«کاظم هوت» کجا است؟ این سوالی است که در چند روز اخیر از سوی کاربران شبکههای مجازی بارها مطرح شده است.
کاظم هوت، جوان ۲۰ سالهای که در دشتهای بلوچستان پارکور کار می کند، گاندوهای اسیرشده در کانالهای آب و کرتهای مزرعهها را با دوستانش نجات میدهد، زبالههای رها شده در طبیعت را جمع میکند و از فقر و محرومیت مردم بلوچستان ویدیو میسازد، روز هفتم اسفند ۱۴۰۰ برای انجام کاری شخصی به چابهار رفته بود که در خیابان توسط نیروهای امنیتی ربوده شد.
او از آن روز با خانواده خود تماسی نگرفته و تنها با پیگیریهای خانوادهاش مشخص شده است که بازداشت و به زندان زاهدان منتقلش کردهاند.
کاظم هوت کیست؟ اتهامش چیست و چرا نیروهای امنیتی او را بازداشت کردهاند؟ «ایرانوایر» با «مسعود رئیسی»، فعال حقوق بشر بلوچ و یک منبع نزدیک به خانواده هوت در مورد کاظم گفتوگو کرده است:
***
پنجشنبه, 3 مارس 2022رقیه رضایی
کاظم هوت کیست؟
«کاظم هوت» جوانی ۲۰ ساله، اهل روستای «نلینت»، بخش «باهو»، از تابع شهرستان «دشتیاری» در جنوبشرق استان سیستان و بلوچستان است. او ویدیوبلاگر است و در اینستاگرام و یوتیوب فعالیت میکند. کاظم هوت در بخش معرفی صفحه اینستاگرامش که بیش از ۳۰ هزار دنبالکننده دارد، خود را «پسری از دیار مردمان آفتاب» و «یکم ماجراجو و کنجکاو» معرفی کرده است.
در ۳۱ پستی که او در این صفحه منتشر کرده است، هر یک به نحوی رد پایی از زیبایی و طبیعت بلوچستان، اهمیت حفاظت از محیط زیست و حیات وحش، تفریح و ورزش را در خود دارند.
یک منبع مطلع درباره شخصیت کاظم هوت به «ایرانوایر» میگوید: «کاظم یک پسر عادی بلوچ و البته ماجراجو است؛ ورزش میکند، طبیعت و حیوانات برایش مهم هستند و معتقد است خود ما بلوچها باید در نگهداری از آنها کوشا باشیم چون کسی برای بلوچستان کاری نمیکند.»
این فرد نزدیک به خانواده هوت میگوید: «کاظم دانشجو است و در دانشگاه چابهار رشته مهندسی مکانیک میخواند.»
این شخص مطلع همچنین با اشاره به دغدغههای اجتماعی این فعال محیط زیست جوان میگوید: «کاظم به مردم بلوچستان عشق میورزد. او در کنار زیباییهای بلوچستان و تلاش برای آموزش مردم برای حفظ طبیعت و حیاتوحش، سعی میکند از فقر و تهیدستی مردم بلوچ هم بگوید تا همه بدانند فقر مردم بلوچستان ذاتی نیست. چند وقت پیش ویدیویی ساخت با عنوان قرن بیست و یکم در بلوچستان که در آن درباره شرایط زندگی یک خانواده بلوچ صحبت کرده بود. این ویدیو بازتاب خوبی داشت و خیلی دیده شد.»
اشاره این فرد نزدیک به خانواده هوت به ویدیوی کوتاهی است که کاظم بهمن امسال در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرده بود. در این ویدیو، او با به تصویر کشیدن شرایط زندگی یک خانواده بلوچ که مجبورند برای آوردن آب آشامیدنی خود چهار کیلومتر مسافت تا نزدیکترین روستا را بپیمایند و از طریق کشاورزی در سالهای پرباران امرار معاش میکنند، اطلاعرسانی کرده است.
او در توضیح این ویدیو نوشته است: «آنچه که در قرن ۲۱ام در گوشههایی از بلوچستان اتفاق میافتد و ما بی خبر هستیم. بله، هنوز هم در بلوچستان مکانهایی وجود دارد که چیزهایی به نام برق، آب لوله کشی، تحصیلات و مسکن تعریف نشدهاند. باید دست به دست هم داد تا بلوچستان آباد شود.»
