زالبول ءُ زنداتی: عالیہ شاہ

نبشتانک

زالبول ءُ زنداتی

نبشتہ کار: عالیہ شاہ

ہُدا وند ءَ ہر چیز ءِ، ہر سہدار ءِ واستہ زندمان ءَ آئی ءِ تاہ (Pair) بزاں کہ آئی ءِ جُپت ہم جوڑ کتگ، پہ یکّے دوئمی ءِ کرار ءُ کمک ءَ زندمانی ءَ زند گوازینگ ءِ تکّ ءَ را مان دیگ ءِ ہاترا ہر یکّے ءِ واستہ ” یکّے“ نہ یکّے الّم جوڑ کتگ ءُ بنائینتگ ءُ پہ یک ءُ دوئمی ءَ کرار ءِ کرامات ہم بکش اِتگ، چوش کہ زمین ءُ آزمان، نر ءُ مادگ (Male & Female)۔
تُری آ جناور بہ بنت، مردم یاکہ ایدگہ سہدار۔ ۔ ۔

دُنیا ءِ ٹہشت ءَ بگر داں روچ ء مروچی ءُ داں محشر ءَ اے کڑی ہمے پیم ءَ گوں وہد ءِ گاماں جُنزان اِنت ءُ دیم ءَ روان اِنت۔ ۔ ۔ دُنیا ءِ اوّلی بنی آدم (مردم) حضرت بابا آدم ءَ بگر داں مرچیگیں روچ ءَ۔ ۔ ۔ ءُ پہ بابا آدم (حضرت آدم) ءَ بی بی حوّا۔ ۔ ۔

اگاں ما راجدپتر ءِ تاکاناں پٹ ءُ پول بہ کنیں ءُ بچار ایں گڑا ما گِند ایں کہ ہما زالبولانی نام گوں تلاہیں لبزاں نکش اتگ اَنت۔ بزاں کہ چُوش ناز بی بی، بانُک بانڈی، بانُل دشتیاری، زرینہ مری، نرگس بلوچ، عالیہ شاہ، بانُک کریمہ، حانی، سدو، شیرین ءُ ایدگہ۔ ۔ ۔

چرے گپّ ءَ اے پدّر اِنت کہ زالبول ہم چاگرد ءِ یک الّمی بہرے، انچو کہ مردین ” یک الّمی بہرے زانگ بیت“ ءُ اے گپّ میان استمانی حدّ ءَ داں منگ بوتگ کہ زالبول ہم چاگرد ءِ یک الّمی بہرے ءُ بے زالبول ءَ چاگرد نہ سرجم ءُ نا توام اِنت۔ ۔ ۔ ءُ اے گپ ءَ ہچ دین ءُ مزہب ہم نہ منّ اِیت کہ زالبول چاگردے ءِ الّمی بہرے نہ اِنت یاکہ آئی ءَ حق نیست۔ ۔ ۔

بے زالبول ءَ مئے لوگ، میتگ، چاگرد دُراہ نا سرجم اَنت۔ بے زالبول ءَ مردین ہم نا سرجم اِنت۔ زند ءِ گیشتریں بہراں مردیناں برابر کمک کن اَنت ءُ وتی زنداتی ءِ کاراں پہ وڑے سرجم کن اَنت۔ ۔ ۔

” گُشنت کہ مردین ءِ کامیاتی ءِ راز زالبول ءُ جنین اِنت “
یک زانتکارے ءَ گُشتگ کہ ” من ءَ وانندہیں زالبول ( ماتے ) بدئےِ اِت من شمارا وانندہیں راجے دئیں“
” ہمینچو حَکّ مردیناں است، ہمینچو حَکّ جنیناں ہم است“

اے گپّ ہُدا ءِ پاکیں کتاب ءَ ہم مان اِنت۔ چریشی ءَ اے پدّر اِنت ءُ زانگ بیت کہ ہمک چاگرد ءَ، ہمک کوم ءَ، ہمک زُبان ءَ ہمک ذات ءَ، زندمان ءِ ایدگہ تکّ ء پہناتاں مردیں ءُ جنین برابر ءِ ھَکّ دار اَنت بزاں کہ زنداتی ءِ ہمک تکّ ءَ برابر اَنت بلئے ہمک کوم ءِ، راج ءِ وتی وتی حَدّ ءُ سیمسر بنت۔ ۔ ۔ ہمے پیم ءَ مئے بلوچ راج ءُ بلوچی زُبان ءَ ہم سیمسر اَست بزاں کہ دود ءُ ربیدگ ءُ دودمان اَست۔ بلکیں بلوچانی دود ءُ ربیدگ ءُ میار جَلّی ءُ مہمانداری ءُ دودمان ءِ روایتانی محکمی ءِ مثال ءَ دُنیا ءِ ایدگہ ملک پہ پہر ءُ شان دینت۔

جنین گوں مردیناں زندء ہمک تکّ ءُ پہنات ءَ ہم کُوپَگ ءُ ہمراہ ءُ ہم دست اِنت، تُری آ دود ءُ ربیدگی کار بہ بنت، زبانی، راجی یا کہ کومی بہ بنت۔ ۔ ۔ بلئے چیزے جاگہاں مئے دود ءُ ربیدگ ہم چارگ بنت پہ زالبولاں۔ ۔ ۔ چوش کہ شہید میرجان میرلؔ ءِ پر بند ءَ: ۔

