یک هفته از دستگیری «زهرا محمدی»، فعال اجتماعی کُرد در سنندج میگذرد. در چند روز گذشته انجمنها و تشکلهای مدنی مستقل کُردی با صدور بیانیه و برگزاری تجمع در مقابل ساختمان دادگستری سنندج، خواستار آزادی وی شدهاند.
زهرا محمدی روز دوم خرداد ماه به همراه «ریبوار منبری» و «ادریس منبری»، دو فعال دیگر انجمن فرهنگی و اجتماعی «نوژین» دستگیر شدهاند. ریبوار و ادریس منبری سه روز بعد با قرار کفالت آزاد شدند. فرهنگ سازی در زمینه محیط زیست، تبلیغ فرهنگ کُردی و برگزاری کلاسهای آموزشی رایگان برای آموزش ادبیات و رسمالخط کُردی از مهمترین فعالیتهای این انجمن است.
یکی از بستگان او درباره نحوه بازداشت زهرا محمدی به «ایرانوایر» میگوید: «روز پنجشنبه دوم خرداد، حوالی ساعت چهار عصر با هجوم ماموران امنیتی در منزل شخصی خود در شهر سنندج بازداشت شده است. زمان بازداشت، یکی از دوستان زهرا آن جا حضور داشته است. به گفته او، ماموران از ارایه حکم بازداشت یا حکم تفتیش منزل سرباز زدهاند و در پاسخ به علت بازداشت، تنها گفتهاند بعداً مشخص خواهد شد. پس از تفتیش منزل و ضبط لپتاپ زهرا، مأموران او را با خود بردهاند. ماموران حتی نگفتهاند از چه نهادی هستند.»
با این حال، به گفته این منبع آگاه، با توجه به این که پیشتر زهرا محمدی چند بار از سوی اداره کل اطلاعات استان کردستان احضار و بازجویی شده است، دوستان و خانواده او حدس میزنند نهاد بازداشت کننده او، وزارت اطلاعات باشد: «او قبلاً در روز جهانی زن از سوی اداره اطلاعات سنندج بازداشت و از ساعت ۹ صبح تا پنج و ۳۰ دقیقه عصر در این نهاد مورد بازجویی قرار گرفته بود.»
او درباره آخرین وضعیت زهرا محمدی میگوید: «در این مدت زهرا تماس تلفنی با خانوادهاش نداشته است. اما روز پنجشنبه، 9 خرداد با موافقت مقام قضایی، دو نفر از اعضای خانواده زهرا توانستهاند او را در “کانون اصلاح و تربیت” سنندج برای مدت کوتاهی ملاقات کنند. زهرا تنها گفته که حالش خوب است و نمیداند چرا بازداشت شده است. او از خانوادهاش خواسته است نگرانش نباشند.»
فعالان مدنی کُرد از دو روز پیش با راهاندازی کمپینی، ضمن ابراز نگرانی نسبت به وضعیت زهرا محمدی، جمع آوری امضا برای درخواست آزادی او را آغاز کردهاند. در بیانیه این فعالان تأکید شده است که در صورت عدم آزادی این عضو انجمن فرهنگی اجتماعی نوژین، مواضع خود را اعلام خواهند کرد.
یک فعال حقوق بشر اهل استان کردستان در مورد فعالیت زهرا محمدی در قالب انجمن فرهنگی و اجتماعی نوژین به «ایرانوایر» گفت: «خانم محمدی به همراه آقایان منبری، اعضای انجمن مستقل فرهنگی و اجتماعی نوژین هستند که در شهرهای سنندج، بانه، کامیاران، دهگلان و چند شهر دیگر استان کردستان فعالیت دارد. از جمله فعالیتهای این انجمن، آموزش ادبیات و رسمالخط کُردی به کودکان به صورت رایگان است. امسال همین انجمن به مناسبت روز جهانی زبان مادری، در شهرستان بانه جشنی برگزار کردند. همچنین با کاشت نهال در روز درختکاری، یاد شهید شریف باجور را که در دفاع از محیط زیست جان خود را از دست داد، گرامی داشتند.»
«شریف باجور»، فعال مدنی و محیط زیست، اهل مریوان و از اعضای هیات مدیره «انجمن سبز چیا» و مسوول اطفای حریق این انجمن بود. او که در سوم شهریور ۱۳۹۷ به همراه «امید کهنهپوشی»، از اعضای دیگر این انجمن و «محمد پژوهی» و «رحمت حکیمینیا»، از جنگلبانان منطقه برای مهار آتشسوزی در جنگلهای روستای «پیله» و «سلسی» به محل حادثه رفته بودند، گرفتار آتش شدند و جان باختند.
