اعتراضات در سیستان و بلوچستان به پنجمین روز رسیده است. رئیس دفتر روحانی قطع عمدی اینترنت در این استان را تأیید کرده و قوه قضاییه از تشکیل دادگاه نظامی برای بررسی حوادث سراوان خبر داده است.
مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای نماز جمعه روز گذشته در واکنش به کشته شدن سوختبران با شلیک نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت که «خود مسئولین راضی بودند برای دور زدن تحریمها سوخت خارج شود.»
اینهمه در حالیست که اعتراضات در سیستان و بلوچستان ادامه دارد. ویدئوها و تصاویری از اعتراضات مردم در شهرهای مختلف این استان منتشر شده و کمپین فعالین بلوچ «از بازداشت تعداد زیادی از شهروندان زاهدان و خصوصا معترضان در منطقه شورو و کورین» گزارش داده و نوشته است «برخی از زخمی ها نیز بازداشت شدهاند.»
بر اساس این گزارش عبدالجلیل شهبخش فرزند ملاحسین، زکریا از طایفه شهبخش فرزند یارمحمد، سعید از طایفه شهبخش فرزند یارمحمد، عمر شهبخش فرزند ملا حسین که دو گلوله به دست و یک گلوله دیگر به پایش اصابت کرده، از جمله بازداشتشدگان هستند.
در این گزارش تأکید شده که وضعیت منطقه قلعه بید، شورو، کورین «بسیار امنیتی» است و دستگاههای امنیتی، ریش سفیدان و معتمدان منطقه شورو، کورین و قلعه بید را تحت فشار قرار داده تا اعتراضات را خاموش و معترضان را تحویل دهند.
اینترنت در استان سیستان و بلوچستان همچنان قطع است و در برخی مناطق خطوط موبایل نیز با اختلال روبرو شده است.
پس از چند روز سکوت مقامات ارشد جمهوری اسلامی درباره اعتراضات سیستان و بلوچستان، محمود واعظی رئیس دفتر روحانی قطع اینترنت در این استان را تأیید کرده است.
محمود واعظی در سخنانی مبهم و فرافکنانه مدعی شده که قطع اینترنت در سیستان و بلوچستان هیچ ارتباطی با اتفاقات هفتههای گذشته ندارد و «اینترنت سیستان و بلوچستان برای حفظ جان مردم قطع شده است!»
او مدعی شده که به دلیل «وضعیت خاص» استان و اینکه «اشرار» از پاکستان برای عملیات به این استان میآیند و بر اساس گزارش نهادهای امنیتی به دلیل بیم اجرای عملیات اینترنت استان قطع شده است.
این در حالیست که فعالان مدنی در این استان طی روزهای گذشته خبر دادهاند که تصاویر و ویدئوهایی اعتراضات از سوی مردم با استفاده از سیمکارتهای پاکستانی به خطوط اینترنت موبایل پاکستان متصل و ویدئوها را ارسال میکنند. این بدان معناست که حتی اگر گروههای تروریستی تصمیم داشتند که عملیاتی در سیستان و بلوچستان انجام دهند، نیاز به استفاده از اینترنت ایران نداشتند!
واعظی همچنین گفته که یک کمیته سه نفره متشکل از وزیر کشور، وزیر دادگستری و معاون حقوقی رئیس جمهور بر اساس ابلاغیه حسن روحانی بررسی اتفاقات روزهایی گذشتهی سیستان و بلوچستان تشکیل شده و افزوده است: «قطعا در این اتفاقاتی که افتاد کسانی هستند که یا رهگذر بودند یا داشتند تماشا میکردند. درواقع کسانی بودند که قصد آشوب نداشتند، به هر حال اینها به نوعی آسیب دیدند؛ لذا دولت وظیفه خودش میداند که بررسی های لازم را انجام دهد تا آنهایی که بیگناه هستند حسابشان از کسانی که آمدند، آشوب کردند و خسارت زیادی به اموال مردم زدند، جدا شود.»
از سوی دیگر قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز جمعه هشتم اسفندماه از تشکیل پروندهای در داسرای نظامی استان سیستان و بلوچستان درباره رویدادهای سراوان خبر داد.
