در نشست اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره پایبندی ایران به قطعنامه ۲۲۳۱ که پس از توافق هستهای با ایران در این شورا تصویب شد، دبیر کل سازمان ملل متحد از ایران خواست به تعهداتش در مورد برنامه موشکهای بالستیک وفادار باشد، نماینده آمریکا خواستار تحریم ایران برای نقض این تعهدات شد و نمایندگان کشورهای اروپایی ضمن حمایت از برجام در مورد برنامه موشکی ایران ابراز نگرانی کردند.
در نشست چهارشنبه ۲۷ ژوئن/۶ تیر شورای امنیت، بخشهایی از گزارش آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد در مورد پایبندی ایران به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت توسط رزمری دیکارلو، معاون سیاسی گوترش خوانده شد.
در این گزارش ضمن اینکه گوترش پایبندی ایران به برجام را تایید کرد، در مورد برنامه موشکی و دخالتهای نظامی ایران در منطقه به ویژه در یمن و سوریه، ابراز نگرانی کرد. او از ایران خواست که به مفاد ضمیمه قطعنامه ۲۲۳۱ در مورد موشکهای بالستیک، وفادار باشد. این ضمیمه بخشی الحاقی به قطعنامه صادرشده پس از برجام است و ایران از تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ تعهد کرده که آن را اجرا خواهد کرد.
ماجرا مربوط به ۹ موشک بالستیکی است که عربستان سعودی میگوید موشکهای ایرانی هستند که حوثیهای یمن بهسوی عربستان شلیک کردهاند. گزارش گوترش در مورد بقایای پنج فروند از این موشکهاست که مورد بازرسی مستقل سازمان ملل قرار گرفتهاند و تأیید شده که حداقل بخشی از موشکها در ایران ساخته شده است. اما بازرسان سازمان ملل نتوانستهاند مشخص کنند که آیا این موشکها بعد از تعهد ایران به بخش الحاقی قطعنامه ۲۲۳۱ و بعد از تاریخ ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ به یمن فرستاده شدهاند یا نه.
نیکی هیلی که برای درخواست پایان وابستگی هند به نفت ایران به دیدار نارندرا مؤدی، نخستوزیر هند در دهلینو رفته بود، در جلسه شورای امنیت غایب بود اما پیش از جلسه پیام خود را بهصورت یک بیانیه به رسانهها ابلاغ کرد.
هیلی در بیانیهاش به گزارش آنتونیو گوترش، در مورد ایران استناد کرد و گفت این گزارش نشان میدهد که ایران با ارسال اسلحه برای حوثیها در یمن، مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ که پس از برجام تصویب شده را نقض کرده است. در این بیانیه آمده: “از حوثیها تا حزبالله، حماس و اسد، رژیم ایران عادت کرده است که منابع قابلتوجهی از نیازهای داخلی خود را بزند و برای حمایت از تروریسم و بیثباتسازی منطقه مصرف کند.”
جاناتان کوهن، معاون نیکی هیلی بهجای او در نشست شورای امنیت شرکت کرد. جاناتان کوهن در ادامه بیانیه هیلی بار دیگر به اعضای شورای امنیت سازمان ملل گفت که کمکهای تسلیحاتی ایران به حوثیها ناقض قوانین بینالمللی تجارت اسلحه و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ است. کوهن همچنین به برنامه موشکهای بالستیک ایران اشاره کرد و این برنامه را هم ناقض قطعنامهای دانست که بهموجب برجام در شورای امنیت صادر شد.
نماینده آمریکا بهصراحت از شورای امنیت خواست که ایران را تحریم کند: “هنگامیکه با کشوری مواجه هستیم که بهطور مداوم قطعنامههای این شورا را نقض میکند، ضروری است که ما پیامدهای معنیداری را دنبال کنیم. به همین دلیل است که ما از اعضای این شورا میخواهیم که با ما همراه شوند و تحریمهایی را اعمال کنند که رفتار بدخواهانه ایران در منطقه را هدف قرار میدهند.”
این اولین جلسه شورای امنیت پس از خروج آمریکا از برجام در ۸ مه سال جاری است. گروهی از دیپلماتهای آمریکایی به کشورهای اورپایی رفتهاند تا آنها را راضی کنند که واردات نفتی از ایران را به صفر برسانند. هیلی هم در دیدار روز چهارشنبه خود با نارندرا مؤدی از او خواست که واردات نفت خام هند از ایران را کاهش دهد و همچنین تأکید کرد که کشورهایی که نفت ایران را تحریم نکنند مشمول تحریمهای ثانویه خواهند شد.
نماینده اتحادیه اروپا در سازمان ملل متحد، والی دی المیدا بار دیگر موضع این اتحادیه را تکرار کرد که تا زمانی که ایران به تعهدات خود در برجام متعهد باشد، این اتحادیه به این قرارداد متعهد است.
دی المیدا نگرانیهای درباره دخالتهای نظامی ایران در منطقه و برنامه موشکهای بالستیک ایران را بهجا دانست و گفت که اتحادیه اروپا از ایران خواسته است از فعالیتهایی همچون آزمایش موشکهای بالستیک که با بخش الحاقی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در تضاد هستند خودداری کند.
اما او مشکل موشکهای بالستیک را مشکلی جدا از برنامه هستهای ایران خواند و گفت: “نابود کردن یک معاهده هستهای که کار میکند، قطعاً ما را در موقعیتی بهتر برای بحث در مورد مسائل دیگر قرار نمیدهد.”
فرانسوا دولاتر، نماینده فرانسه در شورای امنیت هم موضعی مشابه با والی دی المیدا داشت و گفت: “فروپاشی این پیشرفت بزرگ [برجام] یک گام بهعقب برای منطقه، برای رژیمهای مخالف گسترش سلاحهای هستهای و همچنین برای امنیت ما و همه است که بهطور بالقوه میتواند عواقبی جدی داشته باشد.”
نماینده فرانسه خاطرنشان کرد که فرانسه هم به مانند دیگر متحدان برجام به تلاشهای خود برای حفظ این قرارداد ادامه خواهد داد.
.radiozamaneh.com/401219