اعتراض کارشناسان سازمان ملل به اعدام بلوچ‌ها در ایران؛ درخواست اقدام فوری جهانی برای آزادی فعالان کرد

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد اعدام جاوید دهقان زندانی بلوچ در ایران را “خودسرانه” خواندند و نسبت به “افزایش” موارد اعدام بلوچ‌ها در ایران طی ماه‌های اخیر ابراز نگرانی کرد‌‌ه‌اند.

فعالان حقوق بشر هم در نامه‌ای مشترک از “بازداشت ۹۶ فعال و شهروند کرد در یک ماه گذشته” ابراز نگرانی کردند و خواستار اقدام جهانی شدند.

همچنین موسسه تحقیقاتی “فریدام هاوس” در واشنگتن، در گزارشی درباره “سرکوب فراملی در جهان”، ایران را در میان ۶ کشوری که بیش از همه “دست به سرکوب فراملی مخالفانشان می‌زند” قرار داده و به پرونده روح الله زم اشاره کرده است. روح الله زم، موسس و مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز، صبح روز شنبه، ۲۲ آذر / ۱۲ دسامبر اعدام شد.

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد: از اعدام جاوید دهقان شوکه شدیم

کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیه‌ای به شدت به اجرای حکم اعدام جاوید دهقان، زندانی بلوچ در ایران به رغم درخواست کمیساریای عالی حقوق بشر در سازمان ملل اعتراض کردند و آن را “اعدام خودسرانه” خواندند.

در بیانیه گزارشگران حقوق بشر سازمان ملل متحد که روز چهارم فوریه در ژنو منتشر شد آمده که “ملاحظات مطرح شده در پرونده آقای دهقان در زمینه نقض جدی اصول دادرسی عادلانه، از جمله نبود حق تجدیدنظر موثر و اعترافات اجباری ناشی از شکنجه” به این معناست که اعدام او یک “اعدام خودسرانه” بوده است.

جاوید رحمان، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر ایران و سایر کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل می‌گویند که نگرانی جدی خود را در رابطه با “نقض شدید اصول دادرسی منصفانه” و وجود ادعای شکنجه، نگهداری طولانی مدت در زندان انفرادی و اعتراف اجباری در پرونده آقای دهقان به دولت ایران اطلاع داده بودند اما “به نظر نمی‌رسد مقامات ایران آن را بررسی کرده باشند.”

جاوید دهقان، زندانی بلوچ ۳۱ ساله روز شنبه ۱۱ بهمن در زندان زاهدان اعدام شد. او در ماه مه سال ۲۰۱۷ به اتهام “محاربه” به اعدام محکوم شده بود.

مقام‌های قضایی ایران گفتند که جاوید دهقان عضو یک گروه مسلح بوده و در شبیخون مسلحانه که به کشته شدن دو مامور سپاه منجر شد دست داشته است.

‘۱۲۴ زندانی در صف اعدام در زندانزاهدان ‘

کارشناسان سازمان ملل همچنین نسبت به “افزایش” و “تداوم اعدام زندانیان بلوچ” در ایران هشدار دادند و ابراز نگرانی کردند.

این کارشناسان می‌گویند که بر اساس اطلاعات دریافتی از اواسط دسامبر ۲۰۲۰، حداقل ۲۱ زندانی بلوچ در زندان‌های زاهدان، مشهد و اصفهان اعدام شدند و ۱۲۴ زندانی دیگر در زندان مرکزی زاهدان در صف اعدام هستند.

پیشتر دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر در سازمان ملل موج اعدام‌ها در ایران را “قویا محکوم” کرده بود و از مقام‌های ایرانی خواسته بود تا اعدام جاوید دهقان، زندانی بلوچ را متوقف کنند تا حکم او و سایر احکام اعدام منطبق با قوانین حقوق بشری بازنگری شود.

آگنس کالامار، گزارشگر ویژه اعدام‌های شتابزده و خودسرانه، نیلز ملزر، گزارشگر ویژه شکنجه و سایر مجازات های بیرحمانه، فرناند دو وارنس، گزاشگر ویژه امور اقلیت‌ها از جمله دیگر کارشناسان کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد که این بیانیه را امضا کردند.