نام بلوچستان در ایران، با فقر، ظلم مضاعف، نابرابری، ستم ملی و کشتار مردم عادی از سوی ماموران رژیم ایران، عجین شده است، اما این تمامی قصه این دیار محنت کشیده نیست، در این دیار مبارزه هرچند اندک و طاقت فرسا اما باز وجود دارد، مبارزه با بی عدالتی و ظلم ملی و مذهبی، امروزه در خوان هر بلوچ و حتی در میان گهواره های بلوچستان نیز می جوشد. جهت واکاوی مشکلات و مسائل مبتلا به بلوچستان، مصاحبه ای با مرجان جهانگیری، فعال سیاسی بلوچ ترتیب داده ایم که در ذیل می خواند.
روژی کورد: به طور کلی اگر بخواهیم مروری بر مشکلات بلوچهای تحت ستم رژیم ایران و بویژه بلوچستان داشته باشیم و مشکلات آنها را طبقه بندی و بیان کنیم، اساسی ترین مشکلات آنها چیست؟
جهانگیری: در بحث مشکلات و نظری کلی اگر به موضوع داشته باشیم باید اینگونه پرداخت که کدام حق و سهم مردم بلوچ از سوی رژیم به انها داده شده که بتوان بر روی حقوق مسلوب شده صحبت کرد، ملتی گرفتار در معضلات و مشکلات اقتصادی ،سیاسی و گرفتار ودر محاصره شرایط بد امنیتی و نظامی که از محرویمت شدیدی رنج می برد و محروم از تمامی حقوق ملی و منطقه ای، محروم از شرکت در ساختار سیاسی کشور و یا خود بلوچستان،مشکلات و محرومیت هایی که مردم بلوچ با آن روبرو هستند ناممکن است به ان در چند سطر پرداخت و جامع ترین پاسخ در این است که مردم بلوچ بطور کامل تحت منگنه و فشار و سرکوب قرار دارند و سهمی از زندگی ندارند.
روژی کورد: حق آموزش به زبان مادری از بلوچها در ایران سلب شده است، علت رادر چه می یابید؟
جهانگیری: محرومیت از تدریس به زبان مادری برنامه ای است که از دیر باز حتی در دوره پهلوی از ان محروم بودیم و رژیم فعلی نیز این حق را سلب و برنامه نابودی زبان بلوچی را در ادامه سیاستهای پهلوی در راستای نابودی و یکسان سازی زبان فارسی در پیش دارد.با توجه به اصل و بندهای که در قانون اساسی وجود دارد در رابطه با حق تدریس و اموزش ،زبان مادری ملیت های غیر فارس اما عملا محروم هستیم.محرومیتی که همه ما ملل غیر فارس با آن روبرو و واقف هستیم.
روژی کورد: مناطق بلوچستان از سرمایه های خوب زیرزمینی برخوارد است، سهم ساکنین این مناطق از این ثروتهای خدادادی چیست و تا چه حدی در این مناطق سرمایه گذاری میشود؟
جهانگیری: بلوچستان همانگونه که شما اشاره کردید در بحث منابع زیرزمینی و موقعیت اقتصادی با برخورداری از مرزهای ابی و خاکی طولانی و هم مرز با دو کشور افغانستان و پاکستان در مسیر کم هزینه ترین کریدور اقتصادی جهان قرار دارد ،اما نگاه رژِیم بر خلاف خواسته مردم و در راستای نابودی است .عملا هیچ گونه سرمایه گذاری در راستای بهبود وضعیت مردم بلوچ و استفاده از منابع به نفع مردم ما صورت نگرفته است.
روژی کورد: اصلی ترین خواسته های بلوچها و جنبشهای بلوچستان در ایران چیست؟ خودگردانی، خودمختاری، فدرالیزم یا استقلال؟
جهانگیری: خواسته اهم ما مردم بلوچ رسیدن به شرایط خودمختاری در یک ایران فدرال و کاملا دموکراتیک است.اصولا سوال پیش می اید اگر ایران فدرال مد نظر است چرا خودمختاری،بحث خودمختاری از جهتی پشتوانه مبارزات ما در ایرانی است که با احزاب و ایده های مختلف و مخالفی روبرو است .احزابی تمامیت خواه و از سویی ما فدرال خواهان،با توجه بین این دو خواسته خودمختاری سپر حمایتی و مشروعیت مبارزات ماست
روژی کورد: اکنون در کوردستان ایران جنبش و خیزش نوینی شروع گشته و مبارزات مسلحانه وارد مرجله نوینی شده است. نگرش فعالین و احزاب بلوچستان به این مبارزات چیست و بنظر شما زمان آن فرا نرسیده است تا همگام و همزمان جهت پیشبرد مقاصد مشترک و نیز دستیابی ببهینه و کوتاهتر از لحاظ زمانی، به فعالیت و مبارزه بپردازید و همگامتر شوید؟
جهانگیری: نگاه مردم واحزاب بلوچستان در رابطه با مبارزات مردم کوردستان بر علیه حاکمیت استبداد و تحقق بخشیدن به آمال و آرزوهای این ملت که بیش از شش دهه است در جریان است مثبت و حامی مبارزات مردم کوردستان می باشند،مردم و احزاب بلوچستان حامی مبارزات و خواهان هر گونه حمایت، همگرایی و همکاری در این راستا می باشند .اساسا ما همه ملیت ها از درد مشترکی رنج برده و از تجربه کافی در طول سالیان مبارزه برخوداریم و تنها همکاری در امر مبارزات بصورت عملی و میدانی (نظامی و سیاسی)می تواند ما را قدرتمند و دشمن را به هزیمت و شکست مجبور کند
