بلوچ زالبول ءُ ریاست ءِ دُروگیں بُھتام/ نبشتکار: پرویز مینگل

چہ 27 مارچ 1948 ءِ زُوریں کْوزہ ءَ پد بلوچ جُھد ء آجوئی ءِ زرمبشت چست بوتگ ءُ دانکہ مرچی برجاہ منتگ ءُ دیم ءَ گام جنان اِنت۔ اے جُھد ءِ سیراپی ءَ بلوچ راج ءَ بازیں دیمونی داتگ داں اے جاہ ءَ اتکگ ءُ سر اِنت، پمشکا اے مرچیگیں ھبرے نہ اِنت بلکیں چہ کْوزہ ءَ پد بلوچ ورناہ، پیر ءُ کماش، تپلیں زھگانی گار ءُ بیگواہی، زندانءُ شھیدی بوتگ ءُ انگت برجاہ اِنت، بلے 73 ءِ دھک ءَ بِہ گِر داں روچ ء مروچی بلوچ زالبولانی کُشگ ءُ بیگواہ کنگ ءَ جنگ ء آجوئی بے بھر نہ بوتگ۔

پہ درور ءُ مِسال ڈیرہ بگٹی، کوھلو، شال، مستونگ، ھُزدار، ھب، کراچی، تربت، دشت، مند، تمپ، کولواہ، آواران، جاؤ، مشکے، گچک ءُ دگہ بازیں ھند ءُ جاھاں بلوچ زالبوالانی کُشگ، بیگواہ کنگ، ءُ لٹّ ءُ کُٹ، لجّ ءُ ننگانی لپاشگ ءُ لگتمال کنت برجاہ اِنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

اگاں ریاست پرے ھاتر ءَ دِل ءَ جزم اِنت کہ بلوچ زالبولانی بیگواہ کنگ ءَ بلوچ جھد اُوشت آماچ بیت، گُڑا اے آئی مستریں ردی ءُ کُور پھمی اِنت کہ جُھد پہ زالبُولانی آوار جَنَگ ءُ زِندانی کنگ، یا پہ شھید کنگ ءَ پُروش آماچ بَہ اَنت، بلکیں زالبُول دُگنیا ءِ کُجام ھم راجی جُنزانی اندر ءَ ساڑی بوتگ اَنت ءُ وتی راجی ڈُبّہ پیلو کُرتگ، تھنا بلوچ ءِ جُھد نہ اِنت کہ زالبُول وتی راجی ڈُبّہ ءُ زِمہ واریانی پیلو کنگ ءَ جُھد ءُ جنگ ءِ پِڑ ءَ در کپتگ اَنت۔

مرچی اگاں راجبانُکیں شاری پہ ڈیھ ءِ موکگ ءَ چہ وتی سر ءُ ارواہ ءَ سرگْوز اِیت ءُ دُژمِن ءُ آئی ھمکارانی سر ءَ پِدائی اُرش کنت، اے سرڈگار ءِ پاکیں مھر اِنت کہ آئی دِل ءِ اندر ءَ چو شیشمیں درچک ءَ رُستگ ءُ چوڑ کشّ اِتگ ئے، گُڑا ریاست ءُ میاں اُستمانی مھلوک اے ھبر ءَ گوں دِلجمی ءَ بزانت کہ اے کُجام سَوَب اِنت کہ بلوچ بچّانی ھمراھی ءَ بلوچ راج ءِ جِنکّ ھم پہ وتی کُربان کنگ ءَ چاڑِکّہ اَنت۔ اگاں دُگنیا بلوچ راجی جیڑہ ءِ بارو ءَ ھاموش بوت ءُ ھِچّ نہ گْوشت ئِے، گُڑا بلوچ راج ءِ اے راجی توار تیوگیں گیدی ءَ جکسّینیت۔

چوش کہ راجبانُکیں شاری ءِ پِدائی اُرش ءَ یکروچے پش گچک ءَ ریاست ءِ رستریں لشکر بانُک شاہ بی بی، شھزادی ءُ آئی تپلیں چُک ءَ آوار جنت ءُ وتی کھریں زِندان ءَ بندیگ کنگ، ماھے سرجم اِنت کہ سنگت سالھے بلوچ ءِ کھول پاکستان ءِ زِندان ءِ تھاریں کُوٹِیاں بندیگ، بلے اِنسانی اُکبالانی پدجنوک ءُ اِنسانیت ءِ بیرکدارانی گُوشاں مورے نہ وارت، چی ءَ کہ ایردستیں بلوچ ءِ پُسّگ اَنت۔ پہ بژن گْوش آں کہ اِمران ھان نواز شریپ ءِ لاڑُکیں جِنکّ مریم نواز ءَ دانکے گْوش اِیت، تیوگیں اینکر پرسن، انسانی اُکبالانی پدجنوک ءُ دوتل ءُ دوپُوستیں راست گْوشانی ند ءُ زُبان ءَ ھاٹیگ رس اِیت ءُ جاک ءُ سلوات بیت، بلے وائے پہ گُلام ءُ ایردستیں بلوچ راج ءِ زالبُولاں کہ ریاست ءِ زِندان ءَ بندیگ ءُ ھر نیمگ ءَ گُنگ ءُ بے تواری۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔شرپداریں گیدی ءِ گُوش ھم سْرپتگ اَنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

