغ می‌کند.
من فکر می‌کنم که پرزیدنت گفته است وضع اقتصاد آنها خوب نیست، که بخشی از آن به خاطر سوءمدیریت خودشان و بخشی دیگر به خاطر تحریم‌های ما است. بنا بر این، ما ایران را تشویق می‌کنیم تا از پیشنهاد پرزیدنت استقبال کند.
وزیر خارجه ظریف چند هفته پیش برای شرکت در یک جلسه سازمان ملل در نیویورک به اینجا آمده بود. او در اینجا در چند برنامه گفتگوی تلویزیونی روز یکشنبه شرکت کرد.
یکی از چیزهایی که من متوجه شدم این بود که وزیر خارجه ظریف به آمریکا می‌آید و از آزادی مطبوعاتی، که هر آمریکایی از آن برخوردار است، برای فرستادن پیامش بهره‌برداری می‌کند. او سپس به تهران بازمی‌گردد و همان آزادی را از مردم کشورش دریغ می‌کند.
این همان دورویی است که من می‌دانم مردم ایران نیز از آن بیزار هستند؛ زیرا آنها می‌بینند که ظریف چگونه در اینجا از آزادی‌ها برخوردار می‌شود و همان آزادی‌ها را در ایران از مردم دریغ می‌کند. حتی تصور این که وزیر خارجه ظریف از یک مقام آمریکایی برای رفتن به تهران و رساندن پیام ما به مردم ایران دعوت کند، هم بسیار دشوار است.
اما او با کمال مسرت به اینجا می‌آید و هر قدر که می‌خواهد، از آزادی‌های ما استفاده می‌کند، در حالی مردم خودش را از این آزادی‌ها محروم کرده است.
سئوال: ارزیابی شما از میزان تاثیرگذاری تحریم‌های نفتی پس از پایان معافیت‌ها و موفقیت دولت در به صفر رساندن فروش نفت ایران، چیست؟
هوک: ما اعلام کردیم که دیگر به هیچ کشوری برای وارد کردن نفت خام از ایران معافیت نخواهیم داد. واردات نفت خام ۲۵ یا ۳۰ کشور از ایران به صفر رسیده است. چهل درصد درآمد ایران – یعنی حدود پنجاه میلیارد دلار – از محل فروش نفت به دست می‌آید. من می‌دانم که تاکنون بسیار بیشتر از ده میلیارد دلار از درآمد آنها را کم کرده‌ایم و هدف ما این است که با به صفر رساندن واردات نفت از ایران، رژیم را از همه آن پنجاه میلیارد دلار درآمد محروم کنیم. این همان پولی است که آنها از آن برای تامین هزینه سیاست خارجی‌شان، برنامه هسته‌ای‌شان، برنامه موشکی‌شان، و تجاوزگری منطقه‌ای‌شان استفاده می‌کردند. و حالا ما هزینه همه این فعالیت‌ها را به گونه‌ای بازدارنده بالا برده‌ایم. آنها دیگر درآمد سابق را ندارند و نخواهند داشت و ما حالا شاهد تاثیرات آن هستیم.
مهرنوش کریمیان: با سپاس فراوان از وقتتان آقای هوک.
برایان هوک: بسیار سپاسگزارم.