بہ پُوش دود ءِ بُرکا ءَ چو شدرؔی ءُ چو شرؔی (شارؔی)
بچار بلوچی زہگے یے ترا پہ ائپے سَر دری

اِدِا زہگ پہ چُکّ ء ‘ٌ ∵’∵’ٌ اوبادگء ‘ٌ∵’∵’ پدریچ ءِ مانا ءَ زورگ بوہگ ءَ اِنت ءُ اے پر بند ءَ زالبول ءَ دودء ‘ٌ∵’∵’ ربیدگ ءِ پاسداری ءِ درس دیگ ءُ سرپد کنگ بوہگ ءَ اِنت۔ ۔ ۔

بلئے اگاں ما دوئمی نیمگا بچار ایں مارا اے ہم ارزانی ءَ گندگ ءَ کئیت کہ زالبول ہمک چاگرد ءَ، ہمک جاہ ءَ زُلم ءُ زوراکی ءِ دیمپان اِنت۔ ۔ ۔ برے لوگی ( جنین ) اِنت، برے کاردار ءُ داشتہ اِنت ءُ برے گْہار اِنت کہ زُلم ءِ آماچ اِنت۔ ۔ ۔ انچو سماء بیت ءُ مارگ ءُ گِندگ بیت کہ جنین ءُ زالبول ءَ را مردین وتا چہ کمتر، نزورتر پہم اِیت۔!!!

اے مرچیگ ءُ زیکیں ہبرے نہ اِنت بلکیں چہ کرناں ہمے پیم ءَ زالبول ءِ سرا زُلم ءِ کوہ پروشگ بوہگ ءَ اَنت ءُ زُلم کنگ بوہگ ءَ اِنت۔

چیزے سال اگاں ماپُشت ءَ بچار اِیں گڑا اربانی ہما کسّہ مئے دیم ءَ زاہر بنت کہ چمّ پہ چارگ ء ∵ ّ ∵ ّ گوش پہ اِشکُنگ ءَ تیار نہ بنت۔ ہما دور ءَ اربانی چُکّ کہ جنکے ودی بوتگ گڑا دُراہ مونجان ءُ پریشان بوتگ اَنت کہ مئے چُکّ پرچا جنکے!!!
بچکے پرچا نہ اِنت!!! ءُ ہمے پیم ءَ آہاں وتی جنکیں چُکّ زند ءُ زاہر کبر کتگ اَنت، گُٹّ ءَ کپتگ اَنت ءُ کُشتگ اَنت یا کہ چو دلوت ءَ ہلار کتگ ءُ کُشتگ اَنت کہ اے جہالت ءُ نہ وانندہی ءُ کمّ اِلمی ءِ یک درورء مثالے۔ ۔ ۔ اگاں ما راجدپتر ءَ بچار اِیںء بہ پولیں داں مارا بے حساب زالبولانی سرا زُلم ءُ زوراکیانی چُشیں کسّہ دیم ءَ کپ اَنت۔ ۔ ۔!!!
بلئے اگاں ما مروچیگیں دور ءَ ہم وتی چاگرد ءُ ایدگہ جاگہاں بچار اِیں داں ہمے یکّیں گِرد ( CIRCLE ) ءِ تہا ما گَرد اًیںء ˝ّ ˝ّ ڈنّ ءَ دراَتک ہم نہ کنیں پرچا کہ ہما کِردء جہالت کہ ارباں ہما دور ءَ کتگ اَنت ما مرچی ہم ہماہانی پیم ءَ ہماہانی پاد نکشانی سرا روگ ءَ اِیں۔ ۔ ۔!!!

بس تپاوت ہمیش اِنت کہ دور مَٹّ اِتگ ءُ مردم مَٹّ اِتگ اَنت۔ ۔ ۔

مئے چاگرد ءَ تہنا ناں بلکیں دُنیا ءِ گیشتریں ہندء ..‌َ∴۰۰..َ∴۰۰ دمگاں مروچی ہم یک جنینے ءَ را وتی لوگ ءِ تہا مستر بوہگ ءَ ابید مستری نہ رسگ ءَ اِنت چیا کہ آ یک جنینے، زالبولے! مرچی ہم یک زالبولے وتی پسند ءَ زُرت نہ کنت، مروچی ہم زالبول لَٹّ کنگ بیتء ُ طّ ُ طّ دپ ءَ پچ کُت ءُ گپ جت نہ کنت، مروچی ہم ”مئے“ چاگرد ءَ ہوار دنیا ءِ بازیں ہنداں زالبول لوگانی تہا بند کنگ بوہگ ءَ اَنت ءُ ڈَنّ ءِ در آہگ ءِ رزا دیگ نہ بوہگ ءَ اَنت۔

مروچی مئے چاگرد ( Advance/Develop ) بوہگ ءَ پد ہم ہما ارب ءُ ایدگرانی وڑا اِنت کہ آ کرناں پیسر انچو جاہل بوتگ اَنت۔ مروچی ہم بازیں چاگرداں زالبول پہ گونڈیں گپّ ءُ جیڑہانی سوب ءَ لَٹّ ( Torture ) انگت بہ نہ اِنت۔ مروچی ہم مئے چاگرد ءَ زالبول ءِ زانت پمیشکہ دراگء ∵..∴ ∵..∴ چیز دیگ ءُ ڈّبّگ بوہگ ءَ اِنت کہ پرچا مردینے نہ اِنت ءُ پرچا زالبولے۔ ۔ ۔