* حسین علیزاده

در حالی که برنامه توسعه موشکی ایران مورد توجه و انتقاد امریکا و اتحادیه اروپا قرار دارد، سازمان ملل در روز جمعه 12 ژانویه 2018 گزارش خود را درباره بررسی های به عمل آمده در خصوص  منشا ساخت موشک های حوثی ها که تا کنون چند عدد از آن به مناطقی در عربستان شلیک شده، منتشر کرد. سازمان ملل در این گزارش تأیید می کند که موشک های شلیک شده به عربستان ساخت ایران هستند.

مهم تر از این نظر کارشناسی، گزارش 79 صفحه ای سازمان ملل خاطر نشان می سازد که دسترسی حوثی ها به موشک های ساخت ایران، نقض قطعنامه 2216 شورای امنیت توسط ایران نیز است. به عبارت دیگر گزارش مزبور نه تنها تأکید دارد که موشک های حوثی منشأ ایرانی دارد، بلکه تصریح می کند این توانمندی پس از تصویب قطعنامه 2216 مورخ جولای 2015 از سوی ایران به حوثی ها واگذار شده است. به بیان دیگر این گزار ش راه را بر ادعای احتمالی تهران مسدود کرده، اگر تهران مدعی شود توان موشکی خود را پیش از تصویب قطعنامه مزبور در اختیار حوثی ها قرار داده است.

به این ترتیب، گزارش اخیر سازمان ملل هم منشأ موشک ها را ایرانی دانسته و هم تحویل آن را پس از تصویب قطعنامه 2216 دانسته و نتیجه گرفته که “گروه بازرسی چنین یافته که جمهوری اسلامی ایران پاراگراف 14 قطعنامه 2216 را به اجرا نگذاشته که در آن خواسته شده از فراهم ساختن، فروش یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم موشک به حوثی ها” خودداری شود.

این بند از گزارش راه دیگر ادعای احتمالی تهران را نیز مسدود کرده اگر ایران بگوید این موشک ها “غیرمستقیم” در اختیار حوثی ها قرار گرفته است.

روشن است هنگامی که سازمان ملل مسئولیت نقض قطعنامه مزبور را به گردن ایران می اندازد، باید منتظر پیامدهای آن بود. پیش از سازمان ملل، نیکی هیلی، نماینده آمریکا نزد سازمان ملل، در 14 دسامبر با نمایش قطعاتی از بدنه موشکی که او ادعا می کرد به عربستان شلیک شده بود، مدعی شد این موشک آرم گروه صنعتی “شهید باقری” را بر روی خود دارد و ساخت ایران است.

به دنبال این اظهارات نماینده امریکا، علی لاریجانی سخنان او را “یک دروغ بزرگ” توصیف کرد. سردار مسعود جزایری سخنگوی ارشد نیروهای مسلح نیز گفته بود: «اظهارات این فرد  [نیکی هیلی] را به حساب بی‌اطلاعی و عدم درک او از مسائل نظامی و تسلیحاتی بگذارید. چنانچه آمریکایی‌ها از سطح توان بالای تکنولوژی موشکی مقاومت یمن [حوثی ها] اطلاع داشتند از بیان چنین اظهارات مضحکی خودداری می‌کردند.»

اینک با ورود سازمان ملل در پرونده توان موشکی حوثی ها و انتساب آن به جمهوری اسلامی اظهارات سردار جزایری کاملا مردود می شود. با اظهار نظر رسمی سازمان ملل متحد به عنوان مهم ترین نهاد و سازمان بین المللی که وظیفه تأمین صلح و امنیت بین المللی را بر عهده دارد، قطعا پیامدهایی بر این اظهار نظر مترتب می شود.

گزاف نخواهد بود اگر گفته شود با چنین اظهار نظررسمی سازمان ملل و به ویژه در شرایط سرشاخ شدن دولت ترامپ برای اعمال فشارهای بیشتر بر ایران، پرونده موشکی ایران -چه به دلیل توانمندی های ایران یا برای تسلیح گروه شبه نظامی مانند حوثی ها- به تدریج در حال قرار گرفتن در مسیری است که پیشتر پرونده هسته ای در آن مسیر قرار گرفته بود؛ مسیری که منتهی به وضع تحریم های رنگارنگ بر ایران شد.

از هنگامی که پرونده هسته ای ایران از آژانس بین المللی اتمی به شورای امنیت ارجاع شد، آواری سهمگین از 6 قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفتم منشور ملل متحد بر ایران فرو ریخت. قطعنامه های صادره تحت فصل هفتم منشور (برخلاف فصل ششم) این اختیار را به سازمان ملل می داد که در صورت لزوم برای تأمین صلح و امنیت بین المللی متوسل به قوه قهریه علیه ایران شود. به این ترتیب، برنامه هسته ای ایران بسان تله ای شد که در نهایت می توانست راه را برای توسل به قوه قهریه علیه ایران بگشاید.

اینک با صدور گزارش رسمی سازمان ملل مبنی بر نقض قطعنامه 2216 توسط ایران می توان پیش بینی کرد که “تله موشکی” مشابه “تله هسته ای” علیه ایران فعال شده باشد. شورای امنیت چه تحت فصل ششم و چه تحت فصل هفتم می تواند در این موضوع ورود کند. این در حالی است که اصل توانمندی های موشکی ایران مورد انتقاد هم پیمان های امریکا از جمله فرانسه و آلمان و بریتانیا قرار گرفته است. مانوئل ماکرون، رییس جمهور فرانسه، اخیرا گفته است برنامه موشکی ایران “تهدیدی برای کل منطقه” است. او همچنین بر ضرورت اقدام جامعه بین‌المللی برای تدوین راهبردی جدید برای مقابله با برنامه موشکی ایران تأکید کرده بود. زیگمار گابریل وزیر خارجه آلمان نیز پیشتر گفته بود: «برلین نگران رفتارهای ایران در خاورمیانه و برنامه توسعه موشکی است.»

از یاد نباید برد که به دنبال آزمایش موشکی سپاه پاسداران در 18 اسفند 94  – که روی بدنه موشک «اسرائیل باید از صفحه روزگار محو شود» نوشته شده بود- چهار کشور آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در نامه‌ای به سازمان ملل، این اقدام ایران را نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل دانسته بودند.  در چنین شرایطی اینک با صدور گزارش سازمان ملل مبنی بر نقض قطعنامه 2216 امکان کشیده شدن پای ایران به شورای امنیت، اما، این بار به بهانه پرونده موشکی ایران یا تسلیح حوثی ها از هر زمان بیشتر است.

*حسین علیزاده،‌ دیپلمات سابق ایرانی اکنون در فنلاند ساکن است

مطالب مرتبط:

پرونده موشکی ایران مثل صدام حسین می شود