روز جهانی زن؛ فرصتی برای تأمل بر جایگاه زنان بلوچ

در سال‌های اخیر، زنان بلوچ بیش از گذشته آگاه شده و برای حفظ جایگاه خود در جامعه تلاش کرده‌اند. برخلاف برخی جریان‌های افراطی که تلاش دارند زن را از چارچوب‌های اجتماعی خود جدا کنند، بسیاری از زنان بلوچ با حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی خود، برای مشارکت در حوزه‌های مختلف تلاش می‌کنند.

به گزارش حال‌ وش / امروز هشتم مارس، روز جهانی زن، فرصتی برای بازنگری در جایگاه اجتماعی، فرهنگی و حقوقی زنان و تأکید بر لزوم حفظ حرمت و کرامت آنان در جوامع مختلف، ازجمله در بلوچستان است. این روز نه‌تنها یادآور مبارزات تاریخی زنان برای دسترسی به حقوق برابر و رفع تبعیض‌های ساختاری است، بلکه بر اهمیت حفظ جایگاه واقعی زنان و مقابله با سوءاستفاده‌های ابزاری از آنان در جهت اهداف سیاسی و اجتماعی تأکید دارد.

در فرهنگ بلوچستان، زن همواره دارای جایگاهی والا و محترم بوده است. زنان بلوچ نه‌تنها در حوزه خانواده و تربیت نسل‌های آینده نقش کلیدی و مادرانه ای داشته‌اند، بلکه در بسیاری از عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی نیز نقش‌آفرینی کرده‌اند. تاریخ بلوچستان سرشار از زنانی است که در مدیریت قبیله‌ای، حل اختلافات اجتماعی، کشاورزی و تجارت حضور مؤثر داشته‌اند و همواره مورد احترام جامعه قرار گرفته‌اند.

بااین‌حال، در دنیای مدرن، برخی جریان‌های خاص با استفاده ابزاری از مفهوم حقوق زنان، تلاش کرده‌اند جایگاه واقعی آنان را به امری سطحی و صرفاً کالایی جنسی تقلیل دهند. چنین رویکردهایی نه‌تنها به نفع زنان نیست، بلکه موجب تضعیف نقش‌های اصلی و تأثیرگذار آنان در جامعه می‌شود. در چنین شرایطی، حفظ کرامت زن بلوچ و دفاع از حقوق واقعی او، مستلزم آگاهی‌بخشی و مقابله با این رویکردهای تحریف‌شده است.

با وجود جایگاه ویژه‌ای که زنان در فرهنگ بلوچستان دارند، چالش‌های مدرن مانند محدودیت‌های آموزشی، تبعیض‌های جنسیتی در فرصت‌های شغلی و کاهش مشارکت در تصمیم‌گیری‌های کلان، از مشکلاتی هستند که بسیاری از زنان بلوچ با آن روبه‌رو هستند.

در سال‌های اخیر، زنان بلوچ بیش از گذشته آگاه شده و برای حفظ جایگاه خود در جامعه تلاش کرده‌اند. برخلاف برخی جریان‌های افراطی که تلاش دارند زن را از چارچوب‌های اجتماعی خود جدا کنند، بسیاری از زنان بلوچ با حفظ هویت فرهنگی و اجتماعی خود، برای مشارکت در حوزه‌های مختلف تلاش می‌کنند.

در بسیاری از جوامع، مسئله حقوق زنان به ابزاری برای اهداف سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. برخی جریان‌ها، به‌جای تلاش برای ایجاد فرصت‌های برابر، از زنان به‌عنوان ابزاری برای منافع کوتاه‌مدت خود استفاده می‌کنند. این در حالی است که حفظ کرامت و هویت زنان، مستلزم ایجاد فضایی است که در آن زنان بتوانند بدون سوءاستفاده از جایگاهشان، در پیشرفت جامعه سهیم باشند.

روز جهانی زن یادآور این است که احترام به زنان، حمایت از حقوق آنان و ایجاد فرصت‌های برابر، نباید با سوءاستفاده‌های ابزاری و سیاسی همراه شود. زنان بلوچ، همانند دیگر زنان جهان، باید در فضایی عاری از تبعیض و بدون تبدیل شدن به وسیله‌ای برای منافع گروه‌های خاص، به جایگاه واقعی خود دست یابند.

حفظ کرامت زنان، تقویت نقش اجتماعی آنان و مقابله با رویکردهای تحقیرآمیز و کالایی‌سازی زنان، وظیفه‌ای همگانی است که نیازمند آگاهی و تلاش مستمر جامعه است.