عملیات ارتش ترکیه علیۀ کُردان شمال سوریه آغاز شد

ارتش ترکیه بعدازظهر چهارشنبه با بمباران دهکدۀ «راس العین» در خاک سوریه، آغاز عملیات نظامی خود در این کشور را اعلام داشت. بگزارش روزنامه نگاران حاضر در محل، همزمان با رگبار پیاپی توپخانۀ سنگین بروی این منطقه، هواپیماهای ترکیه نیز با پرواز بر فراز مرز میان دو کشور، اهدافی را در سوریه بمباران کردند. دیده بان حقوق بشر سوریه با انتشار اطلاعیه‌ای این بمباران‌ها را تائید کرد. به گزارش این سازمان همزمان با این حملات، چندین دهکدۀ کُردنشین دیگر در منطقۀ «تل ابیض» در سوریه توسط توپخانۀ تُرک بمباران شده است. به گفتۀ شاهدان عینی، با آغاز این عملیات، ساکنان مناطق بمباران شده خانه‌های خود را ترک کرده و با استفاده از وسائل نقلیه و گاه پای پیاده از محل گریخته‌اند.

مصطفی بالی، سخنگوی «نیروهای دموکراتیک سوریه» که ائتلافی از نیروهای کُرد و عرب مورد حمایت آمریکاست، هواپیماهای تُرک را به بمباران مناطق غیرنظامی و ایجاد وحشت در مردم متهم ساخت.

دولت فرانسه، عملیات ارتش ترکیه در سوریه را «قاطعانۀ محکوم» کرد و اعلام داشت که این کشور همراه با آلمان و انگلستان «در حال تدوین بیانیۀ مشترکی است که این عملیات را با قاطعیت کامل و بشدت محکوم می‌کند». خانم «اَملی مونشَلَن»، وزیر امور اروپا، در برابر کمیسیون امور خارجۀ مجلس ملی فرانسه اعلام کرد که این کشور خواستار تشکیل جلسۀ فوری شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌شود». شورای امنیت سازمان ملل متحد روز پنجشنبۀ آینده برای بررسی این موضوع تشکیل جلسه می‌دهد.

رئیس شورای امنیت، «جِری ماتیوس ماتجیلا»، از آنکارا خواست «با حداکثر خویشتنداری» از حمله به غیرنظامیان خودداری نماید.

رئیس کمیسیون اروپا، ژان کلود یونکر، از ترکیه خواست بسرعت عملیات خود را متوقف کند. وی تاکید کرد که اگر هدف ترکیه از این عملیات ایجاد «یک منطقۀ امن» است، اتحادیۀ اروپا در تامین منابع مالی لازم به این منظور شرکت نخواهد کرد».

در آمریکا، لیندسی گراهام، سناتور جمهوری خواه کارولینای جنوبی که پیش از این دونالد ترامپ را به سبب بیرون کشیدن سربازان این کشور از سوریه مورد انتقاد قرارداده و به دولت ترکیه نیز هشدار داده بود از ورود به سوریه خودداری کند، در پی آغاز این عملیات اعلام کرد که کنگره ایالات متحده ترکیه را به پرداخت بهای سنگینی برای انجام این عملیات وادار خواهد کرد.

