انکار هویت؛ تضاد آشکار میان گفته‌های رئیس ثبت‌احوال و آمار فاقدین شناسنامه در بلوچستان

به گزارش کمپین فعالین بلوچ، امروز دوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، هاشم کارگر، رئیس سازمان ثبت احوال کشور در واکنش به نگرانی‌ها درباره وضعیت فاقدین شناسنامه در استان سیستان و بلوچستان، آن را «شایعه‌ای نادرست» خوانده است.

کارگر در گفتگو با رسانه های دولتی در حالی گفته است که «مردم شریف سیستان و بلوچستان از قدیمی‌ترین و ریشه‌دارترین ایرانیان هستند. ممکن است در موارد استثنایی افرادی شناسنامه نداشته باشند»، اما آمارهای رسمی منتشر شده توسط نهادهای دولتی، روایت دیگری از واقعیت میدانی در این استان محروم به‌دست می‌دهند.

بر اساس گزارش‌های رسمی حکومتی، تاکنون بیش از ۳۵ هزار نفر از افراد فاقد شناسنامه در استان موفق به دریافت شناسنامه شده‌اند، و همچنان حدود ۵۵ تا ۶۰ هزار نفر در این استان بدون شناسنامه زندگی می‌کنند. همچنین نزدیک به ۱۷۰۰ پرونده در دست بررسی قرار دارد. آماری که به‌وضوح از گستردگی و ساختاری بودن این بحران خبر می‌دهد.

این در حالی است که ثبت احوال صدور شناسنامه را منوط به بررسی‌های امنیتی و تأیید نهادهای اطلاعاتی و شورای تأمین شهرستان‌ها می‌داند؛ روندی زمان‌بر که در بسیاری از موارد منجر به سال‌ها بلاتکلیفی و انکار هویت شهروندان می‌شود.

بر اساس گزارش خبرگزاری ایرنا، ۶۵ درصد افراد فاقد شناسنامه در پنج شهرستان زاهدان، چابهار، دشتیاری، سراوان و هیرمند سکونت دارند.

اظهارات رئیس ثبت احوال در تضاد کامل با آمارهای منتشرشده حتی توسط نهادهای حکومتی قرار دارد و به نظر می‌رسد هدف از آن، انکار گستره بحران و پنهان‌سازی یکی از مهم‌ترین معضلات انسانی در سیستان و بلوچستان باشد.

در شرایطی که هزاران کودک بلوچ به دلیل نداشتن شناسنامه از حق آموزش، درمان و حتی داشتن هویت رسمی محروم‌اند، ساده‌انگاری و تقلیل این وضعیت به «موارد استثنایی» بیش از آن‌که نشانه بی‌اطلاعی باشد، می‌تواند تلاشی برای تطهیر مسئولیت نهادهای اجرایی در نادیده‌انگاری سیستماتیک مردم بلوچستان تلقی شود.