برقراری امکانات آموزش زبان کُردی یکی از شعارهای «حسن روحانی» در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ بود. به دنبال پیروزی او در انتخابات، مجوز انتشار کتابهای درسی به زبان کُردی در چند شهر استان کردستان صادر شد و آموزش دو واحد درسی این زبان در دانشگاه سنندج از دیگر نتایج این وعده بود. با این حال، دستگیری فعالان اجتماعی مستقلی که به آموزش رسمالخط و ادبیات کُردی میپردازند، ادامه دارد.
فعال حقوق بشری که با «ایرانوایر» گفتوگو کرده است، میگوید:«دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی اصولاً فعالیت مستقل نهادهای مدنی کُرد را نمیپسندند و آموزش زبان و ادبیات کُردی هم برای آنها امری قابل پذیرش نیست. آنها مدام با دیدی مشکوک به این فعالیتها نگاه و گمان میکنند رویکردهای فرهنگی انجمنهای کُردی، پوششی برای اقدامات سیاسی است.»
انجمن فرهنگی و اجتماعی نوژین باعضویت در کمپین کُردی «زاگرس چشم به راه ما است»، به کمک رسانی به سیل زدگان استانهای لرستان و ایلام نیز اقدام کرده است.
لباس کُردی، پوششی برای فعالیت حزبی!
این فعال حقوق بشر میگوید:«کمپین زاگرس چشم به راه ما است از روزهای نخست فعالیت خود با فشار نهادهای امنیتی رو به رو شد. فشار این نهادها برای انتقال کمکهای مردمی به کمیته “امداد خمینی” وارد میشد. مقاومت اعضای کمپین در برابر این درخواست، به پرونده سازی امنیتی برای آنها از سوی سایتهای خبری نزدیک به نهادهای امنیتی مثل “بولتن نیوز” منجر شد. این سایت خبری در گزارش خود، پوشیدن لباس کُردی توسط اعضای کمپین را نشانه فعالیت آنها بر علیه نظام جمهوری اسلامی دانسته بود.»
چند روز پیش سایت بولتن نیوز در گزارشی مدعی شد که کمپین زاگرس چشم به راه ماست، با هدف تبلیغ «حزب دموکرات کردستان ایران» فعالیت میکند:«حزب دموکرات کردستان ایران که از هر فرصتی برای خودنمایی و ابراز وجود استفاده میکند، در پی وقوع سیل در برخی استانهای کشورمان و به خصوص لرستان، در اقدامی تبلیغاتی، با انتشار تصاویری از هواداران اندک خود با یونیفرمهای مشابه پیشمرگان دموکرات، وانمود میکنند که در حال جمع آوری کمک برای مردم سیل زده هستند.»
«شورای سازمانهای مردم نهاد کردستان» در بیانیهای پاسخ این اتهامات را داد و بار دیگر خواستار آزادی زهرا محمدی، یکی از اعضای این مجموعه شد: «کمپین “زاگرۆس چاوەڕێمانە” (زاگرس چشم بە راە ما است) به منظور ارسال کمکهای مردمی به سیل زدگان استان لرستان و ایلام و به دور از هر نوع تبعیض و جانبداری سیاسی و یا مقاصد ایدئولوژیک پا به عرصه نهاد و با مشارکت عموم شهرها تشکیل و شروع به کار نمود.»
شورای سازمانهای مردم نهاد زاگرس در این بیانیه آورده است: «همصدا با انجمن مردم نهاد نوژین، توضیح و شفافیت در مورد دلایل بازداشت زهرا محمدی را از سوی نیروهای امنیتی و مسوولان دادگستری استان کردستان خواستار شده و درخواست آزادی بدون قید و شرط هر چه زودتر او را مطرح کرده است.»
زهرا محمدی متولد سال ۱۳۶۹ است. او لیسانس جغرافیا دارد و فوق لیسانس جغرافیای سیاسی. یکی از بستگان این فعال مدنی که با «ایرانوایر» گفتوگو کرده است، میگوید: «زهرا سابقه فعالیت سیاسی ندارد و جز عضویت در انجمن فرهنگی نوژین، عضو هیچ حزب، جریان و گروه سیاسی و غیر سیاسی دیگری نیست.»
https://iranwire.com/fa/features/31362