سناتور لیندسی گراهام در توئیتی که به این منظور ارسال کرد خواستار نیایش برای متحدان کُرد آمریکا شد که بگفتۀ او «بصورت شرم آوری از سوی دولت ترامپ رها شدند» و افزود «من کلیۀ تلاش‌های لازم را در کنگره به عمل خواهم آورد تا اردوغان برای این اقدام خود بهای سنگینی بپردازد». وی پیش از این گفته بود که انجام چنین عملیاتی «خط قرمز اکثریت پارلمانی آمریکا تلقی می‌شود که نباید آن را نادیده گرفت». لیندسی گراهام برای تاکید بر موضع کنگره در پیام خود بر روی شبکۀ توئیتر به ترکیه هشدار داده بود که «اگر مایل به از میان بردن روابط تضعیف شده میان واشینگتن و آنکارا هستید، بدانید که یک حملۀ نظامی به سوریه، بخوبی این هدف را برآورده می‌کند». اندکی پیش از آغاز این عملیات، کُردهای شمال سوریه که از یکسو با تهدیدات پیاپی آنکارا و از سوی دیگر با تردیدها و ابهامات سیاست آمریکا در این زمینه روبرو بودند، کلیۀ ساکنان این منطقه را به «بسیج عمومی» برای «مقاومت» در برابر حملۀ ارتش ترکیه فراخواندند. وزیر دفاع ترکیه، حلوصی آکار، امروز چهارشنبه ٩ اکتبر/ ١٧ مهرماه، یکبار دیگر اعلام کرده بود که «آماده سازی و استقرار نیروهای این کشور» برای حملۀ نظامی گسترده به منطقۀ کُردنشین سوریه در دست اجراست. آغاز این عملیات نگرانی‌هائی را در کشورهای مختلف برانگیخته است.

کُردهای سوریه که منطقۀ گسترده‌ای در شمال و شمال شرقی این کشور را با برخورداری از حمایت واشینگتن در ادارۀ خود دارند، با خروج سربازان آمریکائی از شمال سوریه، در معرض تهاجم ارتش ترکیه قرار گرفته بودند. تشکیلات نیمه‌خودمختار کُرد در شمال سوریه از «ملت کُرد» خواسته بود به نشان «مقاومت» در برابر ارتش ترکیه که شمار فراوانی سرباز و خودروی زرهی را در مرز میان دو کشور مستقر کرده است «بسوی منطقۀ مرزی سرازیر شوند». تشکیلات نیمه خودمختار کُرد با ابراز نگرانی شدید از نتایج چنین تهاجمی، اعلام کرد که در صورت وقوع یک «فاجعۀ انسانی» در منطقه، آمریکا و جامعۀ بین‌المللی را مسئول آن می‌داند.

به گزارش روزنامه نگاران حاضر در محل، مقامات کُرد به منظور آماده کردن ساکنان برای رویاروئی با حوادث احتمالی پیش رو، صبح چهارشنبه چادرهای عظیمی در دهکدۀ «راس‌العین» بر پا کرده و گردهمائی‌هائی برگزار کردند. بر پایۀ همین گزارش میزان فراوانی لاستیک اتوموبیل نیز فراهم آورده تا در صورت حمله بتوان با به آتش کشیدن آنها، دید و توان پیشروی نیروهای تُرک را کاهش داد.

بنوشتۀ روزنامۀ حریّت چاپ آنکارا، ارتش ترکیه قصد دارد در مرحلۀ نخست عملیات خود منطقه‌ای بطول ١٢٠ کیلومتر و تا عمق ٣٠ کیلومتر در خاک سوریه را به اشغال خود درآورد.

سرگئی لاورُف، وزیر امور خارجۀ روسیه، چهارشنبه با اشاره به «نگرانی شدید» کُردهای منطقه، آمریکا را به سبب بیرون کشیدن سربازان خود مورد انتقاد قرار داد و گفت کُردها نگرانند که «چنین اقدامی تمام منطقه را به آتش بکشد». او واشینگتن را به «عدم پایبندی به وعده‌های خود متهم کرد و در همان حال گفت «حمایت آمریکا از کُردهای سوریه در سال‌های اخیر، ساکنان عرب این منطقه را خشمگین ساخته است». او «بازی آمریکا در این زمینه را خطرناک» توصیف کرد.

حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، نیز بگزارش ایرنا، از ترکیه خواسته بود «خویشتنداری پیش گیرد و از هر گونه اقدام نظامی در شمال سوریه خودداری کند».

ترکیه هرگز خودمختاری غیررسمی کُردهای سوریه را برنتافته و شاخۀ نظامی آن موسوم به «یگان‌های مدافع خلق» را یک «گروه تروریستی» تلقی کرده است.