مدیر عامل شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران می‌گوید که کشتی‌های ایران سال گذشته ۴ ماه حق ورود به بنادر چین را نداشته‌اند.

به گزارش خبرگزاری ایلنا مدرس خیابانی که در روز سه‌شنبه، ۲۰ مهر در مراسم گرامیداشت روز جهانی دریانوردی سخن می‌گفت، با اشاره به تداوم بخشی از این محدودیت‌ها تصریح کرد: «در حال حاضر هم امکان تردد به بنادر مهم چین را نداریم».

گرچه شرکت کشتیرانی ایران مشمول تحریم‌های ناشی از سیاست “فشار حداکثری ” دولت ترامپ است، ولی به نظر می‌رسد که ممانعت چین از ورود کشتی‌های ایران به بنادر خود عمدتا به سوخت غیراستاندارد مورد استفاده آنها برمی‌گردد.

از ابتدای سال ۲۰۲۰ سازمان بین‌المللی دریانوردی استانداردهای جدیدی را در مورد میزان گوگرد موجود در سوختی که کشتی‌ها مصرف می‌کنند به اجرا گذاشته است. مطابق با استاندارد جدید ترکیب گوگرد موجود در سوخت مصرفی کشتی‌ها نباید بیشتر از نیم درصد باشد. سوخت مورد استفاده کشتی‌های ایران که مازوت تولید شده در پالایشگاه‌های این کشور است بیش از ۵ / ۳ درصد ترکیبات گوگردی دارد.

تحریم، مشکلات مالی و دشواری تامین قطعات

مدرس خیابانی در ادامه سخنان خود گفته است که سوخت مطلوب مورد نیاز کشتی‌های ایران حالا در داخل تولید می‌شود ولی ” نکته حائز اهمیت در تامین سوخت از داخل کشور، گران بودن قیمت آ‌ن نسبت به سوخت از خارج است.”

در کنار محدودیت رفت و آمد کشتی‌های ایران به بنادر چین، اوایل شهریور گذشته اتاق بازرگانی ایران هم گزارش داده بود که صادرات نفت ایران به این کشور هم به شدت نزول کرده و در هفت ماه اول سال ۲۰۲۱ ارزشی معادل ۱۱ میلیون دلار داشته است. گرچه مقام‌های دولتی این آمارها را مورد انتقاد قرار دادند ولی آمارهای رسمی نیز چندان با این نزول صادرات نفت به چین مغایر نیست.

به گفته مدرس خیابانی شرکت کشتیرانی ایران که دارای ۱۴۴ فروند کشتی است از سال ۲۰۰۸ مشمول شدیدترین تحریم‌ها بوده و این تحریم‌ها از سال ۲۰۰۱۸ ، بعد از خروج دولت آمریکا از برجام، شدت یافته است.

او همچنین تایید کرد که کشتی‌های ایران در ۴۰۰ روز اخیر آماج حمله بوده‌اند.

اسفند سال ۱۳۹۹ روزنامه “وال استریت ژورنال” از حملات اسرائیل به حداقل ۱۲ کشتی ایرانی ظرف دو سال پیش از آن در دریای سرخ خبر داد. این روزنامه با استناد به سخنان مقامات آمریکا و منطقه نوشت که کشتی‌ها عمدتا حامل نفت برای سوریه بوده‌اند و حمله به آنها با مین‌های دریایی انجام گرفته است. اسرائیل هم‌چنین جلوی عبور کشتی‌های دیگری را نیز که حامل سلاح یا نفت برای سوریه بوده‌اند، گرفته است. این حملات بعداَ مورد تایید مقام‌های رسمی جمهوری اسلامی هم قرار گرفت و حملات متقابل ایران به کشتی‌های افراد اسرائیل هم.

مدرس خیابانی در ادامه سخنان خود گفته است که ایران برای تعمیر کشتی‌های آسیب‌دیده با مشکل تامین لوازم یدکی روبرو بوده است.

مدیرعامل شرکت کشتیرانی ایران همچنین با اشاره به بلوکه شدن منابع این شرکت در بانک‌های ایرانی و خارجی اظهار داشت: «نه تنها ما با محدودیت‌های بانکی در خارج از کشور مواجه هستیم بلکه بانک‌های داخلی هم منابع ما را بلوکه کردند به رغم اینکه ما مجوزهایی از شورای عالی امنیت ملی داریم.»

شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از خرداد سال ۱۳۹۹ که مشمول تحریم‌های جدید دولت وقت آمریکا شد همچنان در تحریم قرار دارد و مشکلات مربوط به تردد به بنادر خارجی از جمله بنادر چین و تامین سوخت و منابع مالی لازم برای فعالیتش در وهله اول به همین تحریم‌ها برمی‌گردد.

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در روز جمعه  ۲۳ مهر (۱۵ اکتبر) در  تماس تلفنی با همتای چینی خود در مورد عملیاتی ساختن قرارداد ۲۵ ساله، تحویل واکسن چینی و همچنین درباره آخرین وضعیت برجام گفت‌وگو کرد.

وزیر خارجه ایران در این تماس تلفنی ضمن انتقاد از “بی‌عملی سه کشور اروپایی” برجام (فرانسه، آلمان و بریتانیا) به همتای چینی خود گفت که ایران خواستار رفع تحریم‌های “غیرقانونی و یکجانبه” آمریکاست.

وانگ یی، وزیر امور خارجه چین ضمن استقبال از آغاز گفت‌وگوهای ایران با طرف اروپایی خاطرنشان کرد کشورش بر ضرورت بازگشت کامل همه طرف‌ها به تعهدات برجامی تاکید می‌کند.

وزیر امور خارجه چین همچنین افزود پکن برای عملیاتی‌ کردن سند همکاری ۲۵ ساله آماده است.

جمهوری اسلامی ایران پس از روی کارآمدن ابراهیم رئیسی بر سیاست “آسیامحور” ایران تاکید کرده و به چین نزدیک‌تر شده است.

در آخرین نشست سازمان همکاری شانگهای در دوشنبه پایتخت تاجیکستان جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو رسمی این نهاد منطقه‌ای پذیرفته شد.

متن سند ۲۵ ساله ایران منتشر نشده است

متن کامل سند همکاری ایران و چین هیچ وقت منتشر نشده است. مذاکرات بر سر این قرارداد پشت درهای بسته انجام گرفته اما برخی از مقامات جمهوری اسلامی ایران اذعان کردند که این سند را خوانده‌اند.

سابقه مذاکره درباره این سند راهبردی به دولت دوم محمود احمدی‌نژاد می‌رسد. خود محمود احمدی‌نژاد بعد از مطرح شدن دوباره این سند اخیرا گفت: «هر قراردادی که مخفیانه و بدون در نظر گرفتن خواست و اراده ملت ایران با طرف‌های خارجی منعقد شود و برخلاف منافع کشور و ملت باشد، معتبر نیست و ملت ایران آن را به رسمیت نخواهد شناخت».

هنوز مشخص نیست که جزئیات توافق‌نامه همکاری جامع ۲۵ ساله میان چین و ایران چه زمانی منتشر خواهد شد و به اطلاع عموم خواهد رسید.

سکوت ایران در برابر سرکوب اویغورها

رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران پیش از امضای این قرارداد از سیاست‌های “سرکوب مسلمانان در چین” انتقاد می‌کردند. اما پس از امضا این قرارداد مقامات جمهوری اسلامی درباره سرکوب مسلمانان اویغور بیشتر سکوت اختیار کرده‌اند و حتی در تلاش‌اند سیاست‌های چین در قبال اویغورها را توجیه کنند.

محمدرضا کشاورززاده، سفیر “فوق‌العاده و تام‌الاختیار” ایران در چین، چند روز پس از امضای قرارداد همکاری راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین، با انکار گزارش‌های مربوط به “نسل‌کشی” مسلمانان ایغور توسط دولت چین، گفته است اقدامات دولت چین باعث شده مسلمانان این منطقه “از زندگی بهتری برخوردار” شوند.

سفیر ایران گفته است مسلمانان در چین مورد آزار قرار نمی‌گیرند.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

در پی این اظهارات، رسانه‌های چینی از سخنان تمجیدآمیز سفیر ایران و همچنین سفر او به ایالت “سین‌کیانگ” تقدیر کردند. روزنامه‌های چین نوشتند “دوستان ایرانی واقعیات سین‌کیانگ را به جهان نشان دادند”.