با وجود تبلیغات گسترده جمهوری اسلامی درباره سرمایهگذاریهای هند در بندر چابهار اکنون دبیر انجمن شرکتهای کشتیرانی ایران میگوید هند یک سنت سرمایه هم به چابهار نیاورد.
مسعود پلمه دبیر انجمن شرکتهای کشتیرانی و خدمات وابسته روز یکشنبه چهارم اسفند ۱۳۹۸ گفت هندیها حتی یک سنت از ۲۲۰ میلیون دلاری که متعهد به سرمایهگذاری در چابهار شدند را به ایران نیاورند.
مسعود پلمه توضیح داده است که با وجود تمهیدات دولت برای احیای بندر چابهار، ما همچنان عقب هستیم، حتی یک سنت از رقم سرمایهگذاری ۲۲۰ میلیون دلاری هندیها که وعده داده بودند، وارد چابهار نشد.
به گفته مسعود پلمه از سال ۹۶ قرار بود دولت هند یک میلیون تن گندم به افغانستان بدهد اما حداکثر میزان گندمی که از چابهار ترانزیت شد ۱۸۰ هزار تن بود.
او با بیان اینکه متأسفانه ناکارآمدی مدیریت بندری در بخش خصوصی برای بندر چابهار مشکل ایجاد کرده است، افزود: «پیمانکاری محلی که ارتباطات خاص دارد، بدون توانمندی علمی و مالی و در حالی که هیچ ارتباطی با شرکتهای مرتبط ندارد و پیش از این کار نظافت ساختمان را انجام میداده، پیمانکار ترانزیت بندر چابهار شده است؛ همین موجب میشود ترانزیتتایم ۳ روزه به ۱۱۰ روز افزایش یابد.»
دبیر انجمن کشتیرانی و خدمات وابسته افزوده است که «ناکارآمدی مدیریت در ناوگان جادهای نیز برای بندر چابهار قابل تأمل است تا زمانی که بار برگشت برای چابهار نداشته باشیم راننده بارِ رفت را نمیپذیرد و ضرورت دارد رفت و برگشت در مسیر بندر چابهار برای کامیوندار توجیه داشته باشد.»
پلمه افزوده که «سال ۹۶ آزمایش ریلی کریدور شمال-جنوب توسط هندیها با دو کانتینر انجام شد، جابجایی این دو کانتینر از بندرعباس تا آستارا ۹۰ روز طول کشید و طرف هندی هم عطای سرمایه گذاری را به لقایش بخشید و تا این لحظههیچ اتفاقی که عملیات ترانزیتی در این بخش برای ما نوید دهد، نداشتهایم.»
این مقام مسئول در ادامه روایت ناکارآمدی و فرصتسوزیهای جمهوری اسلامی افزوده که بندر امالقصر عراق فعال شده است و کشتیهای اقیانوسپیما مستقیم آنجا پهلو میگیرند، بنابراین نیاز به اسکله «شهید رجایی» و بنادر شاهپور (امام خمینی) و «جبل علی» ندارند و حجم زیادی از ترانزیت بندرعباس و بندر شاهپور به عراق را از دست دادهایم.
این در حالیست که به گفته دبیر انجمن شرکتهای کشتیرانی و خدمات وابسته «کشور چین کریدور دریایی راه ابریشم جدید را احیا کرده است و ۳۲۸ میلیارد دلار صرفاً در یک راه یک کمربند به عنوان یکی از اجزای منظومه مروارید سرمایهگذاری داشته و فقط ۴۶ میلیارد دلار آن در پاکستان بوده است که متأسفانه اقتصاد را متأثر کرده است.»
همچنین در دیماه سال گذشته معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی از آغاز فعالیت رسمی اپراتور هندی در بندر چابهار خبر داد و گفت رقم اجاره ماهیانه که باید پرداخت شود، قابل افشا نیست و فقط گفته «با روپیه انجام میشود».
محمدعلی حسنزاده در گفتگو با خبرگزاری مهر درباره جزئیات واگذاری اپراتوری بندر چابهار به شرکت IPGL هند گفته بود: «بر اساس توافقنامه سه جانبه ایران، هند و افغانستان که به توافقنامه چابهار مشهور شده و با حضور سران سه کشور به امضا رسید، باید این فرآیند اجرایی میشد؛ فعالیت اپراتور هندی در چابهار به صورت یک سال و نیم قرارداد موقت و سپس قرارداد میان مدت ۱۰ ساله خواهد بود.»
معاون امور بندری سازمان بنادر و دریانوردی افزوده است: «هندیها در این مدت علاوه بر اپراتوری بندر شامل تخلیه و بارگیری، به ساخت، تأمین و نصب تجهیزات نیز اقدام کرده و همچنین بازاریابی فعالیت بندر را هم عهده دار هستند. در پایان این ۱۰ سال، علاوه بر پرداخت اجاره ماهیانه بندر، تجهیزاتی که خریداری و نصب کردهاند نیز به ایران واگذار میشود.»
با اینهمه طرح واگذاری چابهار به هندیها با انتقادهایی نیز روبرو شده است. منتقدان بر این باورند که افزایش تخلیه و بارگیری بندر چابهار در فاز نخست توسعه از ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تنی کالا به ۸ و نیم میلیون تن، خارج از ظرفیت این بندرگاه بوده و زیرساختهای لازم حمل و نقل را ندارد. این در حالیست که حسن روحانی آذرماه سال ۹۶ گفت که در فازهای بعدی ظرفیت بندر چابهار به ۸۵ میلیون تن در سال ۲۰۲۰ افزایش خواهد یافت!
عباس عراقچی معاون حقوقی وزارت امورخارجه نیز گفته بود که هندیها، چابهار را توسعه میدهند و از این طریق امکان بهرهگیری از راهآهن در مسیر آسیای مرکزی به چابهار فراهم میشود.