چریشاں پد چہ نمیرانیں مکسود جان ءُ پِدائی بادل جان ءِ ھنکین چہ ھوشاپ ءَ بانُک نورجان نامیں زالبولے سی ٹی ڈی ءُ پوج ءِ دست ءَ 16مئی ءِ بیمّناکیں شپ ءِ نھنگام ءَ وتی لوگ ءَ پُریں واب ءَ ات کہ چِست کنگ ءُ زِندانی کنگ بوت۔ چہ باُنک نورجان ءَ پد ریاستی لشکر کولواہ بِدْرنگ ءَ پزل ءِ مھمد اَلی ھم آوار جَنَگ بیت ءُ زِندانی کنگ بیت۔ اے روچ ءَ پزل ءِ میتگ ءَ سورے بیت، وھدے پزل چہ سور ءَ واتر بیت ءُ گس ءَ کَیت ءُ سر ءَ پہ واب ءَ ایِر کنت ءُ واب کپ اِیت کہ ریاست ءِ رستر میتگ ءَ مانریچ اِیت ءُ نادزرسیں پزل ءَ آوار جنت، بلے آوار جَنَگ ءِ ساھت ءَ پزل ءِ کھول ءِ مردُم پزل ءَ پہ لشکر ءِ دست ءَ دَیَگ ءَ جاڑِیگ نہ بَہ اَنت، گُڑا زُوراکیں لشکر پزل ءِ کھول ءِ مردماں جنت ءُ لٹّ ءُ شاپ کنت، پد ءَ پہ زُورانسری پزل ءَ گاڑی ءِ تہ ءَ چگل دنت ءُ دیم پہ ھوشاپ ءَ رھادگ بیت۔

ھمے وڑ ءَ وھدے نورجان لوگ ءَ پوج انگر کنت، کش ءُ گْور ءِ مردم نورجان ءِ لوگءَ مُچ بَہ اَنت۔ وھدے میتگ ءِ لس مھلوک چہ لشکر ءَ جُست کنت کہ نورجانءِ گناه ءُ میار چے اِنت کہ تو اے شپ ءِ نیم ءَ بیڑ بُرتگ ءُ تانسریں میتگ جھ سرّینتگ۔۔۔۔۔۔۔؟

پندل سازیں لشکر پہ چالاکی گْوش اِیت کہ نورجان ءَ گْوشتتگ من چو راجبانُکیں شاری ءَ پدائی ءَ کن آں، گڑا مردُم گْوش اَنت کہ اے ھبر ءِ چے منّانک تئی گْور ھست کہ تو پہ نورجان ءِ آوار جَنَگ ءَ لانکبند ءُ شپ ءِ نیم ءَ بیڑ بُرتگ۔۔۔۔۔۔۔۔۔؟

اگاں نورجان چو راجبانُکیں شاری ءَ پہ ڈیھ ءِ پانپاہی ءَ چاڑِکّہ اِنت، گُڑا آ چو ھم گنوک نہ اِنت کہ تیوگیں میتگ ءَ پُر بِہ کنت من پِدائی کنگ ءَ رَوَگ ءَ آں، بلکیں آ ھما کار ءَ کنت ءُ پیشدار اِیت کہ من چے کُتگ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔؟

بلے! ریاست ءِ جِناوریں لشکر پہ کسی گپّ ءِ گوشدارگ ءَ ساڑی نہ بیت وتی دلیگاں کنت، چی ءَ کہ زُوراک ءِ کار زُوراکی اِنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ابید ء دُروگیں بُھتاماں۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

چوش کہ لشکر ءِ دُروگیں بُھتاماں ابید تانسریں میتگ زانت کہ نورجان یک گریبیں زالبُولے ءُ آئی کار گُددوچی بوتگ۔ وھدے نورجان کہ لشکر ءِ دست ءَ آوار جَنَگ بیت، گُڑا دمگ ءِ تانسریں مردُم سی پیک دگ ءَ بند کن اَنت ءُ پہ زھرشانی ءَ ساڑی بَہ اَنت۔ لشکر وھدے لاچار بیت کہ نورجان ءِ پدّرائی ءَ بہ کنت، بلے دُژمِنیں لشکر ءَ نورجان ءِ پدّرائی گوں بے سر ءُ پادیں بُھتاماں کُت کہ نورجان ءَ پہ پِدائی ءِ ھاتِر ءَ وتکُش جیکٹ گْورا بوتگ ءُ وپتگ، ابید چہ وتکشّ جیکٹ ءَ دگہ بازیں ساز ءُ سامان ھم چہ آئی ءِ گْور ءَ دز کپتگ۔چوش کہ چہ ریاست ءِ اے دُروگیں بُھتاماں بلوچ زادگیں نورجان ءَ ھچ سْیادی نیست۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