کاظم هوت به چه دلیلی بازداشت شده است؟
درباره دلیل بازداشت کاظم هوت توضیحی داده نشده است و حتی هنوز به طور دقیق مشخص نیست نهاد بازداشت کننده این فعال محیط زیست و ویدیوبلاگر کیست. با این حال، گمانههایی در این خصوص مطرح میشود.
در یکی از آخرین پستهای اینستاگرام کاظم، او از این که یک سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده، گفته است. این ویدیوبلاگر جوان و فعال محیط زیست همچنین گفته که در ابتدا فقط یک گوشی موبایل داشته ولی به تازگی توانسته است یک پهپاد هم بخرد و ویدیوهای بهتری تهیه کند. در آخر هم از حمایت همراهان خود تشکر کرده است.
البته او در برخی دیگر از ویدیوهایش، در عین تحسین زیبایی شهرها و روستاهای بلوچستان، از مسایلی مانند آلودگی، محرومیت در زمینه زیرساختهای شهری و مشکلات محیط زیستی مانند توفانهای شن و بیعملی مسوولان محلی نیز انتقاد کرده است.
در یکی دیگر از ویدیوهایی ساخته شده توسط کاظم که عنوان «آپ» یا همان آب را دارد، این فعال محیط زیست جوان با شرح زندگی کشاورزان بلوچ در نقاط جنوبی استان سیستان و بلوچستان، از برنامههای مدیریت آب در این استان انتقاد کرده است.
او به طور ضمنی از ساخت دو سد در بالادست رودهایی که منشا جلگه حاصلخیز جنوب بلوچستان بودهاند، از سختتر شدن زندگی شهروندان در این بخش از بلوچستان پرده برداشته است.
اما منبع نزدیک به خانواده هوت که با «ایرانوایر» گفتوگو کرده، معتقد است این فعال محیط زیست کاری نکرده است که نیروهای امنیت بخواهند او را بازداشت کنند.
این فرد مطلع در توضیح این موضوع، به «ایرانوایر» میگوید: «بلوچستان منطقه محرومی است و افراد کمبضاعت زیادی دارد. کاظم دوست دارد این اشخاص را معرفی کند و درباره آنها و وضعیت زندگیشان به مردم مناطق دیگر ایران بگوید. بیشتر فعالیتش هم در همین زمینه بوده است. او دوستدار طبیعت و محیط زیست هم هست ولی کاری که خلاف قانون باشد، انجام نمیداد. امیدواریم که به زودی آزاد شود، چون واقعا کاری نکرده است.»
مسعود رئیسی، فعال حقوقبشر و سردبیر سایت «رسانک» که اخبار نقض حقوق بشر در بلوچستان را پوشش میدهد نیز با تاکید بر قانونی بودن همه فعالیتهای کاظم هوت میگوید: «تمام دوستان کاظم هوت میگویند او هیچ کار خلاف قانون یا اقدامی که بنا به معیارهای جمهوری اسلامی، برهمزننده امنیت تلقی میشود، نکرده است.»
رئیسی همچنین ادامه میدهد: «او جوان ۲۰ سالهای است که به محیط زیست بلوچستان علاقهمند است و تا به حال هم سعی کرده در شبکههای اجتماعی و عمدتا اینستاگرام که چون در ایران فیلتر نیست، پرمخاطب است، زیباییهای محل زندگی خود را به دیگران نشان دهد. علاوه بر اینها، او به صورت داوطلبانه و با کمک دوستانش، گاندوها یا همان تمساحهای پوزهکوتاهی که بهخاطر کم شدن آب وارد روستاها و محل زندگی مردم میشوند را نیز نجات میدهد و در زیستگاه اصلی خودشان رها میکند. بسیاری از ویدیوهای او در اینستاگرام، در همین رابطه است که هیچکدام با قوانین جمهوری اسلامی مغایرتی ندارند.»
درباره بازداشت کاظم هوت چه میدانیم؟
آنگونه که مسعود رئیسی، فعال حقوق بشر ساکن ترکیه میگوید، کاظم هوت برای انجام یک کار شخصی، از روستای محل زندگی خود و خانوادهاش به چابهار رفته بود که در خیابان توسط ماموران امنیتی ربوده شد.
