حمیرا ریگی، نخستین فرماندار زن در سیستان و بلوچستانحضور پررنگ زنان در پنجمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا و افزایش چشمگیر تعداد زنان منتخب نسبت به دوره‌های گذشته توجه بسیاری را جلب کرده است.
تنها در استان سیستان و بلوچستان ۴۱۵ زن در این دوره وارد شوراها شدند، در حالی که در دوره گذشته ۱۸۵ زن در شوراهای شهر و روستای این استان عضو بودند.
چه شد که زنان در این استان که در زمره استان‌های محروم ایران به حساب می‌آید، پا به عرصه فعالیت‌های اجرایی و مدیریتی گذاشتند؟
محمد بلوچ‌زهی، بخشدار نیک‌شهر درباره دلیل این حضور در فیسبوک خود نوشت: “توجه ویژه به زنان و در اولویت قرار دادن مسائل مربوط به آنها در دولت تدبیر و امید و اقدامات حمایت‌گونه و انتصاباتی که استاندار هاشمی در سیستان و بلوچستان در حوزه زنان انجام داد باعث تقویت حس خودباوری و اعتماد به نفس آنان شد تا تلاش بیشتر جهت به نمایش گذاشتن و اثبات توانایی‌های فردی خویش در جامعه بلوچستان را بنمایند.”
آقای بلوچ‌زهی در بخش دیگری از این پست خود با تاکید بر اقدامات دولت یازدهم در کم‌رنگ کردن نگاه جنسیتی در این منطقه نوشت: “سپردن مسئولیت‌های مختلف از جمله فرمانداری،بخشداری، شهرداری به زنان در دولت یازدهم و باز گذاشتن درهای اعتماد به روی زنان در دولت منجر به مشارکت بسیار بالای آنان در زمینه‌های مختلف به ویژه اعتماد به سپردن مدیریت روستایی به زنان از سوی مردم شد.”
به گفته مسئولان تنها در شهرستان خاش در مرکز استان سیستان و بلوچستان ۱۳۱ زن توانسته‌اند به شوراهای شهر و روستا راه پیدا کنند.
مجتبی شجاعی، بخشدار مرکزی خاش به روزنامه شرق گفته است که به طور تاریخی زنان در این منطقه در تصمیم‌گیری‌های مهم حضور داشته‌اند. او می‌گوید “هر زنی که جسارت حضور در پای صندوق رای را داشته باشد، می تواند به دیگر زنان نیز قوت قلب داده و امکانی برای دیگر زنان فرهم آورد.”
در طی چند سال گذشته و هم‌زمان با دولت یازدهم چند فرماندار و شهردار زن به ویژه در مناطق محروم از جمله استان سیستان و بلوچستان منصوب شده‌اند.
یکی از آنها حمیرا ریگی، از زنان بلوچ و اهل سنت استان سیستان و بلوچستان، فرماندار قصرقند در جنوب این استان است.
یک شهروند استان سیستان و بلوچستان به بی‌بی‌سی فارسی گفت: “انتخاب حمیرا ریگی به عنوان اولین فرماندار زن بلوچ در استان برای اکثر زنان به الگویی برای حضور بیشتر تبدیل شد. او اهل قوم بلوچ و اهل سنت است.”
او همچنین گفت در دولت یازدهم به زنان این منطقه خیلی بیشتر از گذشته بها داده شد. ضمن اینکه درصد زنان تحصیل‌کرده نسبت به دو دهه گذشته افزایش چشمگیری یافته است.
این شهروند به انتخاب سامیه بلوچ‌زهی به عنوان شهردار شهر سرباز هم اشاره کرد و گفت: “توجه به بومیان از نکات مهم تشویق زنان به حضور در عرصه است.”
یک شهروند ساکن بندر چابهار در جنوب استان سیستان و بلوچستان هم به بی‌بی‌سی فارسی گفت: “وقتی مردان آموزش دیدند و فهمیدند زنان فقط برای نیاز جنسی آنها نیستند، امکان حضور زنان فراهم شد.”
این شهروند می‌گوید که در دولت آقای روحانی به زنان، سنی‌ها و سیستان و بلوچستان توجه ویژه‌ای شد و همین امر باعث شد زنان نیز بتوانند بیش از گذشته در عرصه‌های مختلف حاضر شوند.
یک شهروند خاش هم آموزش را در افزایش حضور زنان بسیار مهم می‌داند: “مردان در سال‌های اخیر با افزایش آموزش و آگاهی، بیش از پیش با حضور زنان در عرصه‌های مختلف موافقت می‌کنند. سال‌های سال ما به عنوان مردمانی محروم نادیده گرفته می‌شدیم، اما در چند سال اخیر انگار بالاخره صدای ما هم شنیده شد و حالا می‌خواهیم با کمک بومیان و مردم محلی استانمان را جلو ببریم و زنان در این راه پیشگام هستند.”
افزایش حضور زنان در شوراها تنها محدود به استان سیستان و بلوچستان نمی‌شود.
در تهران نیز برای اولین بار رکورد حضور زنان در شوراهای شهر و روستا شکست. در ۴ دوره گذشته شورای شهر تهران، این شورا بیش از سه عضو زن نداشته اما در این دوره شش زن وارد شورا شدند.
رقیه گزمه، از اعضای منتخب شورای روستای قلعه سیمونرقیه گزمه یکی از اعضای منتخب شورای روستای قلعه سیمون در جنوب اسلامشهر استان تهران نیز از چهره های متفاوت این شورا است.
براساس آمارهای منتشر شده ۵۳ زن در استان‌های کرمانشاه، ایلام، ارومیه و سنندج وارد شورای شهر شدند که ۴۱ نفر عضو اصلی و ۱۲ نفر عضو علی‌البدل هستند.
در شهر اردبیل زهرا قدیمی و فاطمه جراره در بندرعباس نفر اول انتخابات شوراها شدند. مشهد، یزد، اراک از دیگر شهرهایی بودند که زنان به شورای شهر آن راه یافتند.
این اتفاق می تواند نشانه تغییر نگاه به زنان و شاید از آن مهم‌تر تغییر نگاه زنان به مسئولیت‌پذیری در حوزه‌های مدیریت شهری باشد، مسیری که سخت و پرمانع است اما دسترسی به آن از هر زمان دیگری امکان‌پذیرتر به نظر می‌رسد.
