خبرگزاری هرانا – سیستان و بلوچستان کمترین شاخص دسترسی به شبکه آب در میان ۳۱ استان ایران را دارد، بر اساس برآورد وزارت نیرو میانگین دسترسی روستاهای کشور به شبکه آب ۷۰ درصد و در سیستان و بلوچستان ۴۶ درصد است. حداقل ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت روستایی این استان شبکه آب ندارند و سقایی آبرسانی می‌شوند، این جمعیت در هزار و ۳۰۰ روستا ساکن هستند و با ۱۲۲ تانکر آبرسانی می شوند که سهمیه اندک ۱۵ لیتر برای هر فرد را در بر می گیرد. از آنجایی که این مقدار کفاف مصرف هر فرد را نمی دهد، بیشتر این مردم آب مورد نیاز خود را از چاه ها، هوتگ ها و برکه ها تامین می کنند که علاوه بر خطرات بهداشتی، تهدیدات جانی دیگری را نیز در پی دارد. در خردادماه سال جاری سه دانش آموز دختر در حین برداشت آب از یک هوتگ غرق شده و جان خود را از دست دادند. طی روزهای گذشته نیز یک دختربچه که برای تهیه آب به یک برکه نزدیک شده بود، مورد حمله تمساح ها قرار گرفت و به شدت زخمی شد.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از تسنیم، مشکل تامین آب آشامیدنی سالم برای حدود ۷۰۰ هزار نفر جمعیت روستایی سیستان و بلوچستان حالا معضل اصلی محروم‌ترین استان ایران است، محرومیتی که به روایت سازمان هواشناسی با خشکسالی بسیار شدید ۶۱ درصدی وارد فاز تازه شده است.
مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی برآورده کرده سیستان و بلوچستان سال گذشته خورشیدی رکورد خشک‌ترین و کم‌بارش‌ترین استان ایران را ثبت کرده است؛ صادق ضیائیان رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی هم پیشتر گفته بود: طی ۱۱ ماه منتهی به اسفندماه ۹۷ ، استان سیستان و بلوچستان ۷۴ درصد کمبود بارش را داشت و در صدر استان‌های کم بارش قرار گرفت.
با وجود بارش‌های فراگیر و سیل‌آسای فروردین ماه ۹۸ اما سیستان و بلوچستان همچنان در صدر خشک‌ترین استان ایران است؛ رئیس گروه تحقیقات هواشناسی سیستان و بلوچستان می‌گوید: بررسی شاخص‌ها به ما می‌گوید همچنان ۶۱ درصد گستره سیستان و بلوچستان درگیر یک خشکسالی بسیار شدید است.خیلی بیشتر از استان‌های دیگر.
الله بخش ریگی می‌افزاید: در فروردین‌ماه امسال ۳۵ میلی‌لیتر در سیستان و بلوچستان باران باریده که ۳۱ درصد بارش یک سال آبی را شامل میشود، اما این بارش که عمدتا رگباری است تاثیری بر خشکسالی ندارد چرا که باید ۴۰ درصد بارش‌های یکسال زارعی در ۴۰ درصد بازه زمانی همان سال ببارد تا تاثیرگذار باشد نه اینکه در یک بازه زمانی یک تا دو روزه ۳۰ درصد بارش یک سال ببارد.
وی همچنین می گوید: تعرق و تبخیر بیش از اندازه موجب میشود بارش‌های کوتاه و پرتوان تاثیری بر خشکسالی نگذارد.
وزارت نیرو برآورد کرده سیستان و بلوچستان کمترین شاخص دسترسی به شبکه آب در میان ۳۱ استان ایران را دارد و شاخص دسترسی‌اش با متوسط کشوری اخلاف فاحشی دارد. برآوردهای وزارت نیرو می‌گوید میانگین شاخص دسترسی به شبکه آب در کشور ۹۰ درصد و در سیستان و بلوچستان ۷۰ درصد است،عمدتا به خاطر جمعیت روستایی آن، میانگین دسترسی روستاهای کشور به شبکه آب ۷۰ درصد و در سیستان و بلوچستان ۴۶ درصد است.
بنا به آمار مرکز تقسیمات کشوری وزارت کشور سیستان و بلوچستان، روستایی‌ترین استان ایران است و چیزی بیش از ۵۱ درصد جمعیت ۲ میلیون و ۷۷۵ هزار نفری آن در روستاها زندگی می‌کنند، روستاهایی که مردمانش درمانده از آبرسانی با تانکر و منابع آب خدادادی نظیر هوتگ، برکه و گودال‌های آب که با آب باران پر می‌شوند نیاز آبی شان را برطرف می‌کنند. آن طور معاون طرح و توسعه شرکت آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان می‌گوید حداقل ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت سیستان و بلوچستان در روستاها شبکه آب ندارند و سقایی آبرسانی می‌شوند.
