در این بیانیه که نسخهای از آن پنجشنبه 21 مهر به «العربیه» ارسال شده با اشاره به تفاوت اعتراضات کنونی با اعتراضات پیشین آمده که «وقایع جاری نشان میدهد ایران آبستن تغییرات عظیمی در سیستم سیاسی موجود و نیز در اندیشه سیاسی گروههای اپوزیسیون است.»
این بیانیه که به امضای 71 نفر از دانشآموختگان ترک رسیده است، تاکید کرده که «ما مجموعهای از دانشآموختگان ترک آذربایجان معتقدیم علیرغم گسترش و ادامه اعتراضات ضد حکومتی، یک بنبست گفتمانی در میان جریانات و گروههای سیاسی ایران وجود دارد. به زعم ما راه برونرفت از این بنبست، رجوع به تعامل، دیالوگ و تلرانس از سوی همه جریانهای فکری و سیاسی است.»
امضاکنندگان این بیانیه با اشاره به ضرورت «نقد و نقادی» در این مرحله این پرسش را مطرح کردهاند که «این مسئله از هم اکنون باید روشن شود که آیا تعهد گروههای سیاسی در ایران به دمکراسی تعهد به همه مولفههای آن است یا خیر؟ بخصوص در مقوله حقوق زبانی و فرهنگی-هویتی اتنیکها دیدگاهشان تا چه حد دمکراتیک است؟»
دانشآموختگان ترک همچنین تاکید کردهاند که «از همین روزهای مبارزه باید تمامی حقوق انسانی و دمکراتیک همه مردم در ایران بدون قید و شرط بهرسمیت شناخته شود.»
آنها با اشاره به تلاش ایرانیان در یک سده اخیر برای تحول از مفهوم «رعیت» به «شهروند» و کوشش برای تغییر «ساختارهای استبدادی حکومت» بیان کردند: «ما تمام تلاش خود را برای استقرار دمکراسی، حقوق بشر و عدالت در ایران خواهیم کرد. ما در این برهه حساس، دست از مبارزه با هر نوع جزماندیشی، منکران تکثر و بنیادگرایان نخواهیم برداشت.»
همزمان با گسترش اعتراضات در ایران گروهها و فعالان سیاسی گوناگون ضمن حمایت از خیزش کنونی مردم و دادن فراخوانهای متعدد برای حضور در خیابان، خواستار توجه و بحث درباره نظام جایگزین جمهوری اسلامی شدهاند.
در همین رابطه، «جمعی از فعالان عرب» با انتشار بیانیهای ضمن برشمردن برخی موانع حضور گسترده مردم اهواز در اعتراضات سراسری کنونی، خواستار «مشارکت فعالانه» مردم، نخبگان، کارگران تمامی بخشها و همه آسیبدیدگان از «نظام تمامیتخواه و تروریست ولایت فقیه» در سرنگونی جمهوری اسلامی شدند.
در این بیانیه آمده که «مردم عرب اهواز باید در این مرحله حساس به همراه همه آحاد مردم ایران نقش تاریخی خود را با حضور در خیابانها و تشکیل کمیتههای هماهنگی و انقلابی ایفا نمایند و بدین گونه روند انقلاب کنونی را تسریع بخشیده و با گسترش کنش انقلابی به زایش آلترناتیو رژیم کنونی یاری رسانند.»
در اعتراضات سراسری کنونی که در واکنش به قتل مهسا امینی، دختر 22 کرد توسط «گشت ارشاد» آغاز شد و تاکنون ادامه دارد، بیش از 200 نفر کشته شدند که بیشتر آنها از استانهای بلوچستان، کردستان و آذربایجان غربی بودهاند.