انتخاب دشوار اسرائیل: بمب ایرانی یا بمباران ایران

صدای آمریکا – ایلان برمن، معاون ارشد اندیشکده شورای سیاست خارجی آمریکا، روز جمعه ۲۰ مهر در مقاله‌ای در تارنمای «نشنال اینترست» به بررسی ابعاد تشدید تنش‌ها در خاورمیانه پرداخت.

او در این مطلب با اشاره به حمله گسترده موشکی اخیر جمهوری اسلامی به اسرائیل، می‌گوید که اسرائیل در مورد چگونگی واکنش موثر به این حمله بدون ایجاد یک درگیری بزرگ منطقه‌ای با تصمیم دشواری مواجه است.

ایلان برمن با بیان این که کاخ سفید خواستار خویشتن‌داری برای جلوگیری از اخلال در بازارهای جهانی انرژی یا تحریک خصومت‌های بیشتر است، یادآور می‌شود که تحلیل‌گران اسرائیلی معتقدند حکومت ایران ممکن است برنامه تسلیحات هسته‌ای خود را تسریع کند.

به گفته او، اسرائیل در حال بررسی گزینه‌های خود در مورد حکومت ایران است، و در همین حال خاورمیانه، و در واقع جهان، با نگرانی در انتظار پاسخ اسرائیل به حمله موشکی گسترده جمهوری اسلامی به اسرائیل است.

ایلان برمن می‌نویسد که کاخ سفید نگران یک جنگ منطقه‌ای فراگیر است و اورشلیم را تحت فشاری زیاد، ولی بسیار بی‌سروصدا، قرار داده است تا اقدامات تلافی‌جویانه خود را «متناسب» با حمله جمهوری اسلامی محدود کند، و مراکز هسته‌ای و انرژی ایران را هدف قرار ندهد.

به نوشته او، محاسبات اسرائیل نیز پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و این کشور به دنبال گزینه‌ای نیست که وضعیت موجود را در حد خطرناکی تثبیت کند، به‌ گونه‌ای که جمهوری اسلامی جرأت کند تا حملات مستقیم بیشتری را بدون نگرانی از پاسخ اسرائیل انجام دهد.

ایلان برمن می‌گوید که پاسخ بسیار ضعیف اسرائیل نیز همین مشکل را خواهد داشت، زیرا نمی‌تواند به اندازه کافی جمهوری اسلامی را از تجاوز بیشتر باز دارد.

اما تلاش جدی‌تر برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های نفتی ایران باعث افزایش قیمت‌های جهانی انرژی می‌شود، و از طرفی یک اقدام تأثیرگذار بر برنامه گسترده هسته‌ای جمهوری اسلامی نیز بسیار پیچیده خواهد بود.

او در ادامه می‌نویسد که عامل دیگری نیز مطرح است و ممکن است در شکل‌دهی به نحوه پاسخ نهایی اسرائیل تعیین‌کننده باشد.

به نوشته ایلان برمن، عقیده ناظران و تحلیل‌گران اسرائیلی این است که جمهوری اسلامی در مرحله‌ای قرار دارد که بسیار به ساخت بمب هسته‌ای نزدیک شده و این موضوع نیز یکی از شاخص‌هایی است که می‌تواند در چگونگی پاسخ اسرائیل به حمله موشکی جمهوری اسلامی به این کشور تأثیرگذار باشد.

برمن در پایان چنین نتیجه‌گیری می‌کند که افزایش شدید تهدیدهای جمهوری اسلامی به ویژه پس از تحولات اخیر – از جمله از بین رفتن رده‌های مختلف رهبری و فرماندهی حزب‌الله و حماس – ناظران مرتبط با حزب الله اسرائیلی را متقاعد کرده که رهبران ایران در آستانه تغییر سیاست بلندمدت خود هستند و این بار می‌خواهند به حرکتی تمام عیار برای دستیابی به بمب هسته‌ای دست بزنند.

او می‌گوید که چنین تغییر سیاستی دلیلی است برای این که برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران نیز باید در میان اهداف حمله اسرائیل لحاظ شود. او در آین رابطه به اظهارنظر نیکولا سارکوزی، رئیس‌جمهوری اسبق فرانسه، در سال ۱۳۸۶ اشاره می‌کند که درباره گزبنه‌های فرارو درباره مقابله با جمهوری اسلامی گفته بود: یا «بمب ایرانی، یا بمباران ایران.»

خبرگزاری رویترز روز جمعه ۲۰ مهر به نقل از دو مقام آمریکایی نوشت که حکومت ایران هنوز تصمیمی برای ساخت سلاح هسته‌ای نگرفته است.

آنها به رویترز گفتند که ایالات متحده هنوز بر این باور است که جمهوری اسلامی با وجود شکست‌های استراتژیک اخیر درتهران، از جمله کشته شدن رهبران حزب‌الله توسط اسرائیل و دو تلاش ناموفق برای حمله موشکی به اسرائیل، تصمیم به ساخت سلاح هسته‌ای نگرفته است.

این موضوع در شرایطی از سوی یک مقام ارشد دولت جو بایدن و سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا (او دی ان آی) مطرح شده است که پیشتر ویلئام برنز، رئیس سازمان سی آی ای گفته بود: «هیچ مدرکی وجود ندارد حکومت ایران تصمیم گرفته باشد یک سلاح هسته‌ای بسازد و اگر چنین تصمیمی بگیرد، آمریکا و متحدانش احتمالاً به‌زودی پس از اتخاذ این تصمیم متوجه خواهند شد.»

به گزارش رویترز، بر اساس گفته‌های سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی آمریکا، علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در حال حاضر تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحات هسته‌ای که ایران در سال ۲۰۰۳ تعلیق کرده بود، نگرفته است.

گفته شده است که ارزیابی اطلاعاتی می‌تواند به درک دلیل مخالفت ایالات متحده با حمله اسرائیل به برنامه هسته‌ای ایران در حمله تلافی جویانه موشکی دهم مهر جمهوری اسلامی به آن کشور کمک کند.

پیشتر نیز جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، گفته بود که از حمله تلافی جویانه اسرائیل به سایت‌های هسته‌ای ایران حمایت نخواهد کرد، اظهاراتی که با انتقاد شدید جمهوری خواهان مواجه شد.