دومی روچ ءَ کہ نورجان پاکستانی آمیدگِس (عدالت) ءَ آرگ ءُ پیش کنگ بوت، آئی گوں ھوار پزل ھم پیش کنگ بوت کہ سی ٹی ڈی ءَ گْوشتگ اے دوئیں مردم چہ ھوشاپ ءَ یکّیں لوگ ءَ گوں وتکشّ جیکٹ ءُ سِلاھاں دزگِیر کنگ بوتگ اَنت، پمشکا لس بلوچ مھلوک ءِ مجگ ءَ اے ھبر ءَ شرّی ءَ جاہ کُرت کہ ریاست ءِ بلوچ دُژمِنی ءَ ابید دِگہ ھِچّ راستی گِندگ ءَ نئیت کہ ما وتی دِل ءَ تسلّا بِہ دے اِیں ءُ بِہ گْوش اِیں کہ واجہ ءِ دُروگ راست اَنت۔

پمشکا اے ھیرانگی ءِ گپّے کہ پزل چہ ھوشاپ ءَ 40 کلومیٹر دُور کولواہ بِدْرنگ میتگ ءَ پہ زُورانسری آوار جَنگ بوتگ، چوش کہ پزل ءِ گْواہی ءَ میتگ ءِ تانسریں مردم دے اَنت کہ اے شپ ءَ پزل وتی میتگ ءَ سور ءِ سر ءَ بوتگ۔

کس نزانت کہ دُژمِن اے رنگیں دُورگاں چونیں جامگ گْور ءَ دنت ءُ راست کنت۔ بلوچی ءَ بتلے گْوش اَنت کہ ” یک راستے ءِ چیر دَیَگ ءِ ھاتِر ءَ سد دورگ بندگ کپ اِیت، بلے پد ءَ ھم راست تاں دیراں چیر دَیَگ نہ بیت” ۔

چوش کہ اے نام گِپتیں ریاست ءِ جارکشّ پرھ آزم شاہ بُھتام جنت ءُ گْوش اِیت کہ گوں نورجان ءَ ھوار دگہ سئے زالبول ءُ ماس یاسمِین ءِ نام گِرگ بیت۔ آئی گْوشت کہ اِشانی سروکی ءَ ماس یاسمِین کنگءَ اِنت، بلے آ سئیں زالبول ءُ ماس یاسمِین ءَ گوں نہ چِد ءُ ساری نورجان دیستگ اَنت ناکہ گوں آیاں کدی ھال ءُ اھوالے بوتگ۔ ھو! اے نام نورجان ءَ بِہ گِندئے بوت زِندان ءَ اولی برّ ءَ اِش کُرتگ اَنت۔

چوش کہ پہ نورجان ءَ زھرشانی برجاہ اَت کہ 19 مئی ءَ چہ کراچی ءَ بلوچی زُبان ءِ شائِر ءُ آرٹسٹ بانُک ھبیبہ پیرجان ءَ پاکستان ءِ چیریں ادارھانی کارمند چہ آئی جِند ءِ گِس ءَ زھگانی دیم ءَ پہ زُوراکی ءُ زُورانسری چِست کنت ءُ زِندانی کنت۔ دو روچ ءِ بیگواہی ءَ پد کہ وھدے آجو بوت، بلے کس نزانت کہ کجا ءُ گوں کُجام جاوراں دیمپان بوتگ۔ گناه ءُ میارے چے بوتگ۔۔۔۔۔۔۔۔۔؟ پاکستانی ادارھانی کِرّ ءَ ھِچّ جُستانی پسو نیست۔۔۔۔۔۔۔۔

بلکیں پاکستان ءِ واکدار پہ وتی نام گِپتیں رھبند ءِ بچارینگ ءَ شپ ءِ 12 بج ءَ آمیدگِس ءَ پچ کنت، بلے مرچی بلوچ ءِ لجّ ءُ ننگ داگدار بُوَگ ءَ اِنت، پاکستان آمیدگِس روچ ءَ ھم بند، گُنگ ءُ بے توار۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

اے درگت ءَ من گُڈّی ءَ وتی بلوچ راج ءَ ھمے گْوش آں کہ سما بِہ کن ءُ شیوار ببو، اگاں نا اے ریاست پہ مئے چُکچینی لانکبند اِنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

گُڑا پیسلا کن! ترا گوں کَے ءَ ھمراھی زیب دنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔؟

گوں پارلیمنٹ پرستاں کہ آیانی کِبلہ پاکستان اِنت۔۔۔۔۔۔۔؟ یا گوں ھما گلانی ھوری ءَ دیم ءَ بِہ جُنز ئے کہ پہ تئی باندات ءَ وتی سرانی کولیگ کنگ ءَ چاڑِکّہ اَنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔؟

پیسلا کن! چی ءَ کہ وھد پمّن ءُ پہ تو نہ جل اِیت، بلکیں وھد ءِ ھمراہ ءُ ھمگامی ءَ من ءَ ترا جُنزگی اِنت۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