علیرضا موسایی دادستان نظامی سیستان و بلوچستان بدون اشاره به کشتار کولبران توسط نیروهای سپاه پاسداران در مرز «آسکان» گفته که تجمع و ورود برخی از معترضان مقابل فرمانداری سراوان «تعرض مسلحانه» بوده که توسط «اشرار مسلح و معاندان» انجام شده است.
محمدعلی شجاعی استاندار خراسان شمالی با صدور پیامی درباره کشته شدن مجید رجایی مأمور نیروی انتظامی مدعی شده که این مأمور توسط «گروه تروریستی» کشته شده است.
با آغاز اعتراضات در سیستان و بلوچستان عوامل هوادار جمهوری اسلامی در شبکههای اجتماعی سوختبرانی را که بطور رسمی سوخت به آنسوی مرز میبردند را «قاچاقچی» خواندند. مسئولان جمهوری اسلامی نیز با «گروه تروریستی» و «اشرار مسلح و معاندان» خواندن معترضانی که بر اساس ویدئوهای منتشر شده با دست خالی و در نهایت با یک تیرکمان یا چوب دستی دیده میشوند، تلاش دارند مردمی بودن اعتراضات را منحرف کنند.
مولوی عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان نیز در خطبههای نماز جمعه روز گذشته بار دیگر بر محاکمع عاملان کشتار مردم در سیستان و بلوچستان و سوختبران تأکید کرده و گفته که «خود مسئولین راضی بودند برای دور زدن تحریمها سوخت خارج شود.»
به گفته امام جمعه اهل سنت زاهدان وقتی او به برخی مسئولان جمهوری اسلامی گفت که موضوع را از طریق قانون پیگیری خواهد کرد، جواب دادند: «کدام قانون؟ در این استان قانون اجرا نمیشود!»
مولوی عبدالحمید گفته که «صحبت بنده با مسئولان امر آن است که حادثۀ سراوان بهصورت دقیق، بیطرفانه و منصفانه بررسی شود؛ اگر مأمور یا مأمورانی مرتکب اشتباه و خطایی شدهاند باید طبق قانون مجازات شوند. همانطور که ما این را قبول داریم که اگر مردم مرتکب خطایی بشوند باید بر اساس همین قانون محاکمه و مجازات شوند، همینطور اگر مسئول و ماموری نیز قانون را نادیده بگیرد و مرتکب اشتباه بشود باید طبق همین قانون محاکمه و مجازات شود.»
در شرایطی که مقامات جمهوری اسلامی مردم معترض را «اشرار» و «تروریست» میخوانند، مولوی عبدالحمید خواستار عذرخواهی مأموران و مسئولان از مردم سیستان و بلوچستان شده است: «مسئول و مأمور و هر کسی که از اشتباه خودش عذرخواهی میکند در نزد مردم محبوب میشود؛ این کار هم سبب خاتمهیافتن مشکل و موضوع و هم مایه تسلی مردم داغدیده میشود. لذا خطاب بنده به همه آن است که وقتی مرتکب خطایی میشویم اشتباه خودمان را بپذیریم و عذرخواهی کنیم.»
نیروهای مرزبانی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز دوشنبه چهارم اسفندماه سوختبرانی را که در اعتراض به جلوگیری از تردد اتومبیلهایشان پشت مرز صف بسته بودند به رگبار بستند. بر اساس گزارشها بین ۱۰ تا ۳۷ نفر در این حمله به افراد غیرنظامی و بیدفاع جان باختند و تعدادی مجروح شدند.
مردم در شهرستان سراوان از روز سهشنبه در اعتراض به این کشتار اعتراضاتی را برگزار کردند که از روز چهارشنبه به دیگر شهرهای استان کشیده شده است.
در نخستین ساعات اعتراضات، طبق معمول، اینترنت در بسیاری از شهرهای استان سیستان و بلوچستان قطع شد و جوّ سنگین امنیتی از سوی مأموران نهادهای امنیتی، نیروی یگان ویژه و سپاه پاسداران در این استان برقرار شده است.
به دلیل قطع بودن اینترنت، خبر دقیقی از تعداد کشتهشدگان، مجروحان و بازداشتشدگان این اعتراضات در دسترس نیست و مقامات و رسانههای حکومت نیز جز پخش دروغ و تحریف، اطلاعرسانی نمیکنند.