زمینه‌ها و دیدگاه‌ها

چگونه سپاه پاسداران، ایران را در لبۀ پرتگاه قرار داده است؟

بقلم ناصر اعتمادی

 ۲۰۱۷/۷/۲ 

 قاسم سلیمانی فرماندۀ نیروی قدس

 

حسن شریعتمداری : در واقع سوریه قربانی تضادهای منطقه ای و صحنۀ جنگ های نیابتی شده با این هدف که این جنگ ها به نبردهای رودررو تبدیل نشوند. اما، از آنجا که روسیه در فکر گسترش نفوذ خود است و این قصد با مخالفت آمریکا روبرو است احتمال تبدیل شدن جنگ های نیابتی به جنگ های رو در رو و تمام عیار بسیار قوّی است. اگر چه هیچکس در حال حاضر قصد جنگ ندارد و جنگ انتخاب اول قدرت ها نیست. اما، نباید از یاد برد که اغلب جنگ های بزرگ را نه محاسبات عقلانی، بلکه حوادث غیرقابل پیش بینی و غیرقابل کنترل به وجود آورده اند. خطر اینجاست که خاورمیانه امروز به انبار باروتی شباهت دارد که هر جرقه ای می تواند آن را منفجر و مشتعل کند. از طرف دیگر، بالا گرفتن تنش میان عربستان و ایران به ویژه پس از انتخاب ولیعهد جدید عربستان و عملیات سپاه پاسداران در سوریه نشان می دهند که جنگ های منطقه ای از مرز جنگ های نیابتی نیز گذشته است.

آقای کردوانی شما چقدر خطر تبدیل شدن جنگ نیابتی ایران و عربستان را به جنگی رو در رو محتمل می دانید؟

من هم همانند آقای شریعتمداری معتقدم که قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای حاضر در خاورمیانه قصد جنگ رو در رو با یکدیگر را ندارند. از منظر تاریخی رقابت میان عربستان و ایران همواره وجود داشته است و ریشه های آن به دورۀ حکومت شاه نیز بازمی‌گردد. عربستان هیچگاه خرسند نبوده که ایران موقعیت برتری در خاورمیانه داشته باشد. پاره ای از کشورهای منطقه منافع منطقه ای ایران را نمی خواهند بپذیرند و این بخشی از واقعیت است. بخش دیگر واقعیت این است که جمهوری اسلامی ایران هرگز در قد و قامت یک همسایۀ مسئول در منطقه عمل نکرده است. من اطمینان دارم که اگر جمهوری اسلامی ایران از آغاز رفتاری مسئولانه می داشت و در پی متزلزل کردن این یا آن حکومت منطقه نبود ما شاهد وضعیت امروز در خاورمیانه نمی بودیم. مشکل جمهوری اسلامی ایران این است که نه فقط در سیاست داخلی بلکه در سیاست خارجی اش در منطقه راهبردی ایدئولوژیک دارد و برای خود نقشی کمتر از رهبری جهان اسلام قائل نیست (فکرش را بکنید که یک حکومت اقلیت شیعه یا شخص آقای خامنه ای قصد دارد جهان اسلام را که اکثریت بزرگش را اهل سنت تشکیل می‌دهد هدایت و انقلابش را به دیگر جاها صادر کند). این راهبرد منافع ملی ایران را در منطقه از میان برده و کل کشور را بر لبۀ پرتگاهی خطرناک قرار داده است.

آقای شریعتمداری سپاه پاسداران ایران چقدر در پدیداری بحران های منطقه نقش دارد و حضور آن در مهم ترین کانون این بحران ها – یعنی جنگ سوریه – چقدر به تنش های جاری قدرت در ایران دامن زده است؟

حسن شریعتمداری : سپاه پاسداران می کوشد این فرضیه را به مردم ایران بفروشد که حافظ حقیقی امنیت ایران است و اگر جانفشانی های آن نبود و اگر در عراق و سوریه و یمن حضور نداشت و اگر حزب الله لبنان هم به کمک آن نیامده بود امروز داعش جلوی در خانه های ایرانیان بود. اما، نگاه تاریخی به ما می گوید که جمهوری اسلامی ایران از بدو تأسیس اش تاکنون کوشیده صندلی را از زیر پای حاکمان منطقه بکشد. در واقع، هستۀ سخت سیاست خارجی جمهوری اسلامی را جنگ افروزی‌ها، ماجراجویی های سپاه پاسداران و مشارکت اش در آدم کشی ها تعیین کرده اند. در واقع، عامل اصلی به خطر افتادن امنیت ملی ایران، سپاه پاسداران است. فارغ از این ملاحظات، پرسش راهبردی که مطرح است عبارت از این است که اساساً چه چیزی از این دخالت ها و جنگ افروزی ها عاید ایران می شود. این دخالت ها تاکنون حاصلی جز دشمنی همسایگان و قدرت های جهانی و انزوای ایران در صحنۀ بین المللی … نداشته است. حملۀ اخیر داعش در قلب تهران نشان می دهد که در نتیجۀ رفتارهای سپاه پاسداران تا چه حد امنیت ایران آسیب پذیر است به طوری که در داخل مملکت نیز نمی توانیم از خودمان دفاع کنیم. در یک کلام، دستاورد سپاه پاسداران هیچ چیزی جز سلب امنیت و منافع ملی ایران نبوده است. تنها یک نهضت ملی می تواند سپاه پاسداران را وادار کند که به داخل مرزهای کشور بازگردد و دخالت هایش را در کشورهای منطقه متوقف کند. ای بسا دوستی ما با کشورهای منطقه بمراتب بیشتر بتواند امنیت و منافع ملی ایران را تأمین کند.

آقای کردوانی آیا شما با تحلیل آقای شریعتمداری موافقید؟ چه باید کرد که یک نهضت ملی برای مهار کردن سپاه پاسداران شکل بگیرد؟

کاظم کردوانی : ما نه فقط به یک نهضت ملی برای مهار کردن سپاه پاسداران بلکه برای تعیین تکلیف در همۀ حوزه‌ها نیاز داریم. زیرا، ما با رژیمی روبرو هستیم که منافع ملی برایش کمترین اهمیتی ندارد و همواره آن را تحت الشعاع منافع مالی، ایدئولوژیک و سیاسی صاحبان قدرت قرار می دهد. اما، همین رژیم که کمترین اهمیتی برای منافع ملی قائل نیست حفظ خود را اوجب واجبات می داند و حاضر است در مواقع حساس، خطرناک و تعیین کننده برای حفظ بقای خود تن به هر تسلیمی بدهد…

http://fa.rfi.fr/%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%85%DB%8C/20170702-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%D8%A8%DB%80-%D9%BE%D8%B1%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F