عربستان سعودی و اردن در پایان دیدار سران دو کشور،بیانیه مشترکی صادر و در آن ایران را به حمایت از «تروریسم» متهم کردند.

مناسبات ایران با تعدادی از کشورهای عرب حوزه خلیج فارس به خصوص عربستان سعودی، پس از درگیری‌ها در سوریه و یمن تیره‌تر شده است. ریاض و تهران،یکدیگر را به حمایت از گروه های «تروریستی» متهم می کنند.

در بیانیه مشترک عربستان و اردن همچنین از «دخالت های تهران در امور داخلی کشورهای منطقه» خوانده شد،ابراز نگرانی شده است. این در حالی است که همزمان نشست سران اتحادیه عرب در اردن برگزار می شود. رادیو فردا در گفتگو با علی‌رضا نوری‌زاده،تحلیلگر سیاسی،مقیم لندن ایتدا از او درباره دلیل طرح نام ایران در این بیانیه پرسیده است:

نوری‌زاده: اگر به خود اردن بود احتمال بسیار زیاد این جمله را نمی‌دیدیم. به هر حال این شکوه کشورهای عربی از ایران یک قصه کهن است.

یعنی قبلا در نشست‌های سران عرب صحبت از «اشغال جزایر اماراتی» می‌کردند. یعنی سه جزیره‌ همیشه ایرانی ابوموسی و تنب کوچک و بزرگ بهانه بود. بعد موضوع دخالت‌های ایران در مساله فلسطین بود. مساله بحرین بود. به مرور اینها بزرگتر و بزرگتر شد. حضور ایران در عراق، حضور ایران به صورت نظامی گسترده در سوریه. اما تمام اینها قابل تحمل بود.

یعنی آن موقع اگر تعدادی از کشورهای عربی منتقد ایران بودند ایران یکی دو دوست داشت مثل قطر یا سلطان نشین عمان، خود سوریه، لبنان تاحدی. که به هر حال جلوی آن شدت بیانیه‌ها را می‌گرفتند. ما دیدیم وقتی سفارت سعودی در ایران اشغال شد مثلا در نشست اتحادیه‌ عرب آقای جبران باسیل وزیر خارجه لبنان رای به محکومیت نداد.

بیطرف ایستاد که این باعث مشکلاتی شد. اما امروز کاملا وضع فرق می‌کند. مساله یمن برای کشورهای حاشیه خلیج فارس به شدت یک مساله نگران کننده است. امارات، قطر، کویت و عربستان، دیدگاه‌ مشترکی در این مورد دارند. به همین دلیل هم در عملیات ائتلاف همه‌شان مشارکت دارند.

حالا تصور بفرمایید که جمهوری اسلامی در یمن دارد از یک گروه چهار امامی که آنها را به عنوان شیعه پذیرفته حمایت می‌کند برای اینکه آنها را به قدرت برساند و آنها کشور را در کنترل داشته باشند. این برای عربستان قبول نیست که یک حکومت شیعه در حیات خلوت یمن تشکیل شود وابسته به جمهوری اسلامی. برای امارات هم قابل قبول نیست.

حتی برای قطر و کویت هم قابل قبول نیست. در عین حال کشورهایی مثل اردن و مصر روی کمک‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس خیلی حساب می‌کنند. مصر در واقع از کمک‌های عجیب و غریبی در سالهای اخیر برخوردار شده. یا اردن. پادشاه سعودی رفته اردن و دارد با اردن یک قرارداد می‌بندد که سروته ندارد. چیزی نزدیک پانزده شانزده میلیارد دلار سرمایه گذاری پنج ساله است و از اردن خواسته می‌شود که پای این اعلامیه را امضا کند. طبیعی است که اردن امضا می‌کند. ضمن اینکه خود اردن رابطه چندان صمیمانه‌ای با جمهوری اسلامی ندارد.

این ملاقات همزمان و در حاشیه نشست سران اتحادیه عرب در اردن برگزار شده. پس به این ترتیب ما باید منتظر گفتگوهای بیشتر و بیانیه‌های بیشتر در مورد ایران در این نشست باشیم؟

کاملا. قبل از نشست لبنان مذاکرات پنهانی را داشت با مصر و یکی دو کشور دیگر داشت که سعی کنید بیانیه خیلی تند نباشد که ما هم بتوانیم امضا کنیم. ولی سلطان نشین عمان خیلی صریح تر اعلام کرد که اگر یک بیانیه شدیدا ضد ایرانی صادر باشد عمان سطح مشارکت خودش را نازل خواهد کرد.

تا الان که سلطان قابوس حضور نداشته است. این امر نشان می‌دهد که کنفرانس اعلامیه تندی بیرون خواهد داد. وگرنه سلطان قابوس به هر قیمتی بود می‌آمد چون با پادشاه اردن بسیار هم دوست است. برای نمونه پادشاه مغرب، محمد ششم در کنفرانس حاضر است. در حالی که او در خیلی از کنفرانس‌های سران عرب در ۱۲ سال گذشته نرفته.