حسن عابدی سرپرست معاونت طرح و توسعه آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان می‌گوید: ۵ هزار و ۵۹۴ روستای بالای ۲۰ خانوار در سیستان و بلوچستان با حدود جمعیتی بیش از یک میلیون و پانصد هزار نفر است که از حیث تعداد و جمعیت بیشترین جمعیت روستایی ایران در میان ۳۱ استان کشور است.
وی می‌افزاید: تقریبا نصف این روستاها شبکه آب دارند و نصف بقیه ندارند، روستاهایی که شبکه آب ندارند یا با تانکر برایشان آب می‌بریم تا با چاه‌ها و گودال‌های دست‌ساز خود آبشان را تامین می‌کنند.
سرپرست معاونت طرح و توسعه آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان همچنین می گورد: هم‌اکنون هزار و سیصد روستایی که شبکه آب ندارند با ۱۲۲ تانکر آبرسانی سقایی می‌شوند، سهمیه هرنفر برای آبرسانی سقایی حدود ۱۵ لیتر است که با توجه به سهمیه اندک چه روستایی که ما می‌توانیم به آن‌ها آبرسانی سقایی کنیم و چه آن‌هایی که نمی‌توانیم عمده نیاز آبی شان را از همان چاه‌ها، گودال‌ها تامین می‌کنند.
عابدی تاکید می‌کند: برای آبرسانی مداوم و شبکه‌دار کردن حدود ۳ هزار روستای بدون شبکه، ۱۸ مجتمع آبرسانی در دست اجراست، برخی از این مجتمع‌ها از سال ۸۶ آغاز شده و هنوز به بهره‌برداری نرسیده است، حداقل ۲ هزار میلیارد تومان برای تکمیل این مجتمع‌ها نیاز است.
عبدالغفور ایرانژاد نماینده مردم جنوب بلوچستان در مجلس می‌گوید: بدهی انباشت به تانکرها و چاه‌های آب بخش خصوصی موجب میشود تانکرها ناگهان در اعتراض به طلب پرداخت نشده‌شان آبرسانی را قطع کنند، این اعتراض و قطع مسبوق به سابقه هم است، تیرماه دو سال پیش آب‌شیرین‌کن پسابندر و تانکرهای آن به‌خاطر بدهی ۱۵ ماهه‌‌شان، سهمیه آبرسانی سقایی به چهار روستای پسابندر،گواتر،پست و بریس را قطع کردند.
وی می‌افزاید، هرچند سهمیه ۱۵ لیتری برای هر نفر برای روستاییان کفاف زندگی نمی‌دهد و باید حتما در کنارش از منابع آب خدادادی هم استفاده کنند اما این ۱۵ لیتر برای خورد و خوراک خوب است و بهداشتی است و از احیانا شیوع بیماری جلوگیری می‌کند.
بیماری‌هایی که با خوردن آب منابع خدادادی احتمالا فراگیر میشود، محمدنعیم امینی فرد رییس مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان پیشتر گفته بود: هوتگ‌ها، منابع آبی و برکه‌هایی که در روستای بلوچستان مشترک استفاده میشود خطر یک اپیدمی عفونی میان روستاییان را تشدید می‌کند.
بی‌آبی در بلوچستان کم مشکل ندارد، قربانی هم می‌دهد؛ یسرا دلشب، منیره و مریم خدمتی تازه‌ترین هایش؛ این سه دختر بچه ۹ ساله، اوایل خرداد ماه امسال،حدود یک ماه پیش، برای برداشتن آب به یکی از گودال‌های دست ساز آب اصطلاحا هوتگ در روستای کمو بازار از توابع بخش پلان چابهار رفته بودند که داخلش افتادند و غرق شدند.
محمدنعیم امینی فرد رییس مجمع نمایندگان سیستان و بلوچستان در واکنش به اتفاق کموبازار گفت: این اتفاق تکراری بود و قبلا نظیر این مورد را داشتیم؛ اگر از طریق آبرسانی سیار آب مصرفی و مورد نیاز مردم تامین شود قطعا به هوتگ‌ها مراجعه نمی‌کنند که شاهد فاجعه ناگوار غرق شدن کودکان باشیم. این اتفاق ناشی از نقصان کمبود آب است و ما نتوانستیم آب آشامیدنی سالم را برای مردم تامین کنیم.
طی روزهای گذشته نیز یک دختربچه اهل روستای کشاری از توابع شهرستان سرباز که به دلیل قطعی آب شرب روستا، جهت برداشت آب به برکه محل زیست تمساح ها نزدیک شده بود، مورد حمله یک تمساح قرار گرفت و از ناحیه دست آسیب جدی دید.