او درباره این موضوع توضیح میدهد: «در بررسیهای ما مشخص شده است که او را به صورت فراقانونی، بدون حکم قضایی و بی این که اتهامش را عنوان کنند، با زور بازداشت کردهاند. به همین خاطر هم ما معتقدیم که این بازداشت نیست و آدم ربایی در روز روشن است.»
رئیسی در ادامه نیز میگوید: «البته این به یک رویه در بلوچستان تبدیل شده است و نیروهای امنیتی رژیم به خود زحمت نمیدهند که روند قضایی معمول را برای فعالان و شهروندان بلوچ رعایت کنند.»
بنا به گفته این فعال حقوقبشر، بعضا حتی خود فردی که بازداشت شده است هم تا هفتهها از اتهام خود اطلاع ندارد. زیرا نیروهای امنیتی برای این که به فعال بازداشت شده فشار وارد کنند، حتی هفتهها به سراغش نمیروند و فرد اصلا نمیداند که در کجا نگهداری میشود.»
با این وجود، رئیسی میگوید: «خوشبختانه در مورد کاظم هوت، با پیگیریهای خانوادهاش، مشخص شده است که او را به زاهدان منتقل کردهاند.»
این فعال حقوقبشر درباره جزییات بازداشت کاظم هوت، ویدیوبلاگر جوان بلوچ ادامه میدهد: «خانواده آقای هوت از طریق مردمی که در خیابان شاهد بازداشت کاظم بودهاند، متوجه شدهاند که او بازداشت شده است، وگرنه خود ماموران حتی اجازه تماس تلفنی هم به او ندادهاند.»
بنا به گفته مسعود رئیسی، در مراجعهای که خانواده کاظم هوت به اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی چابهار داشتهاند، ماموران در ابتدا از بازداشت او اظهار بیاطلاعی کردهاند. ولی بعد با پافشاری خانوادهاش، با تهدید و امید دادن درباره آزادی سریع این فعال محیط زیست، از آنها خواستهاند که با رسانهها مصاحبه نکنند.
رئیسی در توضیح این موضوع نیز میگوید: «خانوادهاش را تهدید کردهاند که اگر موضوع را خبری کنید، بیشتر به دنبال تحقیق خواهیم رفت و حتما چیزی پیدا خواهیم کرد که او را به زندان بیندازیم، پس بهتر است که ساکت باشید و حرفی نزنید. در مورد دلیل بازداشت هم جواب سربالا دادهاند.»
او همچنین درباره نهاد بازداشت کننده این جوان بلوچ میگوید: «نهاد بازداشت کننده هم هنوز مشخص نیست چون خانواده را تهدید کردهاند. ما فقط به گفتههای منابع محلی خود دسترسی داریم. آنها هم در ابتدا گفتند که اداره اطلاعات بوده است ولی بعد که بیشتر پرس و جو کردیم، گفتند که اطلاعات سپاه بوده است. بنابراین، به شکل قطعی نمیتوانیم بگوییم که کدام نهاد او را بازداشت کرده است.»
برخلاف منبع نزدیک به خانواده کاظم هوت که امیدوار است این ویدیوبلاگر بلوچ به زودی آزاد شود، مسعود رئیسی میگوید چون او را از چابهار به زاهدان منتقل کردهاند، خطر پرونده سازی نیروهای امنیتی برای او بسیار بالا است.
این فعال حقوقبشر در توضیح این موضوع به «ایرانوایر» میگوید: «معمولا اگر بخواهند کسی را زود آزاد کنند، او را در همان چابهار نگه میدارند. ولی این که آقای هوت را به زندان زاهدان منتقل کردهاند و با گذشت پنج روز از بازداشت، هنوز اجازه تماس با خانواده به او ندادهاند، نشان میدهد که به دنبال پرونده سازی و بازداشت طولانیتر او هستند.»
مسعود رئیسی در ادامه نیز به موج جدیدی از پرونده سازی، بازداشت و زندانی کردن فعالان بلوچستان اشاره میکند و میگوید: «جمهوری اسلامی از فعالان غیرفارس هراس دارد. حتی افرادی که مستقیما درباره ستم اتنیکی کار نمیکنند هم از این قاعده جدا نیستند. فضای امنیتی ساخته دست حاکمیت و غیرخودی دانستن بلوچها باعث شده است که این وضعیت برای بلوچستان شدیدتر باشد.»